ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ – ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ – ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Η λοίμωξη είναι παθολογική διεργασία μετά από έκθεση του ανθρώπου σε κάποιον παθογόνο μικροοργανισμό ή αλλοιώς μικρόβιο (βακτηρίδια, ιοί, παράσιτα, μύκητες).

Οι λοιμώξεις προκαλούνται όταν ο ανθρώπινος οργανισμός έλθει σε επαφή με ένα μικρόβιο, οπότε αυτό εισέρχεται στον οργανισμό, πολλαπλασιάζεται και προκαλεί βλάβη. Για να συμβούν τα παραπάνω απαιτείται διάσπαση των αμυντικών μηχανισμών του ξενιστή.

Τα μικρόβια είναι «έξυπνα όντα» και εκτός από την ικανότητα τους να πολλαπλασιάζονται, έχουν και την ικανότητα να εξαπλώνονται και να μεταδίδονται από ξενιστή σε ξενιστή. Η μετάδοση αυτή μπορεί να γίνεται με πολλούς τρόπους, όπως σταγονίδια, σίελος, εντεροστοματική οδός, σεξουαλική επαφή, υγρά σώματος, αρθρόποδα-μεταφορείς, σπονδυλωτά ζώα. Η μετάδοση μέσω της αναπνευστικής και της σεξουαλικής οδού ελέγχεται δύσκολα. Στη δεύτερη, μάλιστα, εμπλέκονται διάφοροι κοινωνικοί παράγοντες. Ο έλεγχος της εντεροστοματικής μετάδοσης γίνεται μέσω των δημοσίων μέτρων υγιεινής. Τέλος, ο έλεγχος των ζωονόσων γίνεται με τον έλεγχο των λοιμώξεων στα ζώα.

Οι περισσότερες από τις οξείες λοιμώξεις αφορούν το αναπνευστικό και το γαστρεντερικό σύστημα. Αυτό ισχύει για όλες τις γεωγραφικές περιοχές του πλανήτη.

Τα μικρόβια προκαλούν λοιμώξεις ελαφρές πχ κοινό κρυολόγημα έως βαρύτατες, που μπορεί να φθάσουν μέχρι θάνατο πχ μηνιγγίτιδα, AIDS.

Πως όμως μπορεί να προφυλαχθεί ο άνθρωπος από τα μικρόβια που τον περιστοιχίζουν;

Υπάρχουν πολλοί μηχανισμοί αμύνης όταν τα μικρόβια προσβάλλουν τον άνθρωπο. Ωστόσο, η προφύλαξη πρέπει να αρχίζει ενωρίτερα, με μέτρα που είναι απλά, σχετικά ανέξοδα, μας τα έχουν διδάξει οι γονείς μας, αλλά εμείς πολλές φορές τα αγνοούμε.

Τα κυριότερα μέτρα προστασίας είναι απλές πράξεις:

• Συχνό πλύσιμο χεριών
• Τακτικός καθαρισμός και απολύμανση επιφανειών
• Παρασκευή και διατήρηση τροφίμων και φαγητών με ασφαλείς τρόπους
• Κατάλληλη χρήση των αντιβιοτικών και όχι κατάχρηση τους
• Φροντίδα για καλή υγεία των κατοικίδιων ζώων
• Εμβολιασμός με τα απαραίτητα για την εκάστοτε ηλικία εμβόλια

Πλύσιμο χεριών. Σημαντικότατο μέτρο πρόληψης. Το συχνό και σωστό πλύσιμο των χεριών απομακρύνει τα μικρόβια που αυτά μαζεύουν από άλλους ανθρώπους, από ακάθαρτες επιφάνειες ή αντικείμενα και από τυχόν επαφή με ζώα. Αν τα χέρια δεν πλένονται καλά τότε αγγίζοντας μάτια, μύτη, στόμα μεταφέρονται μικρόβια με τις ανάλογες συνέπειες. Δεν είναι τυχαίο ότι ορισμένες λοιμώξεις του αναπνευστικού μεταδίδονται συχνότερα με τα χέρια παρά με τα σταγονίδια.
Είναι σημαντικό να πλένει κανείς τα χέρια του:

• Πριν, κατά και μετά την παρασκευή φαγητού
• Πριν να φάει
• Μετά τη χρήση τουαλέτας
• Μετά την αλλαγή πάνας βρέφους
• Μετά το φύσημα της μύτης ή πτάρνισμα ή βήχα
• Όταν τα χέρια είναι βρώμικα
• Συχνότερα από ό, τι συνήθως όταν στο σπίτι υπάρχει κάποιος ασθενής
• Μετά την περιποίηση ασθενούς
• Μετά από παιχνίδι με ζώα

Καθαρισμός επιφανειών. Το καθάρισμα με σαπούνι και νερό απομακρύνει τη σκόνη και τα περισσότερα μικρόβια. Σε ορισμένες περιπτώσεις η απολύμανση αποτελεί ένα ακόμη μέτρο ασφάλειας. Τα πιο επικίνδυνα μέρη στο σπίτι για ύπαρξη παθογόνων μικροβίων είναι η κουζίνα και το μπάνιο. Και τα δύο είναι ανάγκη να διατηρούνται απολύτως καθαρά. Η καθαριότητα των επιφανειών γίνεται με σαπούνι και νερό. Στη συνέχεια, αν χρειάζεται, γίνεται νέος καθαρισμός με απολυμαντικό. Οι επιφάνειες σκουπίζονται με χαρτί το οποίο πετιέται ή με πανί που πλένεται. Απαραίτητο μετά τέτοιους καθαρισμούς το πλύσιμο των χεριών, έστω και αν το άτομο φορούσε γάντια.

Τρόφιμα. Συχνές εστίες μόλυνσης και πηγή επιδημιών. Υπάρχουν σημεία που προσέχοντας τα κανείς μπορεί να περιορίσει τον κίνδυνο από τα τρόφιμα.

Α. Αγορά – διαχείριση τροφίμων:

• Όταν ψωνίζετε, αφήνετε για το τέλος τρόφιμα που αλλοιώνονται εύκολα πχ κρέας, αυγά, γάλα
• Μην καταναλώνετε γάλα που δεν είναι παστεριωμένο
• Προσοχή να μη στάζουν υγρά τροφίμων δυνητικά επικινδύνων (κρέας, αυγά, θαλασσινά) πάνω σε άλλα τρόφιμα
• Μετά τα ψώνια πηγαίνετε σπίτι κατευθείαν και μην περιφέρετε τα τρόφιμα μέσα στο ζεστό αυτοκίνητο

Β. Συντήρηση τροφίμων.

• Σωστή τοποθέτηση και τακτικός καθαρισμός χώρου ψύξεως και καταψύξεως.

Γ. Παρασκευή φαγητού:

• Πλύσιμο χεριών πριν και μετά την παρασκευή του φαγητού
• Καλό πλύσιμο φρούτων και λαχανικών που τρώγονται ωμά
• Μαγείρεμα του φαγητού αμέσως μετά την απόψυξη
• Χρησιμοποίηση διαφορετικών σκευών για τρόφιμα που καταναλώνονται ωμά
• Όταν χειρίζεστε αυγά και κοτόπουλα, αμέσως μετά την εργασία αυτή και πριν να πιάσετε κάτι άλλο, πλύνετε πολύ καλά τα χέρια σας

Δ. Διατήρηση φαγητών

• σε ασφαλή συσκευασία στο ψυγείο
• όχι εκτός ψυγείου για πάνω από 2 ώρες

Αντιβιοτικά . Τα αντιβιοτικά ΔΕΝ σκοτώνουν τους ιούς. Η κακή χρήση τους μπορεί να οδηγήσει σε ανάπτυξη μικροβίων ανθεκτικών σ΄ αυτά με συνέπεια σοβαρότερες λοιμώξεις και αδυναμία δράσης των αντιβιοτικών. Χρησιμοποιείτε τα αντιβιοτικά σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού. Μην αγοράζετε μόνοι σας αντιβιοτικά.

Κατοικίδια ζώα. Πρέπει να ελέγχονται τακτικά, να εμβολιάζονται και να είναι καθαρά. Μετά οποιοδήποτε δήγμα ζώου, καθαρίστε το δέρμα με σαπούνι και νερό και επισκεφθείτε αμέσως γιατρό.

Εμβολιασμοί . Είναι ο ασφαλέστερος και φθηνότερος τρόπος πρόληψης λοιμωδών νοσημάτων που ανακαλύφθηκε στην ιστορία της ανθρωπότητας. Όλα τα άτομα πρέπει να εμβολιάζονται κατάλληλα, διότι η ανοσοποίηση ενός προστατεύει όχι μόνον αυτόν αλλά και άλλους, αυξάνοντας έτσι το γενικό επίπεδο ανοσίας και μειώνοντας τη διασπορά της νόσου. Τα νοσήματα που προλαμβάνονται με τα εμβόλια είναι: διφθερίτιδα, τέτανος, κοκκύτης, πολιομυελίτιδα, ιλαρά, παρωτίτιδα, ερυθρά, ηπατίτιδα Α και Β (και καρκίνος του ήπατος), ανεμευλογιά, μηνιγγίτιδα, γαστρεντερίτιδα (ορισμένες μορφές), κονδυλώματα, καρκίνος τραχήλου μήτρας. Οι ενήλικες δεν πρέπει να ξεχνούν τους επανεμβολιασμούς. Για να υπάρχουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα, τα εμβόλια πρέπει να γίνονται στην κατάλληλη ηλικία σύμφωνα με το εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμών. Καθυστέρηση εμβολιασμών για οικονομικούς κυρίως λόγους είναι αντιεπιστημονική και επικίνδυνη ενέργεια. Όλα σχεδόν τα εμβόλια καλύπτονται σήμερα από τους ασφαλιστικούς φορείς και οι γονείς δεν επιβαρύνονται. Τα τρία νεότερα εμβόλια που περιλαμβάνονται πλέον στο εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμών είναι: εμβόλιο ανεμευλογιάς, εμβόλιο μηνιγγιτιδοκόκκου, εμβόλιο πνευμονιοκόκκου. Το πρώτο γίνεται από την ηλικία των 15 μηνών, ενώ τα άλλα δύο από την ηλικία των 2 μηνών.

πηγή: Παιδιατρική κλινική Νοσοκομείο Ειδικών Παθήσεων (Λοιμωδών) Θεσσαλονίκης