Σάββατο 9 Φεβρουαρίου 2013

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ


Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας συνιστά 1 ώρα ημερήσιας σωματικής δραστηριότητας για όλα τα παιδιά. Η συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες βελτιώνει τη φυσική κατάσταση και προωθεί την κοινωνικότητα των παιδιών. Ωστόσο όταν οι απαιτήσεις και οι προσδοκίες είναι υπερβολικές σε σχέση με την ηλικία, την ανάπτυξη αλλά και την ωριμότητα του παιδιού, τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η άσκηση μετατρέπονται σε μειονεκτήματα.
Μεγάλο ρόλο παίζει και η συμμετοχή ή όχι των γονέων στην αθλητική διαπαιδαγώγηση του παιδιού. Για να αποφασίσουμε για το είδος και τον χρόνο της δραστηριότητας που θα κάνει το παιδί μας πρέπει να ρωτήσουμε τον παιδίατρο που το παρακολουθεί.

Ελεύθερο παιχνίδι ή οργανωμένο άθλημα;
Σε προηγούμενες δεκαετίες η αθλητική δραστηριότητα ήταν μέρος της καθημερινότητας κάθε παιδιού. Με το παιχνίδι στο δρόμο τα παιδιά γυμνάζονταν, κοινωνικοποιούνταν και διασκέδαζαν χωρίς να συμμετέχουν σε οργανωμένες ομάδες και χωρίς την επίβλεψη ενηλίκων στο παιχνίδι τους.
Στην εποχή μας το ελεύθερο παιχνίδι αντικαταστάθηκε από τις οργανωμένες αθλητικές δραστηριότητες ενώ συγχρόνως το όριο ηλικίας κατέβηκε: σήμερα υπάρχουν ομάδες ακόμα και για πολύ μικρά παιδιά όπως το babyswimming που ξεκινάει από τον 6ο μήνα ή το ποδόσφαιρο, το χάντμπωλ και το μπάσκετ που ξεκινούν από τον 4ο ή 5ο χρόνο της ζωής.
Τα πλεονεκτήματα της οργανωμένης αθλητικής δραστηριότητας σε σχέση με το ελεύθερο παιχνίδι:
- υπάρχει επαγγελματίας προπονητής που επιβλέπει το παιχνίδι των παιδιών και τους διδάσκει τους κανόνες και τις τεχνικές.
- Οι κανόνες του παιχνιδιού είναι ιδιαίτερα σημαντικοί στις μικρές ηλικίες γιατί τα παιδιά μαθαίνουν να τους σέβονται, το επίπεδο του παιχνιδιού ανεβαίνει και μειώνονται οι κίνδυνοι τραυματισμού από αντικανονικό παιχνίδι και τώρα αλλά και στο μέλλον
- Το παιχνίδι είναι προσαρμοσμένο στα μέτρα των παιδιών. Το γήπεδο είναι μικρότερο, ο αγώνας διαρκεί λιγότερο, οι μπάλες είναι πιο ελαφριές, οι μικροί αθλητές που συμμετέχουν σε μια ομάδα έχουν την ανάλογη διάπλαση, ενώ οι προπονήσεις διακόπτονται αν πχ κάνει υπερβολική ζέστη.
- ο εξοπλισμός είναι ελεγμένος και κατάλληλος για την ηλικία τους
- υπάρχουν κανόνες υγιεινής και ασφάλειας που τηρούνται συνήθως αυστηρά σε γήπεδα και κολυμβητήρια
Η αθλητική δραστηριότητα κάνει καλό στην υγεία των παιδιών γιατί:
- μειώνει τα ποσοστά εμφάνισης καρδιοπάθειας, διαβήτη και παχυσαρκίας στην εφηβεία και στην ενήλικη ζωή
-ενθαρρύνει τα παιδιά να ακολουθήσουν πιο υγιεινό τρόπο ζωής στην ενήλικη ζωή τους
-αντισταθμίζει την μειωμένη δραστηριότητα των παιδιών που περνούν πολλές ώρες κλεισμένα στο σχολείο και στο σπίτι
-προωθεί το ομαδικό πνεύμα και τις κοινωνικές σχέσεις του παιδιού
-μαθαίνει στο παιδί να βάζει και ομαδικούς στόχους
- βοηθάει να αναπτυχθεί η στρατηγική σκέψη
-προσφέρει διασκέδαση και εκτόνωση σε ασφαλές περιβάλλον
Μπορεί η άσκηση να κάνει κακό στην ανάπτυξη του παιδιού;
Η ενόργανη γυμναστική και οι καταδύσεις έχουν ενοχοποιηθεί στο παρελθόν για το χαμηλό ανάστημα των αθλητών, το μπαλέτο για την καθυστέρηση της εμμηνόρροιας στα κορίτσια ή την υπερβολικά αδύνατη σιλουέτα. Δεν είναι ωστόσο επιστημονικά αποδεδειγμένο αν αυτό ήταν το αποτέλεσμα της εντατικής άσκησης ή αν οφειλόταν περισσότερο στις διατροφικές επιλογές του προπονητή ή του στρες που άσκησαν οι γονείς στο παιδί ή και το αντίστροφα: μια φυσική ιδιαιτερότητα εξαιτίας της οποίας προτιμήθηκε το συγκεκριμένο άθλημα.
Πόση ώρα μπορεί να γυμνάζεται το παιδί με ασφάλεια;
- τα μικρά παιδιά δεν έχουν την ικανότητα να μένουν συγκεντρωμένα για πολλή ώρα.
- Η άσκηση που θα επιλέξουμε πρέπει να είναι σύντομη και να δίνει έμφαση στο παιχνίδι, τον πειραματισμό και την ανακάλυψη των νέων κινήσεων που μπορούμε να κάνουμε με το σώμα.
- Ιδανικό πρόγραμμα για ένα παιδί
- 15-20 λεπτά οργανωμένο παιχνίδι + 30 λεπτά ελεύθερο παιχνίδι
- Το οργανωμένο παιχνίδι καλό είναι να διδάσκεται σε χώρους όπου η προσοχή των παιδιών δεν περισπάται από εξωτερικά ερεθίσματα
- Το «ζωντανό παράδειγμα» με επίδειξη κινήσεων είναι πιο αποτελεσματικό από το να τους αραδιάζεις κανόνες
- Τα μικρά παιδιά ενθαρρύνονται όταν υπάρχει: ποικιλία, διασκέδαση, γέλιο, επιτυχία, ομαδικότητα, προπονητής που εμπνέει
- Τα μικρά παιδιά αποθαρρύνονται όταν: νιώσουν ντροπή, αποτυχία, ανταγωνισμό και αν βαρεθούν ή τραυματιστούν.
Όταν είναι πολύ νωρίς
Αν το παιδί δεν είναι έτοιμο να πάρει μέρος σε αθλητικές δραστηριότητες γιατί δεν έχει φτάσει την φυσική ή διανοητική ανάπτυξη που απαιτεί το συγκεκριμένο άθλημα θα νιώσει μειονεκτικά και θα του προκληθούν αισθήματα άγχους, αποτυχίας και σύγχυσης.
Παρά την καλή διάθεση που μπορεί να έχει ο προπονητής ένα παιδί μπορεί απλώς να μην κατανοεί τους κανόνες που του περιγράφει.
Οι βασικές δεξιότητες όπως το παιχνίδι με τη μπάλα, το σουτ ή η απόκρουση δεν αναπτύσσονται νωρίτερα επειδή τις ξεκινάμε σε πιο μικρή ηλικία. Αντιθέτως επειδή ζητάμε από τα παιδιά να κάνουν κάτι για το οποίο δεν είναι ακόμα έτοιμα, υπονομεύουμε και την μελλοντική τους ενασχόληση με το άθλημα.
Όταν ο μπαμπάς ή η μαμά περιμένουν πολλά από σένα
Στις οργανωμένες αθλητικές δραστηριότητες όπως είναι οι ομάδες, η παρουσία των γονέων στην προπόνηση δεν είναι επιθυμητή από τους προπονητές και μπορεί να κάνει κακό στους μικρούς παίκτες.
Οι μπαμπάδες ή οι μαμάδες που βρίσκονται στο γήπεδο και ενθαρρύνουν τα παιδιά τους με κραυγές «πιάσε τη μπάλα» «βάλε γκολ» δημιουργούν άγχος στο παιδί που προσπαθεί να ανταποκριθεί στις προσδοκίες τους.
Επίσης η σύγκριση του παιδιού με φτασμένους παίκτες των μεγάλων ομάδων έστω και για αστείο ή η υποχρεωτική συμμετοχή του σε τουρνουά και διοργανώσεις φορτώνουν το μικρό με τρομερή ευθύνη και του στερούν τη χαρά της ανέμελης διασκέδασης.

Με την άδεια του γιατρού
Ο παιδίατρος μπορεί να βοηθήσει τους γονείς να αποφασίσουν αν το παιδί είναι έτοιμο να πάρει μέρος σε αθλητικές δραστηριότητες αξιολογώντας τις δυνατότητές του σύμφωνα με την ανάπτυξή του και να τους κατευθύνει ανάλογα στην κατάλληλη δραστηριότητα.

http://www.babyspace.gr