Παρασκευή 20 Σεπτεμβρίου 2013

ΚΟΨΙΜΟ ΠΑΝΑΣ ΣΕ ΧΡΟΝΟ ΑΣΤΡΑΠΗ


Aκούγεται σαν όνειρο ή σαν κόλπο... Η ιδέα ότι ένα παιδί θα μπορούσε άνετα να μάθει να χρησιμοποιεί το γιογιό του μέσα σε λίγες μέρες – ή και σε ένα απόγευμα – μπορεί να μοιάζει απίστευτη στους γονείς που πιστεύουν ότι η εκμάθηση του γιογιό παίρνει καιρό και είναι δύσκολη διαδικασία.

Αλλά το πράγμα μοιάζει να δουλεύει για πολλούς γονείς – και δεν αποτελεί μια πρόσφατη τάση. Οι ψυχολόγοι Νάθαν Άζριν και Ρίτσαρντ Φοξ εξέδωσαν το βιβλίο "Μαθαίνοντας να πηγαίνει τουαλέτα σε λιγότερο από μια μέρα" το 1974. Από τότε, πολλοί ειδικοί ανέπτυξαν διάφορες μεθόδους ώστε τα παιδιά να μαθαίνουν γρήγορα να πηγαίνουν τουαλέτα. Εδώ θα περιγράψουμε τη μέθοδο εκμάθησης της χρήσης του γιογιό μέσα σε τρεις μέρες και θα σας δώσουμε βήμα βήμα τις οδηγίες για να την εφαρμόσετε.
Το πρώτο πράγμα όμως που πρέπει να έχετε υπόψη σας είναι το εξής: η χρήση αυτής ή άλλης μεθόδου ώστε να μάθετε σύντομα τα παιδιά σας να πηγαίνουν στην τουαλέτα δεν σημαίνει ότι το παιδί θα τα καταφέρει στην εντέλεια μέσα σε λίγες μέρες. Αντίθετα, "επιτυχία" σημαίνει μάλλον ότι το παιδί θα χρησιμοποιεί μάλλον το γιογιό του παρά την πάνα, αλλά μπορεί κάλλιστα να έχει μερικά "ατυχήματα", ενώ παράλληλα εσείς πρέπει να τον βοηθάτε με ορισμένα κομμάτια της διαδικασίας.
Η πλήρης εξοικείωση ενός παιδιού με το γιογιό του – το να μάθει να κάνει όλα τα βήματα μόνο του, να κατεβάζει και να ανεβάζει το παντελόνι του, να αδειάζει το γιογιό του και να πλένει τα χέρια του – θα πάρει αρκετούς μήνες προσπάθειας. (Και υπάρχουν μερικά πράγματα, όπως το να ανεβοκατεβάζουν το παντελόνι τους χωρίς βοήθεια, που δεν μπορούν να τα κάνουν τα πολύ μικρά παιδιά). Είναι καλύτερο να θεωρήσετε συνεπώς τις τρεις ημέρες ως εκκίνηση σε μια εξελισσόμενη διαδικασία. Το πιο σημαντικό που πρέπει να θυμάστε είναι ότι δεν υπάρχει κανένας "σωστός τρόπος" να μάθετε στο παιδί σας να χρησιμοποιεί το γιογιό του – εκτός από αυτόν που δουλεύει για σας και την οικογένειά σας.

Πρόγραμμα "Τέλος οι Πάνες"

Η Τζούλι Φέλομ, δασκάλα προσχολικής ηλικίας στο Σαν Φρανσίσκο, έφτιαξε το Πρόγραμμα "Τέλος οι Πάνες" το 2006, αφού είχε εκπαιδεύσει στη χρήση του γιογιό περισσότερα από 100 παιδιά. Η μέθοδός της βοηθά τους γονείς να εκπαιδεύσουν τα παιδιά τους στη χρήση του γιογιό σε μικρότερη ηλικία και μπορεί να αποδώσει με παιδιά ηλικίας από 15 μηνών και πάνω, αν και έχει καλύτερα αποτελέσματα για παιδιά έως 28 μηνών. Μέσα σε μια εβδομάδα ή δέκα πέντε μέρες από το τριήμερο εκμάθησης της χρήσης του γιογιό, τα παιδιά μπορούν να πηγαίνουν στο γιογιό τους για τα τσίσα τους ή τα κακά τους, λέει η Φέλομ, και έχουν λίγα, αν όχι καθόλου, ατυχήματα.
Αρχικά: είστε έτοιμοι να ξεκινήσετε την εκπαίδευση του παιδιού στο γιογιό;
Η τεχνική της Φέλομ απαιτεί δέσμευση, εστίαση και αφοσίωση. Είναι μια τεχνική "γυμνού ποπού", που σημαίνει πως τους τρεις πρώτους μήνες αφότου ξεκινάτε να την εφαρμόζετε, πρέπει να αφήνετε το παιδί σας γυμνό από τη μέση και κάτω όταν είναι σπίτι και να του φοράτε ένα χαλαρό παντελόνι χωρίς τίποτα άλλο από μέσα όταν βγαίνετε έξω. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε πάνα όταν το παιδί κοιμάται, μεσημέρι ή βράδυ, αλλά αν τη χρησιμοποιήσετε και τη μέρα θα ανατρέψετε ό,τι πρόοδο καταφέρει να κάνει, λέει η Φέλομ. "Εάν θέλεις όντως να δουλέψει, δουλεύει μόνο όταν το παιδί είναι γυμνό", επιμένει. "Δεν πρέπει να χρησιμοποιείς καθόλου εσώρουχο στο σπίτι για τους πρώτους τρεις μήνες".
Τι θα χρειαστείτε για ένα Σαββατοκύριακο εκμάθησης της χρήσης του γιογιό
Θα χρειαστείτε γιογιό (κατά προτίμηση ένα γιογιό σε κάθε δωμάτιο που χρησιμοποιείτε και ένα στο μπάνιο), νερό και χυμούς, καθώς και διάφορα σνακ που ενθαρρύνουν την ούρηση (είτε αλμυρά που σε κάνουν να διψάς και να πίνεις νερό, είτε τροφές που περιέχουν πολύ νερό, όπως το καρπούζι).
Θα χρειαστείτε επίσης διάφορα πανιά και υγρά καθαρισμού για να συμμαζεύετε τα "ατυχήματα" και κάποια άνετα παντελόνια για να φορέσετε στο παιδί σας αν βγείτε έξω. Καλό θα ήταν να πάρετε ένα γιογιό μαζί σας αν βγείτε έξω και να χρησιμοποιήσετε μια μικρή πετσέτα ή ένα απορροφητικό μαξιλάρι στο αυτοκίνητο για να σας προστατέψει από τα ατυχήματα. Τέλος, αν το σπίτι σας δεν είναι πολύ ζεστό, χρησιμοποιήστε μια θερμάστρα και φορέστε στο παιδί ζεστές κάλτσες ή γκέτες για να μένει ζεστό παρά τον γυμνό ποπό του.
Πώς να μάθετε στο παιδί σας να χρησιμοποιεί το γιογιό μέσα σε τρεις μέρες

Ένα μήνα πριν:
Σιγουρευτείτε για σημάδια που δείχνουν ότι το παιδί σας είναι έτοιμο να μάθει το γιογιό του. Κατά τη Φέλομ, τα σημάδια αυτά είναι όταν το παιδί μένει στεγνό για δύο ή και περισσότερες ώρες κάθε φορά, ζητάει το ίδιο να χρησιμοποιήσει το γιογιό του, δε θέλει την πάνα, και κάνει κακά του σε τακτικές ώρες κάθε μέρα. Η Φέλομ λέει η μέθοδος είναι πιο αποτελεσματική για παιδιά έως 28 μηνών, επειδή μετά από αυτήν την ηλικία τα παιδιά μπορεί να αντιστέκονται περισσότερο, αλλά ότι δουλεύει και στα μεγαλύτερα. Όσο όμως τα παιδιά πλησιάζουν τα 3 τους χρόνια, τόσο λιγότερο αποτελεσματική γίνεται.
Απαλλαχτείτε από όλες τις άλλες δουλειές και προγραμματίστε να περάσετε ένα ολόκληρο διευρυμένο Σαββατοκύριακο σπίτι σας, που και οι τρεις μέρες του θα είναι αφιερωμένες στην εκμάθηση της χρήσης του γιογιό. Φροντίστε επίσης να είστε δύο, είτε και οι δύο γονείς, είτε ο ένας με κάποιο άλλο πρόσωπο που θα αναλάβει να σας βοηθήσει.
Αυτοσχεδιάστε τον "χορό του γιογιό" με τον σύντροφό σας. Ο στόχος είναι να γιορτάσετε την επιτυχία του παιδιού και να του δώσετε κίνητρο να συνεχίσει, έτσι ο χορός μπορεί να είναι ό,τι σας ταιριάζει, με ό,τι μουσική θέλετε, αν θέλετε.
Δύο έως πέντε βδομάδες πριν το Σαββατοκύριακο χρήσης του γιογιό, αρχίστε να μαθαίνετε στο παιδί σας πώς να το χρησιμοποιεί. Όταν εσείς, ο σύντροφός σας ή άλλο μέλος της οικογένειας πρέπει να χρησιμοποιήσει την τουαλέτα, πάρτε μαζί σας το παιδί να παρατηρήσει πώς κατεβάζετε τα ρούχα και το εσώρουχό σας, κάθεστε στην τουαλέτα, κάνετε τσίσα ή κακά σας, σκουπίζεστε, ανεβάζετε το εσώρουχό σας και τα ρούχα σας, τραβάτε το καζανάκι και πλένετε τα χέρια σας. Μπορεί ακόμη να σας συνοδεύσουν όλοι μαζί στην τουαλέτα, ο σύντροφός σας με το παιδί και να χορέψει αυτός για σας αφού τελειώσετε.
"Αν οι γονείς χορέψουν τον χορό της τουαλέτας ο ένας για τον άλλον, το παιδί αντιλαμβάνεται ως διασκέδαση και κάτι σαν "οικογενειακό γεγονός" το να χρησιμοποιεί κάποιο μέλος της οικογένειας την τουαλέτα", λέει η Φέλομ.
Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε τα ζωάκια της οικογένειας για να δείξετε στο παιδί τι σημαίνει "πηγαίνω στην τουαλέτα". Δείξτε του το ζωάκι την ώρα που πηγαίνει για την ανάγκη του στο ενδεδειγμένο μέρος, όπως ένα κουτί με άμμο ή κάποιο εξωτερικό σημείο.
Αγοράστε μερικά γιογιό ή δανειστείτε από φίλους και συγγενείς και βάλτε ένα γιογιό σε κάθε δωμάτιο του σπιτιού σας καθώς και στο μπάνιο.

Μια εβδομάδα πριν:
Δείξτε στο παιδί σας ένα σωρό από πάνες και πείτε του ότι από το επόμενο Σάββατο (ή όποτε σχεδιάζετε να αρχίσετε το τριήμερό σας), δεν θα έχει πια ανάγκη τις πάνες και θα μπορεί να είναι γυμνό, χωρίς πάνα. Παρουσιάστε το του ως διασκέδαση και ως κάτι το συναρπαστικό, συνιστά η Φέλομ. "Τέλος οι πάνες πια, δεν θα τις φοράς άλλο. Μπορείς να μένεις γυμνός/ή!". "Ένας από τους λόγους που αυτή η μέθοδος δουλεύει τόσο καλά είναι ότι στα παιδιά αυτής της ηλικίας αρέσει να είναι γυμνά. Δεν δίνουν δεκάρα για την χρήση του γιογιό. Ο στόχος τους είναι να μείνουν γυμνά και να μη φοράνε πάνα", λέει η Φέλομ.
Την πρώτη μέρα εκμάθησης της χρήσης του γιογιό:
Σηκωθείτε μαζί με το παιδί σας μόλις ξυπνήσει. Για το υπόλοιπο της ημέρας, αφήστε το να κυκλοφορεί γυμνό από τη μέση και κάτω. Περάστε τη μέρα σας εσείς κι ο σύντροφος σας προσέχοντας εκ περιτροπής το παιδί για σημάδια που δείχνουν ότι θέλει τσίσα ή κακά. Όταν ξεκινάει, οδηγείστε το μαλακά στο κοντινότερο γιογιό.
Όλη τη μέρα, τρώτε όλοι αλμυρά σνακς ή τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό και πίνετε πολλά υγρά ώστε να πρέπει να ουρείτε συχνά. Κάθε φορά που πρέπει να πάτε εσείς ή ο σύντροφός σας τουαλέτα, πάρτε μαζί σας το παιδί. Δείξτε του πώς κατεβάζετε τα ρούχα και το εσώρουχό σας, πώς κάθεστε στην τουαλέτα, κάνετε τσίσα ή κακά σας, σκουπίζεστε, ανεβάζετε το εσώρουχο και τα ρούχα σας, τραβάτε το καζανάκι και πλένετε τα χέρια σας.
Γιορτάστε την επιτυχία του παιδιού σας κάθε φορά που τα "κάνει" στο γιογιό – ακόμη κι αν είναι λίγο αυτό που καταλήγει στο γιογιό κι όχι στο πάτωμα. Όταν αυτό συμβαίνει, χορέψτε το "χορό του γιογιό". Επαινέστε το, χτυπήστε παλαμάκια, κι ό,τι άλλο. Όταν ένα παιδί τα κάνει 10 ως 12 φορές στο γιογιό, λέει η Φέλομ, μετά συνήθως μαθαίνει να χρησιμοποιεί το γιογιό του από μόνο του.
Αν το παιδί σας έχει ένα ατύχημα, μην πείτε "εντάξει". Αντ' αυτού, πείτε με μια ήπια απογοητευμένη φωνή "τα τσίσα /κακά πηγαίνουν στο γιογιό"και βοηθήστε το παιδί σας να σκουπιστεί βάζοντας το χέρι σας πάνω στο δικό του. Αλλά μην του φωνάξετε και μην το ντροπιάστε για τα "ατυχήματά" του. Ατυχήματα θα υπάρξουν.
Όταν έρθει η ώρα για ύπνο, πείτε στο παιδί σας ότι είναι ώρα να πάει στο γιογιό του (μην ρωτάτε ποτέ το παιδί, γιατί συνήθως λέει ότι δε θέλει). Φορέστε του μια πάνα πριν το βάλετε για ύπνο, εκτός αν νιώθετε βέβαιη ότι θα μείνει στεγνό.
Τη δεύτερη μέρα εκμάθησης της χρήσης του γιογιό:
Ακολουθήστε τις οδηγίες της πρώτης μέρας. Η μόνη διαφορά είναι ότι τη δεύτερη μέρα μπορείτε να βγείτε όλοι μαζί μια βόλτα έξω για μια ώρα το απόγευμα. Περιμένετε μέχρι το παιδί σας να κάνει τα τσίσα του στο γιογιό και μετά βγείτε αμέσως έξω. «Έτσι συνδέετε τη χρήση του γιογιό με το φεύγω από το σπίτι», λέει η Φέλομ. "Κι αυτό μαθαίνει στο παιδί σας να κάνει τσίσα του κατ' εντολή" πριν βγείτε έξω.
Όταν βγαίνετε έξω, φορέστε ένα χαλαρό παντελόνι στο παιδί με τίποτα άλλο από κάτω – ούτε πάνα, ούτε εσώρουχο. Στόχος σας είναι να μην έχετε ατυχήματα ούτε σπίτι ούτε έξω, χωρίς να πρέπει να χρησιμοποιήσετε γιογιό έξω, αλλά έχετε και κάποια εφεδρικά ρούχα για την περίπτωση που δεν είστε τόσο τυχερή. Η Φέλομ συνιστά να κάνετε βόλτα κοντά στο σπίτι και να αποφύγετε το αυτοκίνητο. Βγείτε έναν περίπατο στη γειτονιά σας ή πάτε σε ένα κοντινό πάρκο. Πάρτε ένα γιογιό μαζί σας για το ενδεχόμενο που το παιδί σας θα σας πει ότι θέλει τσίσα του ενώ είστε έξω, αν και είναι αρκετά απίθανο σε αυτό το αρχικό στάδιο.
Την τρίτη μέρα εκμάθησης της χρήσης του γιογιό:
Ακολουθήστε τις οδηγίες της πρώτης μέρας, αλλά βγείτε έξω μια ώρα το πρωί και άλλη μια ώρα το απόγευμα. Κάθε φορά φροντίστε το παιδί σας να έχει χρησιμοποιήσει το γιογιό αμέσως πριν βγείτε έξω. Ξανά φορέστε στο παιδί ένα χαλαρό παντελόνι χωρίς τίποτα άλλο από κάτω. Πάρτε μαζί σας το γιογιό και μια αλλαξιά ρούχα.
Μετά το Σαββατοκύριακο της εκμάθησης του γιογιό:
Μετά από ένα τέτοιο μεγάλο Σαββατοκύριακο, μπορείτε να περιμένετε ότι το παιδί σας θα πηγαίνει κατά κανόνα στο γιογιό του για τσίσα ή κακά, ή ότι θα σας λέει ότι πρέπει να πάει. Αλλά για να το οριστικοποιήσετε, πρέπει με κάποιο τρόπο να συνεχίσετε. Για τους επόμενους τρεις μήνες, αφήνετε το παιδί σας γυμνό από τη μέση και κάτω όταν βρίσκεται σπίτι. Μπορείτε να χρησιμοποιείτε πάνα τις ώρες του ύπνου. Όταν βγαίνετε έξω ή το πάτε στον παιδικό σταθμό, φορέστε του ένα χαλαρό παντελόνι με τίποτα άλλο από κάτω.
Η Φέλομ θεωρεί ότι τα παιδιά αισθάνονται τα εσώρουχα σαν τις πάνες κι ότι αν του φορέσετε εσώρουχο πριν περάσουν τρεις μήνες υπάρχει κίνδυνος το παιδί σας να ξαναρχίσει να τα κάνει πάνω του. Μετά από τρεις μήνες χωρίς ατυχήματα όμως, το παιδί μπορεί να αρχίσει να ξαναφοράει εσώρουχα και να μην κυκλοφορεί με γυμνό ποπό στο σπίτι. Όταν βγαίνετε έξω, έχετε μαζί σας το γιογιό του και παρατηρείστε πού έχει δημόσιες τουαλέτες. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το γιογιό τουστις δημόσιες τουαλέτες, αλλά δεν είναι απαραίτητο. Βοηθήσετε το παιδί σας να ανέβει στην τουαλέτα, κρατήστε το και πλύντε μετά τα χέρια σας, τα δικά σας και του παιδιού.
Τι να κάνετε αν η μέθοδος δεν δουλέψει;
Αν το παιδί δε μάθει να χρησιμοποιεί το γιογιό του έπειτα από τρεις μέρες εκπαίδευσης, αφήστε να περάσουν έξι ως οκτώ βδομάδες και ξαναδοκιμάστε. «Αν το παιδί σας έχει ποσοστά επιτυχίας λιγότερο από 75%, ή δεν δείχνει να παρατηρεί τα τσίσα που τρέχουν στα πόδια του, σταματήστε και προσπαθήστε ξανά αργότερα», λέει ο Φέλομ.
Τα υπέρ και τα κατά της μεθόδου

Τα υπέρ
Η μέθοδος εκμάθησης της χρήσης του γιογιό μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο μπορεί να είναι ένας χρήσιμος και εύκολος τρόπος να αρχίσετε να εκπαιδεύετε το παιδί σας στη χρήση της τουαλέτας. Εάν φοβάστε το όλο πράγμα, ή ανησυχείτε για το πώς να αρχίσετε, ή δεν ξέρετε πώς να το κάνετε, είναι μια καλή πρόταση. Ακόμη και με τις ανάγκες της για συνέχεια ή τις οπισθοδρομήσεις της, η μέθοδος δουλεύει γρήγορα σε σύγκριση με άλλες. Αυτό έχει πολλά καλά. Θα γλυτώσετε χρόνο κι απογοήτευση, και το παιδί σας θα είναι υπερήφανο για τα επιτεύγματα και την ανεξαρτησία του.
Η μέθοδος της Φέλομ δεν χρησιμοποιεί ανταμοιβές (εκτός από έναν ενθουσιώδη χορό), έτσι σας βοηθά να αποφύγετε να δωροδοκείτε το παιδί σας για να το πείσετε να χρησιμοποιήσει το γιογιό του.
Είναι μια μέθοδος που τονίζει ό,τι θετικό συμβαίνει και δίνει ευκαιρίες να γιορτάσετε την επιτυχία ευθύς εξαρχής, πράγμα που κάνει την εκμάθηση του γιογιό διασκεδαστική και συναρπαστική για το παιδί. Έτσι μπορεί να δουλέψει σε παιδιά που διαφορετικά θα αντιστέκονταν ή δεν θα έδειχναν κανένα ενδιαφέρον να χρησιμοποιήσουν το γιογιό τους.
Τα κατά
Δεν είναι καθόλου εύκολο να κλειστείς για τρεις μέρες μέσα στο σπίτι, να προσέχεις κάθε κίνηση του παιδιού και να το οδηγείς στο γιογιό όταν αρχίζει να κάνει τσίσα του. (Γίνεται ευκολότερο, όμως, μόλις το παιδί μάθει να πηγαίνει μόνο του στο γιογιό, πράγμα που μπορεί να συμβεί μετά την πρώτη μέρα).
Είναι δύσκολο για δύο εργαζόμενους γονείς να πάρουν μαζί μια μέρα άδεια για να αφιερώσουν ένα τριήμερο στο να μάθουν στο παιδί τους να πηγαίνει στην τουαλέτα, κι αν αυτό δεν δουλέψει με την πρώτη, να το ξανακάνουν μετά από οκτώ βδομάδες.
Αναλόγως του ποιος φροντίζει τα παιδιά, μπορεί να είναι δύσκολη η ολοκλήρωση της διαδικασίας. Μπορεί να χρειαστεί να διαπραγματευτείτε με τον παιδικό σταθμό το να έχετε χωρίς πάνα κι εσώρουχο όσες ώρες το κρατούν εκείνοι.
Το να αφήνετε το παιδί με γυμνό ποπό στο σπίτι μπορεί να είναι πρόβλημα – ή απλά δύσκολο, ιδίως το χειμώνα. Ίσως είναι καλύτερα να δοκιμάσετε τη μέθοδο της Φέλομ το καλοκαίρι.

ΤΑ ΟΡΙΑ ΣΤΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

ΤΑ ΟΡΙΑ ΣΤΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ 


Σκοπός αυτού του άρθρου είναι να συμβουλεύσει τους γονείς που πιθανόν αντιμετωπίζουν προβλήματα πειθαρχίας των παιδιών τους προτείνοντας πρακτικές μεθόδους και βοηθώντας τους να μην είναι ούτε πολύ ανεκτικοί ούτε πολύ περιοριστικοί και αυστηροί.
 Η οριοθέτηση της συμπεριφοράς είναι αυτό που βοηθά το παιδί να κατανοήσει τους κανόνες και τις προσδοκίες των γονέων του. Τα όρια που τίθενται στη συμπεριφορά καθορίζουν επίσης την ισορροπία της δύναμης και της εξουσίας στις οικογενειακές σχέσεις και συνιστούν ένα ουσιώδες στοιχείο στην ανατροφή των παιδιών.
 Πολλές μελέτες αναφέρουν ότι όταν οι γονείς θέτουν σταθερά όρια, τα παιδιά μεγαλώνουν έχοντας μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, σε αντίθεση με τα παιδιά στα οποία επιτρέπεται να συμπεριφέρονται όπως τους αρέσει. Τα παιδιά με καλή προσαρμογή έχουν τρυφερούς, περιποιητικούς και υποστηρικτικούς γονείς, οι οποίοι ασκούν έλεγχο με λογικό τρόπο και έχουν υψηλές προσδοκίες. Ο σταθερός έλεγχος που δεν περιορίζει τις ευκαιρίες για πειραματισμό και επιτρέπει την αυθόρμητη έκφραση σχετίζεται με την ανεξαρτησία του παιδιού.
           Αμέσως μετά την αγάπη, το σπουδαιότερο δώρο του γονιού προς το παιδί είναι η αίσθηση της πειθαρχίας. Οι περισσότεροι γονείς παραδέχονται ότι είναι πολύ σημαντικό να θέτουν όρια, εντούτοις ένα από τα δυσκολότερα εγχειρήματά τους είναι να βάλουν σε πράξη αυτήν την παραδοχή και μάλιστα με τρόπο σταθερό και αποτελεσματικό. Όταν και οι δυο γονείς δουλεύουν όλη μέρα και λείπουν από το σπίτι, απεχθάνονται να εφαρμόζουν κανόνες πειθαρχίας τις λιγοστές ώρες που βρίσκονται με τα παιδιά τους. Όμως τότε είναι που πολλές φορές τα παιδιά θα δοκιμάσουν την προκλητική τους συμπεριφορά.
           Πειθαρχία σημαίνει διδασκαλία, όχι τιμωρία. Χωρίς πειθαρχία, τα παιδιά, ήδη από το δεύτερο έτος, συμπεριφέρονται σαν να είναι κακομαθημένα. Η σταθερή πειθαρχία που αφορά σημαντικά ζητήματα δεν αποτελεί απειλή για την προσωπικότητα του παιδιού. Ίσα-ίσα, είναι μέρος της πορείας του προς την αυτογνωσία. Οι γονείς θα πρέπει να διδάξουν όρια στα παιδιά, χωρίς να επιδεινώνουν την κατάσταση.
Για παράδειγμα, μερικά παιδιά ηλικίας 3 ως 6 ετών σε κάποιο ξέσπασμά τους πετούν ή σπάζουν αντικείμενα. Στο τέλος της ημέρας ή κάποια άλλη στιγμή που είναι πολύ κουρασμένο, το παιδί χάνει τον έλεγχό του. Κατ’αρχήν, δώστε του να καταλάβει ότι αυτό δεν πρέπει να το κάνει-ότι δε θα το αφήσετε να το κάνει όσο περνάει από το χέρι σας. Αγκαλιάστε το και καθήστε κοντά του ώσπου να είναι σε θέση να σας ακούσει. Τότε κουβεντιάστε το λόγο που πιστεύετε ότι θέλησε να το κάνει και δείξτε του ότι ξέρετε καλά πόσο άσχημα αισθάνεται για αυτή την καταστροφική και ανεξέλεγκτη συμπεριφορά του. Διαβεβαιώστε το ότι θα προσπαθήσετε να το βοηθήσετε προτού του ξανασυμβεί. Ρωτήστε το τι νομίζει ότι θα μπορούσε να το σταματήσει. Αν αυτό που προτείνει φέρνει αποτέλεσμα, επαινέστε το ζωηρά. Αυτό βοηθά ιδιαίτερα στην ανάκτηση του αυτοελέγχου.
 Παρακάτω δίνονται ορισμένες κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την πειθαρχία:
 *       Προσαρμόστε την πειθαρχία στο στάδιο ανάπτυξης του παιδιού. Αν πρόκειται για βρέφος ή νήπιο που μόλις άρχισε να στέκεται στα πόδια του, προσπαθήστε κατ’αρχήν να στρέψετε την προσοχή του σε μια άλλη δραστηριότητα. Αν αυτό δεν φέρει αποτέλεσμα –δυστυχώς δε φέρνει πάντα- ίσως χρειαστεί να το απομακρύνεται μόνοι σας. Για ένα παιδί πάνω από δύο ετών, η πειθαρχία πρέπει πάντα να περιλαμβάνει μια εξήγηση για τους λόγους που το οδήγησαν να ‘παρασυρθεί’ και να ενεργήσει κατ’αυτόν τον τρόπο. Δοκιμάστε να σκεφτείτε τι ώθησε το παιδί σε αυτή την συμπεριφορά και δώστε του την ευκαιρία να το καταλάβει μόνο του.
*       Η πειθαρχία πρέπει να ταιριάζει στο παιδί σας. Χρησιμοποιήστε όλα όσα ξέρετε γύρω από το χαρακτήρα και τις ευαισθησίες του παιδιού σας. Ένα ευαίσθητο παιδί μπορεί να συντριβεί με κάποιο είδος τιμωρίας, η οποία μπορεί, αντίθετα, να είναι ιδανική για ένα ζωηρό, υπερκινητικό παιδί.
*       Όταν το παιδί σας είναι μαζί με άλλα παιδιά, προσπαθήστε να μην ανακατεύεστε. Όταν επεμβαίνετε σε μια κατάσταση, τη μετατρέπετε από μια απλή συναναστροφή παιδιών σε μια περίπλοκη επικοινωνία, όπου τουλάχιστον οι μισές αντιδράσεις του παιδιού σας έχουν στόχο εσάς τους ίδιους.
*       Προσφέρετε στο παιδί πρότυπα συμπεριφοράς για μίμηση. Δοκιμάστε να το βοηθήσετε να ελέγξει τον εαυτό του ή να βρει τρόπους να αντιμετωπίσει μια κατάσταση, δίνοντάς του παραδείγματα. Συχνά ο τρόπος που το βοηθάτε να λύσει μια διαφορά είναι πολύ πιο διδακτικός από χίλιες λέξεις. Μια σταθερή, άμεση αλλά και γεμάτη αγάπη προσέγγιση είναι σίγουρα το καλύτερο πρότυπο μια μίμηση που μπορείτε να του προσφέρετε.
 *       Κάνετε ένα time-out, μόνο όμως για λίγο. Αφού τελειώσει το ζήτημα, αγκαλιάστε το παιδί και εξηγήστε του γιατί ήταν αναγκαίο να γίνει αυτό.
*       Ζητήστε τη γνώμη του παιδιού για το τι θα μπορούσε να βοηθήσει την επόμενη φορά. Και δοκιμάστε το. Αν φέρει αποτέλεσμα, επαινέστε το παιδί σας.
*       Η σωματική τιμωρία έχει πολύ χειροπιαστά μειονεκτήματα. Θυμηθείτε τι σημαίνει για το παιδί να σας δει να χάνετε την ψυχραιμία σας και να αντιδράτε με τη χρήση σωματικής βίας.
 *       Προσέξτε τα διφορούμενα μηνύματα. Καθώς του λέτε «Μη χτυπάς» ή «Μην το κάνεις αυτό», αν εσείς κατά βάθος δεν έχετε πειστεί, ίσως αυξήσετε την έλλειψη αυτοελέγχου στο παιδί σας.
*       Σταθείτε και εκτιμήστε και πάλι τις περιπτώσεις στις οποίες η πειθαρχία δεν έφερε αποτέλεσμα. Μήπως αντιδράτε πολύ σκληρά και επομένως αναποτελεσματικά; Μήπως το παιδί σας αντιδρά με τρόπο που υποδηλώνει ότι έχει άγχος ή ότι χρειάζεται περισσότερη στοργή;
 Θυμηθείτε να ενισχύετε θετικά το παιδί σας όταν δεν σας ταλαιπωρεί: «Μπράβο το παιδί μου. Κοίταξε πόσο προσπάθησες να ελέγξεις τον εαυτό σου! Είμαι πολύ περήφανη για σένα!».

ΤΟ ΠΕΝΘΟΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ

ΤΟ ΠΕΝΘΟΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ.





Τι είναι το πένθος;


       Το πένθος θεωρείται μια αναμενόμενη και φυσιολογική αντίδραση του ατόμου, μπροστά στην απώλεια (πραγματική π.χ. θάνατος ή συμβολική π.χ. χωρισμός ή διαζύγιο) αγαπημένων του προσώπων. Διαιρείται σε 5 στάδια και μπορεί να κρατήσει έως και 2 χρόνια. 


Τα στάδια του πένθους είναι τα εξής:


       Άρνηση: "όχι.. δε, το πιστεύω". Πρόκειται για έναν μηχανισμό άμυνας που ενεργοποιεί το άτομο ασυνείδητα και προσωρινά, καθώς δυσκολεύεται να συνειδητοποιήσει το μέγεθος της απώλειας.


       Θυμός: είτε για το ίδιο το πρόσωπο που έφυγε, θεωρώντας πως μας εγκατέλειψε και μας άφησε μόνους, είτε γιατί ο θάνατος εκλαμβάνεται ως αδικία...αδικία γιατί η ζωή ή ο Θεός μας πήρε το αγαπημένο μας πρόσωπο, είτε θυμό για τα πρόσωπα που συνδέονται με το θάνατό του.


     Διαπραγμάτευση: το στάδιο αυτό περιλαμβάνει σκέψεις και σενάρια σχετικά με το τι διαφορετικό θα μπορούσε να είχε γίνει ώστε να μη φύγει το αγαπημένο μας πρόσωπο. Συνήθως, τα άτομα νιώθουν ενοχές που δεν έδειξαν αρκετή αγάπη στο πρόσωπο που έφυγε  ή δε πρόλαβαν να του πούνε αυτά που θα ήθελαν.


      Θλίψη: το άτομο συνειδητοποιεί περισσότερο την απώλεια και βιώνει συναισθήματα θλίψης και απογοήτευσης, διαταραχές ύπνου και διατροφής και έλλειψη συγκέντρωσης.


      Αποδοχή: σταδιακά, οι σκέψεις, τα συναισθήματα και τα συμπτώματα καταλαγιάζουν και το άτομο αρχίζει σιγά-σιγά να προσαρμόζεται σε καινούργια δεδομένα.


       Τα στάδια αυτά δεν είναι απόλυτα. Μπορεί να επαναληφθούν ή να μην υπάρξουν κάποια από αυτά. Ωστόσο, αν δε καταφέρει το άτομο να βιώσει κάποιο από τα στάδια του πένθους, αυτό θα έχει ως συνέπεια τη δυσλειτουργικότητα σε άλλους τομείς και την εμφάνιση διαταραχών, όπως είναι η καταθλιπτική διαταραχή.


Ποιες είναι οι σκέψεις που κάνουν τα άτομα, που έχασαν ένα αγαπημένο τους πρόσωπο;


       Συνήθεις αρνητικές σκέψεις των ανθρώπων που χάνουν αγαπημένα τους πρόσωπα είναι:
-"Δε μπορώ να ζήσω χωρίς τον άλλον".
-"Θέλω να πεθάνω".
-"Αν συνεχίσω τη ζωή μου θα προδώσω τον αγαπημένο μου".
-"Είμαι άτυχος/η".
-"Ο θάνατος είναι τιμωρία προς εμένα ή αυτόν".
-"Είμαι ο πιο δυστυχισμένος άνθρωπος του κόσμου".
-"Με εγκατέλειψε".
-"Εγώ φταίω. Θα μπορούσα να το προλάβω".
-"Είναι άδικο να συμβαίνει αυτό".
-"Δε θα μπορέσω να γνωρίσω πάλι έναν άνθρωπο σαν αυτόν".

Ποια είναι τα αρνητικά συναισθήματα που βιώνουν τα άτομα που έχασαν ένα αγαπημένο τους πρόσωπο; 

       Συνήθη συναισθήματα που βιώνει το άτομο, όταν χάνει κάποιο αγαπημένο πρόσωπο είναι:
-Ζήλεια, γιατί οι άλλοι έχουν δίπλα τους τους αγαπημένους τους, ενώ εκείνο όχι.
-Ενοχές, γιατί το άτομο δεν έδειξε αρκετή αγάπη στο πρόσωπο που έχασε ή δεν έκανε αρκετά πράγματα για εκείνον.
-Φόβο, ότι δε θα καταφέρει να σταθεί και πάλι στα πόδια του και να προχωρήσει στη ζωή του.
-Πόνο, διότι η απώλεια εκλαμβάνεται σα να έχει χάσει ένα κομμάτι του εαυτού του.
-Μοναξιά, γιατί πιστεύει πως δύσκολα θα καταφέρει να συνδεθεί με άλλους ανθρώπους.
-Απογοήτευση και θλίψη, γιατί δεν αποδίδει νόημα σε τίποτα αφού δεν έχει πια κοντά του το αγαπημένο του πρόσωπο.

-Θυμό προς το κόσμο, τη τύχη, την αδικία, τη μοίρα, τον εαυτό του, το Θεό.


Ποια είναι τα σωματικά συμπτώματα που έχουν τα άτομα που πενθούν;

       Συνήθη σωματικά συμπτώματα που ενοχλούν το άτομο που πενθεί είναι:


-πονοκέφαλοι,


-κοιλιακή ενόχληση,


-πόνος στο στήθος και δύσπνοια,


-τάσεις λιποθυμίας,

-κόπωση,


-διαταραχές διατροφής και ύπνου.

Τι πρέπει να κάνουν τα άτομα που είναι δίπλα στον άνθρωπο που πενθεί:


       Πρώτα από όλα, είναι σημαντικό να δίνουμε χρόνο στον άνθρωπο που πενθεί, προκειμένου να περάσει τα στάδια του πένθους. Για αυτό εκφράσεις, όπως: "μη κλαις", "δεν πρέπει να νιώθεις έτσι,  (ενοχές, θυμό, ζήλεια, αδικία, ατυχία)",¨"πρέπει να συνεχίσεις τη ζωή σου", "έχεις τόσους ανθρώπους γύρω σου", "ξέρω πώς νιώθεις" (΄ΟΧΙ, δε θα καταλάβουμε ποτέ πώς νιώθει ένας άλλος άνθρωπος για οποιαδήποτε απώλεια), είναι καλύτερο να αποφεύγονται. Τέτοιες εκφράσεις, ίσως το άτομο που πενθεί μπορέσει να τις καταλάβει διανοητικά, όμως συναισθηματικά δε μπορεί να τις ακολουθήσει.


       Για αυτό, θα πρέπει να δίνουμε στον άνθρωπο που πενθεί επιλογές. Μπορούμε να ρωτήσουμε τι θα ήθελε να είναι διαφορετικό, καλύτερο ή περισσότερο. Τι καλύτερο,ίσως, θα μπορούσε να είχε κάνει για εκείνον ή τι περισσότερο θα μπορούσε να του είχε πει όσο ήταν κοντά του ή πόσο διαφορετικά θα ήθελε να ήταν τα πράγματα πριν φύγει; Έτσι, μας δίνεται μια εικόνα για το τι έχει μείνει "μισό".


      Επίσης, αντί να προσπαθούμε να τον βοηθήσουμε με όποιον τρόπο μας έρχεται στο μυαλό χωρίς αποτέλεσμα, μπορούμε καλύτερα να ρωτήσουμε το ίδιο το άτομο με ποιο τρόπο θα ήθελε να το βοηθήσουμε.  Οποιαδήποτε απάντηση του ατόμου πρέπει να γίνει σεβαστή, π.χ. "θέλω να μείνω μόνος/η μου" ή "κανείς δε μπορεί να με βοηθήσει". Σε αυτή την περίπτωση μπορούμε να διαβεβαιώσουμε το άτομο πως θα είμαστε δίπλα του οτιδήποτε και αν χρειαστεί.


       Το ενθαρρύνουμε να έρχεται σε επαφή με τα αληθινά συναισθήματα και τις σκέψεις του και να τις εκφράζει . Να δεχτεί την ευθύνη για ό,τι θεωρεί ότι άφησε στη μέση και να προτείνουμε, ίσως να γράψει ένα γράμμα στο πρόσωπο που χάθηκε, το οποίο θα περιλαμβάνει μια συγνώμη, ίσως, για τα πράγματα που δεν έκανε ή όλα εκείνα που δε του είπε ποτέ. 


       Να είμαστε καλοί ακροατές. Να είμαστε δίπλα στο άτομο, όποτε θέλει να μιλήσει και να μοιραστεί μαζί μας αναμνήσεις, συναισθήματα, σκέψεις.


       Να είμαστε δίπλα του σε κάθε βήμα που κάνει για να προχωρήσει παρακάτω. Πρέπει σιγά-σιγά να το ενθαρρύνουμε να δράσει με το να αλλάξει το σπίτι, να φυλάξει τις φωτογραφίες του προσώπου που χάθηκε, να δώσει τα ρούχα του σε ανθρώπους και ιδρύματα που τα έχουν ανάγκη ώστε να νιώσει καλύτερα μέσα από την προσφορά. Να συμμετάσχει σε κάποια ομάδα ανθρώπων που έχουν βιώσει μια σημαντική απώλεια, ώστε μέσα από αυτή να νιώσει αμοιβαία υποστήριξη σε αυτή τη διαδικασία. Να αρχίζει να βγαίνει και να ψυχαγωγείται και να σχεδιάζει το μέλλον.


Τι πρέπει  να κάνει το άτομο που πενθεί;


       Είναι πολύ σημαντικό το άτομο που πενθεί:

-να αποφεύγει χημικές ουσίες, όπως ηρεμιστικά και αλκοόλ,

-να τρώει καλά, ακόμα και αν αντιμετωπίζει δυσκολίες στην πρόσληψη τροφής,

-να αρχίζει σιγά-σιγά να αυξάνει την ενέργειά του με το να κάνει έναν περίπατο ή να γυμναστεί,

-να μιλάει σε ανθρώπους που ξέρει ότι τον αγαπούν πραγματικά και πως σέβονται τα συναισθήματά του,

-να εκφραστεί μέσω της προσωπικής δημιουργίας, όπως το να ζωγραφίσει, να γράψει ποιήματα ή να φτιάξει ένα κολάζ με φωτογραφίες του ανθρώπου που έχασε,

-να γράψει όλα αυτά που αισθάνεται και που θα ήθελε να πει στον άνθρωπο που έχασε με τη μορφή γράμματος.


Πότε υπάρχει πρόβλημα;
       
       Όπως είπαμε παραπάνω, τα στάδια του πένθους είναι απολύτως φυσιολογικό να τα βιώνει ένας άνθρωπος σε περιπτώσεις απώλειας και πρέπει να του δίνουμε χρόνο να τα βιώσει ώστε να προσαρμοστεί ομαλά. Ωστόσο υπάρχουν περιπτώσεις, όπου το άτομο δε μπορεί να χειριστεί την κατάσταση και παρουσιάζει ορισμένες προβληματικές συμπεριφορές. Οι άνθρωποι που βρίσκονται δίπλα του πρέπει να ανησυχήσουν και να απευθυνθούν σε κάποιον ειδικό όταν τα άτομα που πενθούν:

-πιστεύουν ότι θα συναντήσουν το αγαπημένο τους πρόσωπο ή του μιλάνε σα να υπάρχει μέσα στο σπίτι,

-εμφανίζουν επιθετική συμπεριφορά που απειλεί τους άλλους ή ακόμα και τον εαυτό τους (χτυπάνε το κεφάλι τους στο τοίχο, τραβάνε τα μαλλιά τους ή χτυπάνε τους άλλους),

-έχουν αυτοκτονικό ιδεασμό, λένε ότι θέλουν να πεθάνουν για να πάνε να τον βρουνε ή κάνουν απόπειρες αυτοκτονίας,

-υιοθετούν δυσλειτουργικές συμπεριφορές για να κρατήσουν το αγαπημένο τους πρόσωπο "κοντά τους" (ντύνονται με τα ρούχα του για να τον αισθάνονται, χωρίς να τα βγάζουν από πάνω τους, αρνούνται πεισματικά να φυλάξουν οτιδήποτε δικό του, ετοιμάζουν δείπνο για δύο άτομα συμπεριλαμβάνοντας και το χαμένο πρόσωπο).


-όταν, μετά το πέρας των δύο χρόνων, τα στάδια του πένθους, αντί να καταλαγιάσουν γίνονται εντονότερα, (είτε γιατί το άτομο δε πέρασε από αυτά, είτε γιατί συνεχώς επαναλαμβάνονται) με αποτέλεσμα τα άτομα να εμφανίσουν καταθλιπτική διαταραχή(παρατηρούνται έντονα αρνητικά συναισθήματα και πτώση της διάθεσης, έχουν χάσει κάθε ενδιαφέρον για δραστηριότητες, αισθάνονται έντονη κούραση και παρουσιάζουν διαταραχές ύπνου (αυπνία ή υπερυπνία) και διατροφής(δε τρώνε τίποτα ή τρώνε πάρα πολύ).


Τα παιδιά μπροστά στο πένθος και την απώλεια.


       Κατά την προσχολική ηλικία(3-6 ετών), το παιδί έχει διαμορφώσει την έννοια του θανάτου αλλά δε μπορεί να αντιληφθεί τη μονιμότητά του και αυτό γιατί σε αυτή την ηλικία δεν έχει οργανώσει τη σκέψη του και αποδίδει αφελείς σημασίες στις λέξεις που χρησιμοποιεί. Στην ηλικία των 6-9 χρονών αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τη μονιμότητα του θανάτου αλλά θεωρούν ότι αυτό δε θα συμβεί στα ίδια. Αντίθετα πιστεύουν ότι μπορούν να τον νικήσουν με την εξυπνάδα και τη δύναμή τους. Μεταξύ 9-11 ετών, το παιδί πλεόν μπορεί να συνειδητοποιήσει τι είναι ο θάνατος και κατανοεί τη καθολικότητα, δηλαδή ότι κάποια στιγμή όλοι οι άνθρωποι θα πεθάνουν και πως αυτό δεν είναι αναστρέψιμο.


      Ωστόσο, κάθε παιδί έχει δικό του ρυθμό ανάπτυξης. Υπάρχουν παιδιά που ρωτούν για το θάνατο από τα τρία τους και άλλα από τα δέκα τους. Ακόμα, άλλα  παιδιά κυριεύονται από συναισθήματα άγχους και φόβου, ενοχών διότι πιστεύουν πως φταίνε τα ίδια για το θάνατο του αγαπημένου τους, θυμού ενώ άλλα παιδιά δείχνουν να μην επηρεάζονται πολύ. 


Τι ΔΕΝ πρέπει να κάνει ο γονιός όταν το παιδί χάσει τον άλλο γονέα (ή κάποιο άλλο αγαπημένο πρόσωπο); 


Ο γονιός δεν πρέπει:


-να κρύβει την αλήθεια από το παιδί (π.χ. έχει πάει ένα ταξίδι και δε ξέρω πότε θα γυρίσει),


-να δίνει ανακριβείς ή δυσνόητες πληροφορίες π.χ.κοιμήθηκε και δε θα ξαναξυπνήσει ή πέθανε επειδή αρρώστησε. Μπορεί να δημιουργηθεί φόβος στο παιδί για τον ύπνο με αποτέλεσμα να φοβάται να κοιμηθεί ή ακόμα και για τις απλές αρρώστιες (κρυολογήματα) αν δεν διευκρινιστεί στο παιδί η διαφορά ανάμεσα σε μια θανατηφόρα και σε μια καθημερινή αρρώστια.


-να ρίχνει ευθύνες στο παιδί, 


-να λέει ότι το παιδί δε κάνει να λυπηθεί  ή να κλάψει


-να το παραμελεί και να μεταφέρει το θυμό του στο ίδιο το παιδί,


-να λέει ότι "ήταν θέλημα Θεού" ή ότι "τώρα είναι καλύτερα κοντά στο Θεό". Τέτοιες δηλώσεις προκαλούν σύγχυση στο παιδί αν δε γνωρίζει πολλά για τη θρησκεία. Ίσως πιστεύει ότι ο Θεός θα πάρει και το ίδιο ή μπερδεύεται όταν όλοι κλαίνε απαρηγόρητα αλλά παράλληλα ισχυρίζονται ότι είναι καλύτερα κοντά στο Θεό.


Τι ΠΡΕΠΕΙ να κάνει ο γονιός όταν  το παιδί χάσει τον άλλο γονέα (ή κάποιο άλλο αγαπημένο πρόσωπο);


       Ο γονιός πρέπει:

-να λέει στο παιδί του ότι το άτομο πέθανε και να εξηγήσει την έννοια του θανάτου με απλές,  σύντομες και ειλικρινείς φράσεις. Μπορεί να ρωτήσει το ίδιο το παιδί τι πιστεύει ή τι ξέρει για το θάνατο και να του αναιρέσει τυχόν λανθασμένες αντιλήψεις και φόβους. Αν δε γνωρίζει κάτι να πει απλώς "δε ξερω". Σε αυτό βοηθάει πολύ το σχέδιο και η ζωγραφική καθώς οι φιγούρες, το σχέδιο και τα χρώματα που χρησιμοποιεί το παιδί είναι ενδεικτικά του τρόπου που βιώνει το θάνατο και των φόβων του. Αν ο γονιός δυσκολεύεται πολύ, μπορεί να συμβουλευτεί βιβλία ή να διαβάσει με το παιδί παραμυθάκια που μιλούν για το θάνατο.

-να είναι υποστηρικτικός και να δείχνει κατανόηση στις συμπεριφορές του παιδιού,

-να εξηγήσει στο παιδί τι θα συμβεί από εδώ και πέρα. Τα παιδιά ανησυχούν για το δικό τους μέλλον. Να εξηγεί πως το παιδί και οι βασικές του ανάγκες θα είναι πάντα η προτεραιότητά του και να του υπενθυμίζει  πόσο πολύ το αγαπάει χωρίς προϋποθέσεις.

-να το απαλλάξει από κάθε ευθύνη και ενοχή που μπορεί να έχει, 

-να το ενθαρρύνει να φτιάξει ένα άλμπουμ με αναμνηστικές φωτογραφίες για το άτομο που πέθανε ή να του γράψει ένα γράμμα. Μπορούν επίσης να συζητούν μαζί για τις αναμνήσεις που έχουν από το πρόσωπο που πέθανε, είτε καλές είτε κακές. Το παιδί έχει ανάγκη να διατηρεί στη μνήμη του ηαυτά που έζησε με το πρόσωπο που χάθηκε.


-να το ενθαρρύνει να εκφράσει τα συναισθήματά του και να του πει πως δεν είναι κακό να κλάψει. Σε αυτό βοηθάνε πολύ παιδικά βιβλία και παραμύθια που αφορούν στην απώλεια αγαπημένων προσώπων, μέσα από τα οποία αντιλαμβάνεται τα συναισθήματα των ηρώων της ιστορίας και τα δικά του.


Πότε υπάρχει πρόβλημα;

       Οι γονείς πρέπει να βρίσκονται σε επαγρύπνηση και να απευθυνθούν σε ειδικό όταν το παιδί επανειλλημένα:

-φαντάζεται ότι θα συναντήσει το αγαπημένο του πρόσωπο ή του μιλάει σα να είναι κοντά του ή το αντίθετο, δηλαδή δε μιλάει καθόλου για εκείνον,

-αντιμετωπίζει μαθησιακά προβλήματα ή έλλειψη συγκέντρωσης ή αρνείται να πάει στο σχολείο,

-παρουσιάζει κοινωνική απομόνωση,

-έχει αυτοκτονικές τάσεις,

-είναι πολύ επιθετικό σε σημείο που απειλεί τον εαυτό του ή τους άλλους,

-παρουσιάζει έντονες εκρήξεις θυμού,

-παρουσιάζει διαταραχές ύπνου και βλέπει εφιάλτες ή ανορεξία

-εκδηλώνει φοβίες.
 

Η ΒΙΤΑΜΙΝΗ D ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

Μπορεί να φανεί ιδιαίτερα επιζήμια και να προκαλέσει προβλήματα

Ο κεντρικός ρόλος της βιταμίνης D στην ανάπτυξη και τη διατήρηση υγιών οστών έχει αναγνωριστεί προ πολλού, τόσο στα παιδιά, όσο και στους ενήλικες. Ωστόσο, πέρα από αυτή τη δράση, η βιταμίνη D φαίνεται να είναι σημαντική και για άλλες λειτουργίες του οργανισμού.


Δρα περισσότερο ως ορμόνη, αφού είναι πρόδρομος μιας από τις ορμόνες που συμμετέχει στηδιατήρηση των φυσιολογικών επιπέδων του ασβεστίου και τη ρύθμιση του κυτταρικού πολλαπλασιασμού και της διαφοροποίησης.



Σε ό,τι αφορά στη ρύθμιση των συγκεντρώσεων ασβεστίου και του οστικού μεταβολισμού, η βιταμίνη D αυξάνει την εντερική απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου και την επαναρρόφηση ασβεστίου από το άπω νεφρικό σωληνάριο, με τη βοήθεια της παραθυρεοειδούς ορμόνης. Επιπλέον, η βιταμίνη D φαίνεται να επιδρά επί του ανοσοποιητικού συστήματος, καθώς ρυθμίζει τη λειτουργία των Β και Τ λεμφοκυττάρων. 



Ακόμη, η βιταμίνη D μειώνει τον κίνδυνο για πολλούς τύπους καρκίνου, μέσω της αναστολής της καρκινικής αγγειογένεσης και του πολλαπλασιασμού καρκινικών κυττάρων. Τέλος, χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα.



Πολύ καλές πηγές της βιταμίνης D στη διατροφή μας αποτελούν τα λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός, η σαρδέλα, το σκουμπρί και τα ιχθυέλαια. Ακόμη, καλή πηγή θεωρείται ο κρόκος αυγών,καθώς επίσης και κάποια εμπλουτισμένα προϊόντα γάλακτος, χυμών φρούτων, μαργαρίνης και δημητριακών. 



Ωστόσο, το μεγαλύτερο ποσοστό της βιταμίνης D προέρχεται από την έκθεση στο ηλιακό φως, καθώς η διαιτητική πρόσληψη καλύπτει μόνο το 5-10% των απαιτήσεων των περισσοτέρων ανθρώπων. Υπό την επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας (μήκος κύματος 290-315 nm), η 7-δεϋδροχοληστερόλη που βρίσκεται φυσιολογικά στο δέρμα μετατρέπεται, ύστερα από μια σειρά διεργασιών στο ήπαρ και στους νεφρούς, στην ενεργή μορφή της βιταμίνης D (χοληκαλσιφερόλη). Η σύνθεση της βιταμίνης D εξαρτάται από την εποχή, το γεωγραφικό πλάτος, την ηλικία, το χρώμα του δέρματος, την εθνικότητα, την κάλυψη του δέρματος από ρούχα, τη χρήση αντηλιακών και την ατμοσφαιρική ρύπανση.



Είναι λοιπόν επόμενο να θεωρούμε πως σε μία χώρα σαν την Ελλάδα, που είναι αρκετά ηλιόλουστη, ακόμη και τους χειμερινούς μήνες, είναι αδύνατο να εμφανίζονται παιδιά με ανεπαρκή επίπεδα της βιταμίνης. Ωστόσο, φαίνεται ότι ακόμη και στη χώρα μας,τα παιδιά και οι έφηβοι κατά τους χειμερινούς μήνες εμφανίζουν μειωμένα επίπεδα της βιταμίνης D, σε σύγκριση με τους θερινούς μήνες.



Στα αίτια αυτού του προβλήματος συγκαταλέγονται τα μειωμένα επίπεδα της βιταμίνης D της μητέρας και ο αποκλειστικός θηλασμός, σε συνδυασμό με τη μειωμένη έκθεση του βρέφους στον ήλιο, τη μειωμένη κατανάλωση των πλούσιων σε βιταμίνη D τροφών που αναφέρθηκαν παραπάνω, του σύγχρονου τρόπου ζωής των παιδιών με τις περιορισμένες δραστηριότητες σε εξωτερικούς χώρους, η χρήση αντιηλιακών και η αποφυγή του ήλιου, η ατμοσφαιρική ρύπανση στις πόλεις,η δυσαπορρόφηση λόγω ασθενειών, όπως η κοιλιοκάκη και η κυστική ίνωση. Η έλλειψη της βιταμίνης D είναι πολύ επιζήμια.



Στα παιδιά μπορεί να προκαλέσει ραχίτιδα, η οποία οφείλεται σε ελλειπή εναπόθεση ασβεστίου στα οστά, με αποτέλεσμα τη δημιουργία μαλακών και στη συνέχεια παραμορφωμένων οστών, αλλά και την ανωμαλία των συζευκτικών χόνδρων. Πέρα όμως από τις σκελετικές παθήσεις, η μειωμένη πρόσληψη βιταμίνης D συνδέεται με την κακή οδοντική υγεία, αυξημένο κίνδυνο για την ανάπτυξη αλλεργιών και αυτοάνοσων νοσημάτων, όπως ο διαβήτης τύπου Ι και η σκλήρυνση κατά πλάκας. Ακόμη, η έλλειψη βιταμίνης D στη μητέρα μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα στην ομαλή ανάπτυξη του νευρικού συστήματος του παιδιού.



Προκειμένου λοιπόν να αποφύγετε όλες αυτές τις βλαβερές συνέπειες για τα παιδιά σας είναι πολύ σημαντικό να ακολουθήσετε τις παρακάτω συμβουλές:



- Ενθαρρύνετε το παιδί σας να καταναλώνει λιπαρά ψάρια, που είναι πλούσια σε βιταμίνη D. Προτιμήστε το ψητό ψάρι και όχι το τηγανητό, καθώς το τηγάνισμα μειώνει στο μισό την ποσότητα της βιταμίνης D. 



Σε περίπτωση που δεν του αρέσει το ψάρι, μην το πιέζετε συνεχώς, αλλά προσπαθήστε να του προσφέρετε συχνά μέσα στην εβδομάδα ψάρι μέχρι να το αποδεχτεί. Μπορείτε επίσης να του το προσφέρετε με τη μορφή σνακ, π.χ. ένα σάντουιτς με σολομό.



- Η κατανάλωση μουρουνέλαιου δεν συστήνεται, λόγω της μεγάλης δόσης βιταμίνης Α που περιέχει και της πιθανής τοξικότητάς της.



- Είναι καλό να εντάξετε στο διαιτολόγιο του παιδιού σας τα εμπλουτισμένα προϊόντα που αναφέρθηκαν (γάλα, δημητριακά κ.λπ.).



- Διατηρείτε ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο για το παιδί σας. Φαίνεται ότι τα παιδιά με υψηλό ποσοστό σωματικού λίπους, αποθηκεύουν την βιταμίνη D στον λιπώδη ιστό και την καθιστούν μη βιοδιαθέσιμη.



- Ενθαρρύνετε το παιδί να παίζει έξω τις ηλιόλουστες μέρες και να μην επιδίδεται μόνο σε δραστηριότητες σε κλειστούς χώρους, έτσι ώστε να έρχεται σε επαφή με τον ήλιο. Μην καταφεύγετε σε υπερβολές. 



Η υπερέκθεση στον ήλιο, όπως όλοι γνωρίζουμε, έχει βλαβερές συνέπειες. Ωστόσο, 20-30 λεπτά έκθεσης του προσώπου και των χεριών στον ήλιο είναι αρκετά.



- Ο παιδίατρός σας θα συστήσει, σε περίπτωση που κρίνει αναγκαίο, τη χορήγηση συμπληρώματος βιταμίνης D σε πρόωρα βρέφη, βρέφη που σιτίζονται αποκλειστικά με μητρικό γάλα και σε μεγαλύτερα παιδιά που πιθανόν το έχουν ανάγκη.



Πηγή: mednutrition.gr

Τι σημαίνει ο όρος «ανάπτυξη του παιδιού»;

Τι σημαίνει ο όρος «ανάπτυξη του παιδιού»; 

Η ανάπτυξη ενός παιδιού δεν είναι απλώς μία σωματική διεργασία. Τα παιδιά αναπτύσσονται και μαθαίνουν σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους, ξεκινώντας από τη στιγμή της γέννησης. Μπορούμε να παρακολουθήσουμε τον ρυθμό ανάπτυξης ενός παιδιού μέσω του τρόπου που αυτό παίζει, μαθαίνει, μιλάει και συμπεριφέρεται.Τι σημαίνει ο όρος «αναπτυξιακή διαταραχή»; Θα ξεπεράσει το παιδί μου αυτή την κατάσταση;Δεξιότητες όπως τα πρώτα βήματα, το πρώτο χαμόγελο και το νεύμα αποχαιρετισμού ονομάζονται αναπτυξιακά ορόσημα. Τα παιδιά κατακτούν τέτοιες βασικές ικανότητες 
παίζοντας, μιλώντας, μαθαίνοντας και κινούμενα (μπουσουλώντας, βαδίζοντας κ.λ.π.). Το παιδί σας 
εκδηλώνει αναπτυξιακή διαταραχή όταν δεν κατακτά αυτές τις ικανότητες ταυτόχρονα με άλλα συνομήλικα του παιδιά. 
Αν το παιδί σας δεν αναπτύσσεται κανονικά, υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να το βοηθήσετε. Τις περισσότερες φορές ένα παιδί δεν μπορεί να ξεπεράσει ένα αναπτυξιακό πρόβλημα από μόνο του. Με την κατάλληλη βοήθεια όμως το παιδί σας μπορεί να αξιοποιήσει όλο του το δυναμικό.

Τι είναι ο αναπτυξιακός έλεγχος;
Οι ειδικοί εφαρμόζουν αναπτυξιακό έλεγχο για να διαπιστώσουν εάν τα παιδιά τις βασικές αναπτυξιακές δεξιότητες όταν πρέπει ή εάν εμφανίζουν προβλήματα. Ο γιατρός σας μπορεί να σας κάνει ερωτήσεις ή μπορεί να μιλήσει ή / και να παίξει με το παιδί σας κατά τη διάρκεια της εξέτασής του για να διαπιστώσει πως αυτό μαθαίνει, μιλάει, συμπεριφέρεται και κινείται. Καθώς η αναπτυξιακή καθυστέρηση δεν διαγιγνώσκεται μέσω άλλων εργαστηριακών ή αιματολογικών εξετάσεων, ο 
αναπτυξιακός έλεγχος θα σας βοηθήσει να διαπιστώσετε εάν το παιδί σας πρέπει να δει έναν ειδικό αναπτυξιολόγο.

Γιατί είναι ο αναπτυξιακός έλεγχος σημαντικός;
Όταν μια αναπτυξιακή διαταραχή δεν διαγιγνώσκεται νωρίς δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί έγκαιρα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα κατά τη σχολική ηλικία. Στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής το 17% των Αναπτυξιακός Έλεγχος παιδιών παρουσιάζουν κάποια αναπτυξιακή διαταραχή όπως αυτισμό, νοητική υστέρηση ή Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (Δ.Ε.Π.Υ.). Επιπλέον πολλά παιδιά παρουσιάζουν καθυστέρηση στη 
γλωσσική τους ανάπτυξη. Όμως το ποσοστό των παιδιών που διαγιγνώσκονται με αναπτυξιακό πρόβλημα, πριν ξεκινήσουν το σχολείο, είναι λιγότερο από το 50% αυτών των περιστατικών. Εάν είχαν διαγνωσθεί θα μπορούσαν  να έχουν την απαιτούμενη βοήθεια κατά την προσχολική ηλικία και έτσι να ενταχθούν στην σχολική κοινότητα καλύτερα προετοιμασμένα.Νομίζω ότι το παιδί μου παρουσιάζει αναπτυξιακή διαταραχή ή καθυστέρηση. Σε ποιόν να απευθυνθώ για αξιολόγηση και διάγνωση;
Μιλήστε στον παιδίατρό σας εάν ανησυχείτε για το ρυθμό ανάπτυξης του παιδιού σας. Εάν εσείς ή ο γιατρός σας νομίζει ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα, μπορείτε να συμβουλευθείτε έναν ειδικό.

Πως μπορώ να συμβάλλω στη σωστή ανάπτυξη του παιδιού μου;
Η σωστή και ισορροπημένη διατροφή, η άσκηση και η ξεκούραση είναι πολύ σημαντικοί παράγοντες για τη σωστή υγεία και ανάπτυξη κάθε παιδιού. Παρέχοντας ένα ασφαλές και στοργικό περιβάλλον και αφιερώνοντας χρόνο στο παιδί σας - για να παίξετε, να τραγουδήσετε, διαβάσετε ή απλώς να μιλήσετε μαζί – μπορείτε να συμβάλλετε ευεργετικά στη σωστή ανάπτυξη του παιδιού σας.
ΠΗΓΗ: www.autismhellas.gr