Τρίτη 18 Οκτωβρίου 2011

ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΤΟ ΜΗΤΡΙΚΟ ΘΗΛΑΣΜΟ

ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΤΟ ΜΗΤΡΙΚΟ ΘΗΛΑΣΜΟ
Δεν υπάρχει γυναίκα που να έχει γίνει μητέρα και να μην γνωρίζει τα οφέλη του θηλασμού. Το παράδοξο είναι ότι ποσοστό μικρότερο του 5% εξ αυτών επιλέγει να θρέψει τα βρέφη τους, για διάστημα έξι μηνών, αποκλειστικά με δικό τους γάλα_ όταν, μάλιστα, είναι γνωστό ότι το ιδανικό θα ήταν να δίδεται ως συμπληρωματική τροφή ακόμα και στο 2ο χρόνο ζωής του παιδιού.

Τα προβλήματα που ενδεχομένως προκύψουν από τη διαδικασία του θηλασμού, αλλά και ο αισθητικός παράγοντας ως προς τους μαστούς, ωθούν πολλές γυναίκες στο γάλα του εμπορίου. Οι εργαζόμενες μητέρες μετρούν ακόμη έναν επιβαρυντικό παράγοντα: η λήξη της άδειας μητρότητας σημαίνει επιστροφή στη δουλειά, και άρα διακοπή της γαλουχίας. Τίποτε από όλα αυτά δεν επηρεάζει ωστόσο την αξία, τόσο σε συναισθηματικό όσο και σε οργανικό επίπεδο, του θηλασμού. Το μητρικό γάλα θεωρείται ιδανικό, καθώς περιέχει αντισώματα, ορμόνες και αντιοξειδωτικά, απαραίτητα για την υγεία και την ανάπτυξη του νεογνού.


Μαστίτιδα και ερεθισμένες θηλές




Oι ερεθισμένες θηλές, ένα από τα συνηθέστερα προβλήματα κατά τη διαδικασία, σχετίζονται με την εσφαλμένη τοποθέτηση του μωρού στο στήθος. O γιατρός ή η μαία μπορούν να σας συμβουλέψουν, έτσι ώστε να το τοποθετείτε σωστά.
Κακώς, οι μαστίτιδες συνδέονται με την ενδεχόμενη ανάπτυξη καρκίνου του μαστού_ καμία έρευνα δεν ενισχύει τη συγκεκριμένη θεωρία, αντιθέτως ο θηλασμός μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου των ωοθηκών.

Η μαστίτιδα συνιστά φλεγμονή αποφραγμένου πόρου, ο οποίος δεν επιτρέπει την ελεύθερη εκροή γάλακτος. Τα συμπτώματα είναι μια σκληρή μάζα, ερυθρωπή, που πονάει. Μόνον αν η απόφραξη δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να εξελιχθεί σε φλεγμονή, δηλαδή σε μαστίτιδα.

Για τον αποφραγμένο πόρο, συνιστώνται θερμά επιθέματα, μασάζ στο σημείο πάνω από την απόφραξη, με κατεύθυνση προς τη θηλή, συχνός θηλασμός αλλά και καθαρισμός των θηλών_ ακόμη και με το χέρι ή με την αντλία. Ο ιατρός σας θα σας συμβουλέψει για τα αντιβιοτικά και αντιφλεγμονώδη που μπορείτε να πάρετε. Αντενδείκνυνται τα στενά ρούχα και οι στηθόδεσμοι.

Εχει μόνο θετικά




*
Τα ένζυμα που περιέχονται στο μητρικό γάλα το καθιστούν εξαιρετικά εύπεπτο, αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο μερικά βρέφη σιτίζονται σε συχνότερα διαστήματα.

* Παρέχει έτοιμα αντισώματα (ανοσοσφαιρίνες) στο βρέφος το πρώτο διάστημα, οπότε δεν έχει αναπτυχθεί το δικό του ανοσοποιητικό σύστημα. Τα παιδιά που έχουν θηλάσει παρουσιάζουν λιγότερες λοιμώξεις του αναπνευστικού και ωτίτιδα.

*
Ο θηλασμός επιβραδύνει την ανάπτυξη της κοιλιοκάκης, διαταραχής του πεπτικού, και προσφέρει προστασία από τη νόσο Crohn και την ελκώδη κολίτιδα στους ενηλίκους.

*
Τα μωρά που θηλάζουν παρουσιάζουν λιγότερες διάρροιες και δεν έχουν δυσκοιλιότητα, λόγω της καλής απορρόφησης των πρωτεϊνών του μητρικού γάλακτος.
Έχουν, επίσης, λιγότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν ινσουλινοεξαρτώμενο διαβήτη, αλλεργίες και άσθμα.

*
Ο θηλασμός προλαμβάνει την παχυσαρκία. Τα νεογνά που σιτίζονται με ξένο γάλα, πιέζονται από τη μητέρα να αδειάσουν το μπουκάλι, με αποτέλεσμα να καταναλώνουν όλη την ποσότητα και να παίρνουν περισσότερες θερμίδες. Αντιθέτως, κατά το θηλασμό έχουν γρήγορα το αίσθημα του κορεσμού, και σταματούν μόνα τους.

*
Το γάλα της μητέρας συμβάλει καθοριστικά στην ομαλή ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών. Η απουσία του έχει συνδεθεί ακόμη και με προβλήματα συμπεριφοράς, όπως δυσκολία κοινωνικοποίησης, ασυνήθιστη ανησυχία και υπερδιέγερση.

Η ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ



Ο μητρικός θηλασμός κάνει καλό σε όλους μας. Ακόμη και στην εθνική οικονομία. Σύμφωνα με την δρ Αδαμαντία Μαλλιαρού, διευθύντρια Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος της Εθνικής Επιτροπής Μητρικού Θηλασμού:


Τα οφέλη για το παιδί



· Υψηλότερο IQ.

· Προστασία από λοιμώξεις

· Ο μητρικός θηλασμός συμβάλλει στην ψυχοκινητική ανάπτυξη
·
Αυξάνει την επιβίωση των πρόωρων.

· Το μητρικό γάλα συμβάλει στη δραστική μείωση της εμφάνισης νεκρωτικής εντεροκολίτιδας σημαντικής παθολογικής κατάστασης κατά την προωρότητα.

· Ο μητρικός θηλασμός δρα ανασταλτικά σε διάφορα νοσήματα όπως ινσουλινοεξαρτώμενο σακχαρώδη διαβήτη, παχυσαρκία, φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, παιδικό καρκίνο κά.

Τα οφέλη για τη μητέρα και την οικογένεια




Οι μητέρες που θηλάζουν έχουν μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση και εγκαταλείπουν τα μωρά τους σπανιότερα καθώς αναπτύσσουν γρηγορότερα δεσμό με αυτά.

· Οι μητέρες που θηλάζουν έχουν χαμηλότερο επίπεδο ορμονών άγχους από εκείνες που δεν θηλάζουν

· Ο μητρικός θηλασμός δεν προϋποθέτει αποστείρωση κανενός υλικού και προσφέρεται οποιαδήποτε ώρα στη σωστή θερμοκρασία και σύσταση.
·
Ο μητρικός θηλασμός είναι οικονομικός: τους πρώτους μήνες το παιδί μπορεί να χρειάζεται ένα κουτί ξένο γάλα –σκόνη (10 περίπου ευρώ για τα απλά γάλατα -20 ευρώ για τα υποαλλεργικά και τα βιολογικά ανά 3-4 μέρες) δηλαδή μία μητέρα που θηλάζει γλιτώνει από τον οικογενειακό προϋπολογισμό από 100-200 ευρώ το μήνα

Οι μητέρες που θηλάζουν έχουν λιγότερο συχνά:
· Καρκίνο μαστού
· Καρκίνο ωοθηκών
· Οστεοπόρωση

Τα οφέλη για κοινωνία-πολιτεία



· Μείωση εξαγωγής συναλλάγματος (τα βρεφικά γάλατα είναι εισαγωγής)

· Οικολογικά οφέλη (η παρασκευή τροποποιημένου αγελαδινού γάλακτος για βρέφη εκτός από εκτροφή αγελάδων που πρόσφατες μελέτες τη συνδέουν με φαινόμενο θερμοκηπίου, προϋποθέτει τη λειτουργία εργοστασίων, τη χρήση υλικών όπως το πλαστικό και την αύξηση των αποβλήτων)

· Μείωση εξόδων φαρμακευτικής και νοσοκομειακής περίθαλψης όχι μόνο λόγω μείωσης χρήσης ξένου βρεφικού γάλακτος αλλά και λόγω μείωσης νοσηρότητας των παιδιών

· Ο μητρικός θηλασμός είναι πρακτική εκλογής για βρέφη και μικρά παιδιά σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης (πχ σεισμοί, πλημμύρες κλπ)*

Προσοχή στη «συνταγογράφηση» ξένου γάλακτος:



«Ο παιδίατρος πρέπει να γνωρίζει ότι όταν θα συνταγογραφήσει ξένο γάλα συνυπογράφει στη διακοπή του θηλασμού διότι η ποσότητα γάλακτος που παράγει ο μαστός εξαρτάται αποκλειστικά από το πόσο γάλα ζητάει το μωρό. Πρέπει να γνωρίζει, επίσης, ότι η συνταγογράφηση ξένου γάλακτος πρέπει να συνοδεύεται από ιατρική γνωμάτευση που να εξηγεί τους λόγους για τους οποίους το μωρό δεν μπορεί να θηλάσει αποκλειστικά», μας λέει η κα Μαλλαρού

Πληροφορίες για μέλλουσες ή νέες θηλάζουσες μαμάδες



- Τηλεφωνική συμβουλευτική υπηρεσία Τμήματος Μητρικού Θηλασμού – Τράπεζας Μητρικού Γάλακτος, Γ.Ν. Μαιευτηρίου «Έλενα Βενιζέλου»: 210 6462 782 10:00-20:00 καθημερινά, εκτός Σαββάτου και Κυριακής

- Σύλλογος «Οι φίλοι του μητρικού θηλασμού»: γραμματέας Τζαχρήστα Χαρά τ. προϊσταμένη μαία στο Γ.Ν. Μαιευτήριο «Έλενα Βενιζέλου»: 26510 93816, 6947591366

-La Leche League Greece: Ο Σύνδεσμος Θηλασμού Ελλάδος παρέχει εθελοντικά κάθε είδους πληροφορίες και βοήθειας σε σχέση με τον θηλασμό. Η «επιμόρφωση» γίνεται με συναντήσεις μαμάδων αλλά και τηλεφωνικά. www.lalecheleague.org (διεθνής ιστοσελίδα) http://lalecheleague.org/Greece.html (ελληνικός διαδικτυακός τόπος): 210 600 3249

-www.mothereducation.gr: ιστοσελίδα που αφορά το θηλασμό και άλλα παιδιατρικά θέματα.


Πηγή: http://www.tovima.gr/health-fitness/article/?aid=400385

ΩΤΙΤΙΔΑ

Ωτίτιδα


Μετά το κοινό συνάχι, η ωτίτιδα είναι η πιο συνηθισμένη ασθένεια της παιδικής ηλικίας. Στην πραγματικότητα, τα περισσότερα παιδιά έχουν προσβληθεί από τουλάχιστον μια ωτίτιδα πριν συμπληρώσουν τον τρίτο χρόνο της ζωής τους. Τις περισσότερες φορές, οι λοιμώξεις αυτές περνούν χωρίς να προκαλέσουν μόνιμα προβλήματα, αλλά αν συμβούν επανειλημμένα και δεν αντιμετωπιστούν μπορούν να οδηγήσουν σε απώλεια της ακοής ή άλλη βλάβη.

Πώς αναπτύσσονται οι ωτίτιδες;

Το αυτί αποτελείται από τρία κυρίως τμήματα: το έξω, το μέσο και το έσω ους (αυτί). Ένα μικρό σωληνάκι, που ονομάζεται ευσταχιανή σάλπιγγα (ακουστική σάλπιγγα), συνδέει το μέσο ους με το πίσω τμήμα του λάρυγγα και της μύτης. Όταν ένα παιδί έχει συνάχι, ρινική λοίμωξη, λοίμωξη στο λάρυγγα ή αλλεργία, η ακουστική σάλπιγγα μπορεί να φράξει, προκαλώντας συσσώρευση υγρού στο μέσο ους. Αν αυτό το υγρό μολυνθεί με βακτήρια ή έναν ιό, μπορεί να κάνει το τύμπανο του αυτιού να πρηστεί και το αυτί να πονάει. Αυτός ο τύπος λοίμωξης ονομάζεται οξεία μέση ωτίτιδα.
Συχνά, αφού περάσει η οξεία ωτίτιδα, παραμένει υγρό μέσα στο αυτί. Η οξεία ωτίτιδα τότε εξελίσσεται σε ένα άλλο είδος προβλήματος που ονομάζεται εκκριτική μέση ωτίτιδα. Αυτή η περίπτωση είναι πιο δύσκολο να γίνει αντιληπτή από την οξεία μέση ωτίτιδα επειδή, με εξαίρεση το υγρό και μερική απώλεια της ακοής που συνήθως είναι ήπια, συχνά δεν παρουσιάζει άλλα εμφανή συμπτώματα. Το υγρό συχνά παραμένει για διάστημα μεγαλύτερο των τριών μηνών και, στις περισσότερες περιπτώσεις, εξαφανίζεται μόνο του, οπότε η ακοή επανέρχεται στο φυσιολογικό.

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου;

Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη λοιμώξεων του αυτιού:

  • Ηλικία. Τα βρέφη και τα μικρά παιδιά είναι πιο πιθανό να πάθουν λοίμωξη του αυτιού, καθώς το μέγεθος και το σχήμα της ακουστικής τους σάλπιγγας διευκολύνει τη συσσώρευση του υγρού. Οι λοιμώξεις του αυτιού παρουσιάζονται πιο συχνά σε παιδιά ηλικίας 3 μηνών έως 3 ετών. Επίσης, σε όσο μικρότερη ηλικία πάθει ένα παιδί για πρώτη φορά λοίμωξη, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες να ακολουθήσουν επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις.
  • Φύλο. Αν και οι ερευνητές δεν γνωρίζουν ακόμη τα αίτια, τα αγόρια παθαίνουν πιο συχνά ωτίτιδες από τα κορίτσια.
  • Κληρονομικότητα. Οι ωτίτιδες μπορεί να είναι οικογενειακές παθήσεις. Οι πιθανότητες των παιδιών να πάθουν επαναλαμβανόμενες (υποτροπιάζουσες) λοιμώξεις του μέσου ωτός είναι αυξημένες αν υπάρχει ιστορικό επαναλαμβανόμενων ωτίτιδων σε κάποιον από τους γονείς ή τα αδέλφια.
  • Συνάχι/Αλλεργίες. Το συνάχι συχνά οδηγεί σε ωτίτιδα. Οι αλλεργίες που προκαλούν «μπούκωμα» στη μύτη μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε λοιμώξεις του αυτιού.
  • Κάπνισμα. Τα παιδιά που ζουν σε περιβάλλον με καπνιστές έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένων των λοιμώξεων του αυτιού.
  • Διατροφή με μπιμπερό. Τα μωρά που τρέφονται με μπιμπερό, ιδιαίτερα μάλιστα ενώ είναι ξαπλωμένα, παθαίνουν περισσότερες ωτίτιδες από τα μωρά που θηλάζουν. Αν ταΐζετε το παιδί με μπιμπερό, τοποθετείτε το κεφάλι του πιο ψηλά από το επίπεδο του στομάχου κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, καθώς κατ' αυτόν τον τρόπο προφυλάσσετε τις ακουστικές του σάλπιγγες από το να κλείσουν.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Κατά τη διάρκεια μιας ωτίτιδας, μπορεί να παρουσιαστούν διάφορα συμπτώματα. Η γνώση της φύσης αυτών των συμπτωμάτων μπορεί να σας βοηθήσει να θεραπεύσετε μερικά από αυτά πιο γρήγορα και να αναζητήσετε ιατρική περίθαλψη, αν είναι απαραίτητο.
  • Πόνος. Το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα μιας ωτίτιδας είναι ο πόνος. Ενώ όμως τα μεγαλύτερα παιδιά είναι σε θέση να σας πουν πότε πονάνε τα αυτιά τους, τα μικρότερα παιδιά είναι πιθανό να παρουσιάζουν μόνο νευρικότητα και να κλαίνε. Αυτό μπορεί να παρατηρείται πιο συχνά κατά τη διάρκεια των γευμάτων, λόγω του ότι ο θηλασμός και η κατάποση μπορεί να προκαλέσουν οδυνηρές μεταβολές της πίεσης στο μέσο ους. Αποτέλεσμα αυτής της ενόχλησης μπορεί να είναι η μειωμένη όρεξη του παιδιού. Ένα παιδί που υποφέρει από ωτίτιδα μπορεί επίσης να παρουσιάζει προβλήματα στον ύπνο, καθώς όταν ξαπλώνει ο πόνος μπορεί να γίνεται πιο έντονος.
  • Υπάρχουν κι άλλοι λόγοι, ωστόσο, εκτός από τη λοίμωξη που μπορεί να πονάνε τα αυτιά ενός ατόμου. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το αυτί μπορεί να πονάει, αλλά να μην έχει λοίμωξη. Πόνος στο αυτί μπορεί να προκληθεί λόγω:
  • μιας λοίμωξης του δέρματος του ακουστικού πόρου, που συνήθως ονομάζεται «μόλυνση των κολυμβητών»
  • κλεισμένων ή βουλωμένων ακουστικών σαλπίγγων, λόγω συναχιού ή αλλεργίας
  • έλκους (πληγής) στο λάρυγγα
  • οδοντοφυΐας ή πληγών στα ούλα.
  • Πυρετός. Μια άλλη ένδειξη ωτίτιδας είναι η θερμοκρασία του σώματος όταν κυμαίνεται από 37,7 έως 40ο C.
  • Εκροή υγρού από το αυτί. Μπορεί να παρατηρήσετε κίτρινο ή λευκό υγρό, πιθανώς και με λίγο αίμα, να ρέει από το αυτί. Το υγρό μπορεί να έχει άσχημη οσμή και διαφέρει από τη φυσιολογική κυψελίδα ή κερί, που είναι πορτοκαλοκίτρινο ή καφέ-κόκκινο. Ο πόνος και η αίσθηση της πίεσης συχνά ελαττώνονται όταν αρχίσει η εκροή αυτή, αλλά αυτό δεν σημαίνει πάντα ότι η λοίμωξη έχει περάσει.
  • Βαρηκοΐα. Κατά τη διάρκεια και μετά μια λοίμωξη του αυτιού, ο ασθενής μπορεί να αντιμετωπίζει πρόβλημα στην ακοή για αρκετές εβδομάδες. Αυτό συμβαίνει επειδή το υγρό που έχει συσσωρευτεί πίσω από το τύμπανο εμποδίζει τη μετάδοση του ήχου. Συνήθως, το πρόβλημα αυτό είναι προσωρινό και εξαφανίζεται όταν το μέσο ους καθαρίσει από το υγρό. Επειδή κάποιο άτομο μπορεί να έχει δυσκολία στην ακοή χωρίς άλλα συμπτώματα λοίμωξης του αυτιού, παρατηρήστε αν εμφανίζει τις ακόλουθες μεταβολές στη συμπεριφορά του (ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια ή ύστερα από ένα κρυολόγημα) που μπορεί να σημαίνουν ότι δεν ακούει καλά:
    • μιλάει χαμηλόφωνα ή με πνιγμένη φωνή
    • ρωτάει «πώς» ή «τι» πιο συχνά από το συνηθισμένο
    • δεν αντιδρά σε ήχους
    • δυσκολεύεται να καταλάβει τι του λένε όταν βρίσκεται σε χώρο με θόρυβο
    • ακούει τηλεόραση ή ραδιόφωνο βάζοντας την ένταση πιο δυνατά από το συνηθισμένο.
Αν πιστεύετε ότι ένα παιδί μπορεί να έχει δυσκολία στην ακοή, επικοινωνήστε με τον παιδίατρο που το παρακολουθεί. Η δυνατότητα του παιδιού να ακούει ήχους και τις ομιλίες των άλλων το βοηθάει να μάθει να μιλάει, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό κατά τη διάρκεια των πρώτων ετών της ζωής του.

Πώς θεραπεύεται η ωτίτιδα;

Αν το παιδί έχει πυρετό, πόνο ή κάποια άλλα συμπτώματα ωτίτιδας, είναι σημαντικό να επισκεφτείτε τον παιδίατρο. Εφόσον τα αυτιά του παιδιού έχουν μολυνθεί, ο παιδίατρος μπορεί να του γράψει ένα αντιβιοτικό. Ακολουθήστε τις οδηγίες που θα σας δώσει με ακρίβεια και βεβαιωθείτε ότι το παιδί θα ολοκληρώσει τη θεραπεία. Αν η φαρμακευτική αγωγή διακοπεί νωρίτερα, είναι πιθανό κάποια από τα βακτήρια που προκάλεσαν τη λοίμωξη να επιβιώσουν και να προκαλέσουν νέα λοίμωξη. Καθώς η λοίμωξη αρχίζει να φεύγει, το παιδί μπορεί να αισθάνεται ότι τα αυτιά του «ανοίγουν», μια φυσιολογική ένδειξη ίασης. Ο πόνος στο αυτί και ο πυρετός θα πρέπει να υποχωρήσουν εντός δύο ημερών από την έναρξη λήψης αντιβιοτικών. Τα παιδιά που έχουν ωτίτιδα δεν χρειάζεται να παραμείνουν στο σπίτι αν αισθάνονται καλά, εφόσον ο υπεύθυνος που τα προσέχει ή κάποιος στο σχολείο μπορεί να τους δώσει το φάρμακό τους σύμφωνα με τις οδηγίες του παιδίατρου.
Μερικές φορές, η λοίμωξη δεν υποχωρεί ακόμη κι όταν στο παιδί χορηγηθεί αντιβίωση. Αν το παιδί συνεχίζει να έχει πυρετό ή να πονάει για περισσότερες από δύο ημέρες, καλέστε τον παιδίατρο. Μπορεί ο παιδίατρος να χρειαστεί να γράψει στο παιδί ένα άλλο αντιβιοτικό.
Για να κάνει τον πόνο πιο υποφερτό, ο παιδίατρος μπορεί να σας συστήσει χωρίς συνταγή κάποιο φάρμακο που δεν ανήκει στην κατηγορία της ασπιρίνης, όπως παρακεταμόλη. Μη δώσετε ασπιρίνη στο παιδί, καθώς έχει συσχετιστεί με το σύνδρομο Reye, μια νόσο που επηρεάζει το συκώτι (ήπαρ) και τον εγκέφαλο. Ο παιδίατρος μπορεί επίσης να σας συστήσει να βάλετε κομπρέσες (επιθέματα) στα αυτιά του ασθενή για να ανακουφίσετε τον πόνο (δεν ενδείκνυται για βρέφη μικρής ηλικίας). Αν το παιδί είναι σε θέση να μασήσει τσίχλα χωρίς να την καταπιεί, δώστε του τσίχλες χωρίς ζάχαρη. Βάλτε τον ασθενή να κάθεται όσο περισσότερη ώρα μπορεί, καθώς η θέση αυτή βοηθάει να ελαττωθεί η πίεση στο μέσο ους και ανακουφίζει τον πόνο. Ένα επιπλέον μαξιλάρι μπορεί επίσης να τον βοηθήσει να κοιμηθεί (ποτέ μη βάζετε μαξιλάρι για προσκέφαλο στο κρεβάτι ενός μωρού.) Αποφύγετε τη χρήση φαρμάκων για το κρυολόγημα (αποσυμφορητικά και αντιισταμινικά) χωρίς συνταγή γιατρού, καθώς δεν βοηθούν στις λοιμώξεις του αυτιού.

Τι επιπλοκές μπορεί να παρουσιαστούν;

Όταν το παιδί είναι μικρό και διατρέχει αυξημένο κίνδυνο να πάθει ωτίτιδα, είναι σημαντικό να γνωρίζετε τα συμπτώματα και να φροντίσετε να λάβει θεραπευτική αγωγή σε περίπτωση που αντιληφθείτε ότι έχει λοίμωξη. Αν και συμβαίνει πολύ σπάνια, οι λοιμώξεις που έχουν παραμείνει χωρίς θεραπεία μπορεί να έχουν επιπλοκές, όπως:
  • λοίμωξη του έσω ωτός που προκαλεί ίλιγγο και αστάθεια (λαβυρινθίτιδα)
  • λοίμωξη του κρανίου πίσω από το αυτί (μαστοειδίτιδα)
  • λοίμωξη των μεμβρανών γύρω από τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό (μηνιγγίτιδα)
  • τραυματισμό ή αύξηση όγκου του τύμπανου
  • παράλυση προσώπου
  • μόνιμη απώλεια ακοής.

Πώς αντιμετωπίζονται οι υποτροπιάζουσες ωτίτιδες;

Είναι φυσιολογικό για τα παιδιά να παθαίνουν διάφορες ωτίτιδες όταν είναι μικρά –ακόμη και δύο διαφορετικές λοιμώξεις μέσα σε διάστημα λίγων μηνών. Αν, ωστόσο, το παιδί παθαίνει τη μία λοίμωξη μετά την άλλη, μπορεί να θέλετε να συζητήσετε κάποιες άλλες θεραπευτικές επιλογές με τον παιδίατρο.

Προληπτική θεραπεία

Με την προληπτική αντιβιοτική θεραπεία, δίνονται στο παιδί αντιβιοτικά για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα για να προληφθεί η ανάπτυξη λοιμώξεων του αυτιού. Συνήθως δίνονται μικρές δόσεις, που λαμβάνονται μία ή δύο φορές την ημέρα. Αν και το παιδί μπορεί να πάθει λοίμωξη ακόμη και ενώ παίρνει αντιβιοτικά, η συχνότητά τους θα είναι μικρότερη. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει μια αυξανόμενη ανησυχία ότι παρόμοια χρήση της αντιβίωσης μπορεί να προκαλέσει την εξάπλωση πιο επικίνδυνων βακτηρίων που θα είναι ανθεκτικά στην αντιβίωση. Ο παιδίατρος είναι ο πλέον αρμόδιος να κρίνει αν τα οφέλη αυτού του τύπου θεραπείας υπερκαλύπτουν τους κινδύνους.

Χειρουργική εμφύτευση λεπτών σωλήνων

Ένας άλλος τύπος θεραπευτικής αγωγής για την πρόληψη των επαναλαμβανόμενων λοιμώξεων του αυτιού είναι μια χειρουργική επέμβαση που δεν απαιτεί παραμονή στο νοσοκομείο, κατά την οποία εισάγεται στο αυτί ένα λεπτό σωληνάκι μέσω του τύμπανου. Τα σωληνάκια μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν σε περιπτώσεις εκκριτικής μέσης ωτίτιδας που διαρκούν περισσότερο από τρεις μήνες και περιλαμβάνουν μερική απώλεια της ακοής. Κατά τη διαδικασία αυτή, γίνεται μια μικρή τομή στο ακουστικό τύμπανο του ασθενή και απομακρύνεται το υγρό από το μέσο ους. Στη συνέχεια, τοποθετείται ένα μικρό πλαστικό σωληνάκι στην τομή, το οποίο λειτουργεί ως αεραγωγός, επιτρέποντας να περάσει αέρας στο μέσο ους. Αυτό ελαττώνει τον κίνδυνο να παγιδευτούν βλαβερά βακτήρια στο μέσο ους και να προκαλέσουν μία ακόμη λοίμωξη.
Το σωληνάκι εισάγεται με αναισθησία στο γραφείο του χειρουργού ή σε ένα νοσοκομείο. Ο παιδίατρος θα αποφασίσει αν θα σας παραπέμψει σε έναν ωτορινολαρυγγολόγο, με βάση τα ακόλουθα κριτήρια:
  • το χρονικό διάστημα που τα παιδί έχει συσσωρευμένο υγρό στα αυτιά του
  • τον αριθμό των λοιμώξεων του αυτιού που έπαθε το παιδί πρόσφατα
  • την αποτυχία άλλων θεραπειών
  • τη σημαντική απώλεια ακοής ή την ύπαρξη άλλων συμπτωμάτων στο μέσο ους
  • την ηλικία του παιδιού.
Τα περισσότερα σωληνάκια βγαίνουν από το τύμπανο μόνα τους, 6 με 18 μήνες μετά την εισαγωγή τους. Όσο διάστημα είναι μέσα στο αυτί δεν απαιτούν ιδιαίτερη φροντίδα, ένα παιδί ωστόσο που έχει εμφυτευμένα σωληνάκια δεν πρέπει να βουτάει το κεφάλι του κάτω από το νερό κατά τη διάρκεια της κολύμβησης. Παρ’ όλο που οι υποτροπιάζουσες λοιμώξεις μπορεί να προκαλούν απογοήτευση τόσο σε εσάς όσο και στο παιδί, συνήθως δεν είναι παρά ένα προσωρινό πρόβλημα και το πιο πιθανό είναι να βελτιωθούν καθώς το παιδί μεγαλώνει. Τα περισσότερα παιδιά παύουν να παθαίνουν ωτίτιδες μετά την ηλικία των τεσσάρων ετών.

Τι συμβαίνει όταν παραμείνει υγρό στο μέσο ους;

Αν παραμείνει υγρό στο μέσο ους για διάστημα μεγαλύτερο από λίγους μήνες, μπορεί να οδηγήσει σε επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις και να επηρεάσει την ακοή του παιδιού. Αν το παιδί έχει υγρό στο μέσο ους και των δύο αυτιών για 3 μήνες ή περισσότερο, θα πρέπει να κάνει μια εξέταση ακοής. Ο παιδίατρος μπορεί να σας παραπέμψει σε έναν ωτορινολαρυγγολόγο για περαιτέρω εξέταση, ο οποίος και θα σας πει ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία.
Οι περισσότερες ωτίτιδες που παρουσιάζονται στα παιδιά δεν είναι σοβαρές. Είναι ενοχλητικές και δυσάρεστες, αλλά συνήθως περνούν χωρίς να προκαλέσουν μόνιμα προβλήματα. Παρ’ όλα αυτά, είναι σημαντικό να επικοινωνήσετε με τον παιδίατρο αμέσως μόλις παρουσιαστεί η πρώτη ένδειξη ή κάποιο σύμπτωμα ωτίτιδας, ούτως ώστε να καταγράψει την εξέλιξη της λοίμωξης, να αποφασίσει πότε θα το στείλει για περαιτέρω εξέταση και να χορηγήσει στο παιδί θεραπευτική αγωγή, αν το κρίνει απαραίτητο. Αν οι ωτίτιδες είναι συχνές ή επίμονες, μπορεί να προκαλέσουν κάποια άλλα προβλήματα που είναι πιθανό να επηρεάσουν μόνιμα την ακοή και ίσως και την ομιλία του παιδιού. Με την κατάλληλη φροντίδα και θεραπεία, οι ωτίτιδες μπορούν σχεδόν πάντα να αντιμετωπιστούν με επιτυχία.

Ωτίτιδες και απώλεια ακοής

Τα παιδιά που έχουν πάθει αρκετές ωτίτιδες έχουν περισσότερες πιθανότητες να υποφέρουν από απώλεια ακοής. Αν το παιδί είναι μικρότερο των 3 ετών και η απώλεια ακοής διήρκεσε για περισσότερες από 6 εβδομάδες, επισκεφτείτε τον παιδίατρο που το παρακολουθεί. Η μακροχρόνια απώλεια ακοής που οφείλεται σε κάποια λοίμωξη, αν και είναι σπάνια, μπορεί να προκαλέσει καθυστέρηση στην ανάπτυξη της ομιλίας. Αυτό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο κατά τα πρώτα χρόνια ζωής του παιδιού που μαθαίνει να μιλάει.

Εξετάσεις ακοής

Στις περισσότερες περιπτώσεις σοβαρής απώλειας ακοής, αιτία δεν είναι κάποια λοίμωξη του αυτιού. Αν κάποια στιγμή έχετε αμφιβολίες για το αν η ακοή του παιδιού είναι φυσιολογική, θα πρέπει να συζητήσετε με τον παιδίατρο την πιθανότητα μιας εξέτασης ακοής. Είναι σημαντικό να εντοπίσετε το πρόβλημα όσο το δυνατόν νωρίτερα. Το παιδί μπορεί να υποβληθεί σε εξέταση ακοής σε όποια ηλικία κι αν βρίσκεται. Στην εξέταση μπορεί να λάβουν μέρος και άλλοι επαγγελματίες της υγείας. Ο ακοοθεραπευτής θα ελέγξει πόσο σοβαρή είναι η απώλεια της ακοής, ενώ ο λογοθεραπευτής θα εξετάσει την ικανότητα ομιλίας του παιδιού και μπορεί να σας συστήσει κάποια ειδικά προγράμματα βοήθειας του παιδιού, εφόσον το κρίνει απαραίτητο. Ο παιδίατρος μπορεί επίσης να προτείνει να γίνει εξέταση ακοής αν το παιδί είχε:
  • επαναλαμβανόμενες ωτίτιδες (πάνω από 4 σε διάστημα ενός έτους)
  • απώλεια ακοής για 6 εβδομάδες ή περισσότερο
  • υγρό στο μέσο ους για περισσότερο από 3 μήνες.
Οι πληροφορίες που περιέχονται σε αυτό το κείμενο δεν πρέπει να υποκαθιστούν την ιατρική περίθαλψη και τις οδηγίες των ιατρών. Η θεραπεία που θα σας συστήσει ο γιατρός μπορεί να διαφέρει, καθώς θα είναι εξατομικευμένη με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε ασθενή.

Ροδόχρουν εξάνθημα

Ροδόχρουν εξάνθημα


Το ροδόχρουν εξάνθημα είναι μία συνήθης μεταδοτική νόσος που προκαλείται από έναν ιό (τον ιό του απλού έρπητα). Η νόσος προσβάλλει τα παιδιά μεταξύ 6 μηνών και 3 ετών.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Το ροδόχρουν εξάνθημα εμφανίζεται με αιφνίδιο πυρετό και ευερεθιστότητα. Κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών της λοίμωξης, η θερμοκρασία του παιδιού μπορεί να φθάσει έως και τους 40°C. Την 4η-5η ημέρα, η θερμοκρασία επανέρχεται στο φυσιολογικό (37°C) και εμφανίζεται ένα εξάνθημα στον κορμό του. Το εξάνθημα μπορεί να απλωθεί γρήγορα στον αυχένα, στο πρόσωπο και στα άκρα του παιδιού και συνήθως δεν διαρκεί περισσότερο από 2 ημέρες. Άλλα συμπτώματα και ενδείξεις είναι πονόλαιμος και πρησμένοι λεμφαδένες στο λαιμό του παιδιού.
Μερικές φορές το παιδί μπορεί να εμφανίσει σπασμούς με πυρετό κατά τη διάρκεια της νόσου, αλλά συνήθως δεν υπάρχουν σοβαρές επιπτώσεις ή επιπλοκές.

Τι είδους θεραπεία εφαρμόζεται;

Κρατήστε το παιδί σας δροσερό με τη βοήθεια μιας πετσέτας βρεγμένης σε χλιαρό νερό και δώστε του ένα αντιπυρετικό που σας έχει συστήσει ο γιατρός σας. Μην δίνετε ασπιρίνη σε παιδιά ή ενήλικες με πυρετό, καθώς η ασπιρίνη έχει συνδεθεί με το σύνδρομο Reye, μία πιθανώς θανατηφόρο πάθηση. Άλλου είδους θεραπεία δεν είναι απαραίτητη.
http://www.e-child.gr/node/78

Το παιδί με καρδιοπάθεια


 Το παιδί με καρδιοπάθεια

Μια από τις συχνότερες και βαρύτερες δυσπλασίες στα παιδιά είναι οι συγγενείς καρδιοπάθειες (Σ.Κ.). Η συχνότητά τους ανέρχεται σε 10 τοις χιλίοις, δηλαδή σε κάθε 1000 γεννήσεις 10 νεογνά πάσχουν από συγγενή καρδιοπάθεια. Σε ποσοστό 10-15% υπάρχουν περισσότερες από μία ανωμαλίες, ενώ σε ποσοστό 10-15% έχουν συγχρόνως μη καρδιακές ανωμαλίες. Η μεσοκολπική επικοινωνία, η μεσοκοιλιακή επικοινωνία, ο ανοικτός αρτηριακός πόρος, η στένωση της αορτής, η στένωση του ισθμού της αορτής, η στένωση της πνευμονικής, η τετραλογία του Fallot και η μετάθεση των μεγάλων αρτηριών, καλύπτουν το 93% περίπου το συνόλου των συγγενών ανωμαλιών της καρδιάς.
Αιτιολογία
Στο 80-90% των περιπτώσεων η αιτιολογία είναι άγνωστη. Στις υπόλοιπες έχουν ενοχοποιηθεί τόσο γενετικοί όσο και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Η γενετική μεταβίβαση είναι συνήθως πολυγονική. Αν σε μια οικογένεια υπάρχει παιδί με συγγενή καρδιοπάθεια, η πιθανότητα να γεννηθεί και δεύτερο παιδί με ανωμαλία είναι 3-4 φορές μεγαλύτερη, απ' ότι σε οικογένειες χωρίς παιδί με συγγενή καρδιοπάθεια. Εξωγενείς παράγοντες που σχετίζονται με συγγενή καρδιοπάθεια είναι η συγγενής ερυθρά, η χρήση διαφόρων φαρμάκων από τη μητέρα στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης και ο διαβήτης της μητέρας. Χρωματοσωματικές ανωμαλίες που συνυπάρχουν με συγγενή καρδιοπάθεια είναι το σύνδρομο Down, το σύνδρομο Turner, το σύνδρομο Marfan και οι τρισωμίες 18 και 13-15.

Κλινικές εκδηλώσεις

Οι κυριότερες κλινικές εκδηλώσεις των καρδιοπαθειών είναι το προκάρδιο φύσημα, η καρδιακή ανεπάρκεια και/ή κυάνωση. Η ένταση των συμπτωμάτων είναι συνήθως ανάλογη με τη βαρύτητα της πάθησης.

Προκαταλήψεις και πλάνες για τη σημασία των φυσημάτων

Οι παθήσεις της καρδιάς στις οποίες μπορεί να ακούγεται φύσημα είναι πολλές. Γι' αυτό το φύσημα δεν σημαίνει πάντα μια ορισμένη καρδιοπάθεια. Μόνο μετά από πλήρη έλεγχο μπορεί να βρεθεί ποια συγκεκριμένη πάθηση προκαλεί το φύσημα.
Η ένταση του φυσήματος δεν είναι δείκτης και της βαρύτητας της κατάστασης. Έντονο φύσημα μπορεί να οφείλεται σε μικρή και ελαφριά βλάβη, ενώ αντίθετα μόλις ακουστό ή αδύνατο φύσημα μπορεί να οφείλεται σε σοβαρή, βαριά καρδιοπάθεια, ενώ είναι ακόμη δυνατό να υπάρχει υποκείμενη καρδιοπάθεια χωρίς φύσημα.
Σχετικά με το χρόνο εμφάνισης του φυσήματος σε ένα παιδί με καρδιοπάθεια θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεν εμφανίζονται όλα τα φυσήματα αμέσως μετά τη γέννηση, αλλά περίπου το 50%. Σε μερικά παιδιά το φύσημα μπορεί να εμφανισθεί μετά τον πρώτο χρόνο της ζωής ή ακόμη αργότερα. Για το λόγο αυτό δεν πρέπει να απορούν οι γονείς αν ο παιδίατρος δεν ακούσει το φύσημα αμέσως μετά τη γέννηση αλλά σε επόμενη εξέταση.

Προγεννητική διάγνωση των καρδιοπαθειών

Η τεχνολογική τελειοποίηση των μηχανημάτων υπερήχων, μας έδωσε την δυνατότητα τα τελευταία χρόνια να μπορούμε να ερευνούμε τις ανατομικές ή και λειτουργικές ανωμαλίες στην καρδιά του εμβρύου τους πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης. Επειδή για την εξέταση αυτή απαιτούνται απαραιτήτως εξειδικευμένος μηχανισμός (μηχανισμός υπερήχων) και εξειδικευμένες γνώσεις και επειδή η εξέταση παίρνει αρκετό χρόνο, έχουν καθοριστεί κριτήρια με βάση τα οποία μια εγκυμοσύνη καθορίζεται σαν εγκυμοσύνη «ψηλού κινδύνου» για την ύπαρξη καρδιοπάθειας στο έμβρυο και τα οποία καθορίζουν την ένδειξη για να γίνει λεπτομερής εξέταση.
Τα κριτήρια αυτά περιλαμβάνουν:
·         Υποψία για ύπαρξη καρδιακής ανωμαλίας σε συνήθη εξέταση με υπερήχους στην εγκυμοσύνη
·         Ύπαρξη ιστορικού Συγγενούς Καρδιοπάθειας σε πρώτου βαθμού συγγενή (μητέρα, αδέλφια)
·         Παθήσεις στην μητέρα που πιθανόν να επηρεάσουν το έμβρυο (σακχαρώδης διαβήτης, κολλαγονώσεις, κ.λ.π.)
·         Ανίχνευση άλλων ανωμαλιών στο έμβρυο όπως νεφρικών, σκελετικών κλπ
·         Λήψη από τη μητέρα φαρμάκων ή άλλων τερατογόνων ουσιών όπως λίθιο, αλκοόλ κ.λ.π.
·         Ύπαρξη καρδιακών αρρυθμιών από την καρδιά του εμβρύου (βραδυαρρυθμίας ή ταχυαρρυθμίας)
·         Ύπαρξη χρωμοσωμιακών ανωμαλιών στο έμβρυο.
Η εξέταση γίνεται μετά την 14η εβδομάδα εγκυμοσύνης όταν η διάπλαση της καρδιάς έχει προχωρήσει σε βαθμό που τα ευρήματα είναι αξιόπιστα. Η εξέταση ειδικά για σοβαρά προβλήματα είναι πολύ αξιόπιστη και η δυνατότητα εντόπισης των, είναι πολύ ψηλή. Είναι γεγονός ότι ζευγάρια στα οποία προηγήθηκε εγκυμοσύνη με σοβαρή καρδιοπάθεια στο παιδί τους διακατέχονται από άγχος για την πιθανότητα να συμβεί το ίδιο σε επόμενη εγκυμοσύνη.
Η προγεννητική εξέταση μπορεί σε μεγάλο βαθμό να καθησυχάσει τις ανησυχίες αυτές από τα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης. Στις περιπτώσεις εκείνες που εντοπίζονται σημαντικά προβλήματα προσφέρεται η δυνατότητα, γνωρίζοντας ότι το παιδί θα γεννηθεί με ένα συγκεκριμένο πρόβλημα, να αντιμετωπιστεί οργανωμένα και άμεσα μόλις γεννηθεί

Διάγνωση -εκτίμηση βαρύτητας

Η διάγνωση μπορεί να γίνει με την κλινική εξέταση, το ηλεκτροκαρδιογράφημα, το υπερηχογράφημα και την ακτινογραφία της καρδιάς. Μετά από προσεκτική εξέταση μπορεί να μπει με σιγουριά η σωστή διάγνωση στο μεγαλύτερο ποσοστό των καρδιοπαθειών. Η απλή μεσοκολπική και μεσοκοιλιακή επικοινωνία, ο ανοικτός αρτηριακός πόρος, η στένωση της πνευμονικής αρτηρίας και η τετραλογία του Fallot, αποτελούν τις συχνότερε ς καρδιοπάθειες που αναγνωρίζονται συνήθως εύκολα.
Αν στις πιο πάνω καταστάσεις καθώς και σε άλλες πιο πολύπλοκες, ο άρρωστος έχει συμπτώματα, παθολογικό ηλεκτροκαρδιογράφημα και ακτινογραφία τότε χρειάζεται να γίνει καθετηριασμός της καρδιάς. Αν το παιδί δεν έχει κανένα σύμπτωμα, μεγαλώνει κανονικά, δεν αρρωσταίνει συχνά, δεν κουράζεται και δεν μελανιάζει, πρόκειται συνήθως για ελαφρά κατάσταση, οπότε αναμένεται ότι και το ηλεκτροκαρδιογράφημα και η ακτινογραφία της καρδιάς θα είναι φυσιολογικά.

Εγχείρηση ή όχι της καρδιοπάθειας

Στο γεμάτο αγωνία ερώτημα των γονιών αν θα χρειασθεί εγχείρηση ή όχι και πότε, μπορεί να απαντήσει κανείς αφού λάβει υπόψη του τη γενική κατάσταση του παιδιού και τα ευρήματα από τις εργαστηριακές εξετάσεις. Σαν γενική αρχή μπορούμε να πούμε ότι εγχείρηση θα χρειασθούν τα παιδιά που έχουν συμπτώματα, παθολογικό ηλεκτροκαρδιογράφημα και ακτινογραφία. Πέρα όμως από αυτό η ένδειξη για εγχείρηση θα μπει ανάλογα με την κατάσταση του συγκεκριμένου παιδιού και το είδος της καρδιοπάθειας. Υπάρχουν για παράδειγμα καταστάσεις, όπως η στένωση της αορτής, που δεν δίνουν συμπτώματα και έχουν φυσιολογικό ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ) και ακτινογραφία, και όμως είναι δυνατό να χρειάζονται εγχείρηση. Επίσης σε άλλες παθήσεις η γενική κατάσταση του παιδιού και η ανάπτυξη μπορεί να είναι πάρα πολύ καλή και όμως να χρειάζεται εγχείρηση, επειδή οι εργαστηριακές εξετάσεις είναι παθολογικές, όπως Π.χ. στον ανοικτό αρτηριακό πόρο, τη μεσοκολπική επικοινωνία, τη στένωση του ισθμού της αορτής, για να αναφέρουμε ενδεικτικά μόνο μερικές καταστάσεις.
Ο χρόνος της εγχείρησης θα ορισθεί από τον ειδικό και μόνο, σε συνάρτηση με την κατάσταση του παιδιού και τις εξετάσεις. Εγχείρηση μπορεί να γίνει σε κάθε ηλικία ακόμη και στον πρώτο χρόνο της ζωής, πολλά δε παιδιά με σοβαρές καρδιοπάθειες χειρουργούνται σήμερα γύρω στο πρώτο με τρίτο χρόνο της ζωής, ενώ καταστάσεις πιο ελαφρές χειρουργούνται αργότερα. Η παλιά αντίληψη ότι πρέπει να μεγαλώσει το παιδί για να χειρουργηθεί, δεν είναι σωστή. Αντίθετα αν αμελήσουν οι γονείς και καθυστερήσουν την επέμβαση τότε ίσως είναι αργά και η κατάσταση του παιδιού μπορεί να αποβεί ανεγχείρητη.

Εγχείρηση

Εγχείρηση χρειάζεται το 20% των παιδιών με συγγενή καρδιοπάθεια σε ηλικία κάτω από 12 μήνες και το 25% σε ηλικία πάνω από 12 μήνες. Το 15% χρειάζεται επανεγχείρηση. Δηλαδή το συνολικό ποσοστό των παιδιών με συγγενή καρδιοπάθεια που χρειάζεται κάποιο είδος επέμβασης ανέρχεται σε 45%. Επανεγχείρηση ανακουφιστική, οριστική για διόρθωση επιπλοκών (συχνά σ' ένα παιδί μπορεί να γίνουν2-3 εγχειρήσεις) χρειάζονται 15% των παιδιών με συγγενή καρδιοπάθεια. Ποσοστό10% περίπου των συγγενών καρδιοπαθειών είναι ανεγχείρητο ή έχει μεγάλο βαθμό θνησιμότητας. Το ποσοστό επιτυχίας για τις συχνότερες συγγενείς καρδιοπάθειες φθάνει το 90-95% με λίγες επιπλοκές και καλά αποτελέσματα.
Στην Ελλάδα με αριθμό γεννήσεων το χρόνο 100.000 αναλογούν σύμφωνα με τα διεθνή δεδομένα 1.000 παιδιά με συγγενή καρδιοπάθεια. Απ' αυτά θα χρειασθούν εγχείρηση 500 περίπου παιδιά το χρόνο, ενώ περίπου 75 από τα παιδιά αυτά και δεύτερη

Ψυχολογικά και κοινωνικά προβλήματα

Πέρα από τα προβλήματα διάγνωσης, αντιμετώπισης και απώτερης έκβασης που συνεπάγεται η γέννηση ενός παιδιού με καρδιοπάθεια, η οικογένειά του αντιμετωπίζει μια σειρά σοβαρών ψυχολογικών προβλημάτων καθώς και τις κοινωνικές επιπτώσεις της ύπαρξης στην οικογένεια, ενός παιδιού με χρόνιο πρόβλημα υγείας.
Και ενώ φαινομενικά το έργο της υγειονομικής ομάδας αποσκοπεί κυρίως στη θεραπευτική αντιμετώπιση του παιδιού, εν τούτοις η ψυχολογική υποστήριξη της οικογένειας και η γνώση των κοινωνικών προβλημάτων που ανακύπτουν, έχει μεγάλη σημασία για την συνολική αντιμετώπιση ενός τόσο σοβαρού προβλήματος.
Τα ψυχολογικά προβλήματα προκύπτουν επειδή η γέννηση ενός παιδιού με καρδιοπάθεια επηρεάζει βαθιά την οικογένεια και έχει σοβαρό αντίκτυπο στην παραπέρα λειτουργία της. Η καρδιά σαν κέντρο της ύπαρξης έχει μια μοναδική σημασία, ακόμη περισσότερο όταν πρόκειται για ένα παιδί που βρίσκεται σε ένα στάδιο συνεχούς ανάπτυξης. Αυτή η τριάδα των παραγόντων καρδιά, παιδί, ανάπτυξη επηρεάζουνε πολλούς τρόπους το παιδί, την οικογένεια και τον λειτουργό υγείας.
Η καρδιά από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα θεωρείται μεταφορικά αλλά και ιατρικά όργανο ζωτικής σημασίας και η βαρύτητα της βλάβης δεν παίζει πολλές φορές για τους γονείς τόσο μεγάλο ρόλο, όσο το γεγονός ότι το παιδί έχει καρδιοπάθεια, ότι δηλαδή ένα τόσο σημαντικό όργανο έχει πρόβλημα. Γι' αυτό η συναισθηματική τους φόρτιση και τα ψυχολογικά προβλήματα είναι πολλές φορές δυσανάλογα προς τη βαρύτητα της καρδιοπάθειας. Κατά συνέπεια ο ρόλος του γιατρού αλλά και του λοιπού ιατρικού προσωπικού είναι πολύ σημαντικός στην απόδοση των πραγματικών διαστάσεων του προβλήματος.
Το παιδί με καρδιοπάθεια έρχεται σε αντίθεση με την εικόνα του υγιούς παιδιού που η οικογένεια περιμένει με λαχτάρα. Και ενώ η παραδοχή του γεγονότος αυτού είναι μία δύσκολη διεργασία για τους γονείς, για το ίδιο το παιδί η καρδιοπάθεια θα σημαδέψει όλη τη ζωή του. Το γεγονός αυτό θα είναι ιδιαίτερα οδυνηρό όταν η πάθηση, π.χ. βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα ή ρευματική καρδίτιδα προσβάλλει το παιδί σε μεγαλύτερη ηλικία.
Η οικογένεια επηρεάζει δυνητικά τη γενική κατάσταση του παιδιού και σ' αυτό παίζουν ρόλο μια σειρά παραγόντων όπως η προσωπικότητα των γονέων, η συζυγική τους σχέση, το μορφωτικό και κοινωνικό τους επίπεδο.
Το ιατρικό και λοιπό προσωπικό εκτός από την ουσιαστική βοήθεια που προσφέρει στην αντιμετώπιση της καρδιοπάθειας ως νόσου, μπορεί να προσφέρει και σημαντική ψυχολογική υποστήριξη στην οικογένεια και στο παιδί. Στις ανεπτυγμένες χώρες δίνεται ιδιαίτερη έμφαση σ' αυτό σε αντίθεση με τη χώρα μας, όπου μέχρι σήμερα η ανακοίνωση της καρδιοπάθειας ενός νεογέννητου παιδιού, γίνεται στους γονείς συχνά στο διάδρομο από ένα βιαστικό και συχνά εχθρικό γιατρό ή άλλο μέλος της υγειονομικής ομάδας. Οι τρομοκρατημένοι και δυστυχείς γονείς μένουν εμβρόντητοι, με ένα σωρό ερωτηματικά και προσφεύγουν συχνά για παραπέρα πληροφορίες σε γνωστούς και φίλους ή άλλους γιατρούς με αποτέλεσμα να αποκτούν στο τέλος μια παραμορφωμένη εικόνα της κατάστασης και να καταλήγουν σε λανθασμένα συμπεράσματα ιδίως σχετικά με τη βαρύτητα και την πρόγνωση της καρδιοπάθειας. Μια τέτοια πρακτική είναι συχνότερη σε παιδιά με ελαφρές καρδιοπάθειες που δεν βάζουν σε κίνδυνο της ζωή τους, δεν χρειάζονται καμιά θεραπευτική αντιμετώπιση και κανένα περιορισμό, όπως είναι η μικρή μεσοκοιλιακή ή μεσοκολπική επικοινωνία. Στις περιπτώσεις αυτές οι γονείς αν δεν έχουν την έγκυρη επιστημονική πληροφόρηση από τον ειδικό μπορεί να μεγαλοποιήσουν τη βαρύτητα της καρδιοπάθειας, να τη θεωρήσουν επικίνδυνη για τη ζωή του παιδιού και να το υποβάλλουν σε μια σειρά στερήσεων και απαγορεύσεων. Ακόμη πολύ συχνά αρχίζουν έναν ατέρμονα μαραθώνιο εξετάσεων και ιατρικών συμβουλών, ψυχολογική και σοβαρή οικονομική επιβάρυνση ολόκληρης της οικογένειας. Η διαδικασία προσαρμογής της οικογένειας στην πραγματικότητα της ύπαρξης καρδιοπάθειας στο παιδί τους είναι προοδευτική και χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια από το ιατρικό και λοιπό προσωπικό να πείσει τους γονείς να αποδεχτούν ένα άρρωστο παιδί αντί του υγιούς που περίμεναν. Το σοκ και η απελπισία που αισθάνονται στην αρχή οδηγεί σε ποικίλα συναισθήματα. Συχνό είναι το αίσθημα ενοχής, ότι παραλήψεις ή ενέργειες στη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να προκάλεσαν την πάθηση του παιδιού τους. Προσπαθούν να θυμηθούν γεγονότα της εγκυμοσύνης ή ιατρικές ενέργειες για να τα συνδυάσουν ή να τα θεωρήσουν σαν αιτία της νόσου και πολλές φορές κατηγορούν το ιατρικό προσωπικό γι' αυτές. Σπάνια αναπτύσσεται ένας μηχανισμός άρνησης και απόρριψης του παιδιού, ενώ συχνότερα η κατάσταση επιδεινώνεται δραματικά όταν προϋπάρχουν διαταραγμένες σχέσεις στο ζευγάρι. Υπάρχουν προσωπικές μαρτυρίες από οικογένειες με συγγενή καρδιοπάθεια, οι οποίες μετά από έναν πραγματικό Γολγοθά αυταπάρνησης και αυτοθυσίας έφθασαν σε μία επιτυχημένη εγχείρηση και κατέληξαν αργότερα να πάρουν διαζύγιο και να έρχονται στο ιατρείο χωριστά. Άλλες φορές η διαταραχή του συζυγικού δεσμού είναι έντονη από την αρχή ευθύς μόλις πληροφορηθούν ότι το νεογέννητό τους έχει καρδιοπάθεια. Οι συγγενείς και ιδιαίτερα οι γονείς και τα αδέλφια του ζεύγους παίζουν μεγάλο ρόλο στη χώρα μας στη σωστή αντιμετώπιση από την οικογένεια ενός περιστατικού καρδιοπάθειας και μπορούν να επηρεάσουν θετικά ή αρνητικά την όλη κατάσταση.

Σχέση μητέρας και παιδιού

Εκτός από το αίσθημα ενοχής η μητέρα ενός παιδιού με καρδιοπάθεια συχνά αισθάνεται ότι δεν είναι καλή μητέρα, ή ότι έχει αποτύχει στην αποστολή της, επειδή συνυπάρχουν προβλήματα διατροφής και ανάπτυξης.
Άλλες φορές προσέχουν οι γονείς το παιδί συνέχεια και δεν κοιμούνται το βράδυ από το φόβο. του αιφνίδιου θανάτου. Γενικά τα συμπτώματα του παιδιού τους θυμίζουν την ασθένειά του, αλλά και τους βοηθούν να την αντιμετωπίσουν με επιτυχία, ιδιαίτερα όταν δοθούν κατάλληλες εξηγήσεις και οδηγίες από το γιατρό τους.
Η υπερπροστασία τόσο συχνή στην ελληνική οικογένεια, ακόμη και όταν δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα, παίρνει στις περιπτώσεις καρδιοπάθειας τεράστιες διαστάσεις. Πολλές φορές δεν υπάρχει καν αντικειμενική βάση, καθώς η πάθηση που θεωρείται σοβαρή καρδιοπάθεια, δεν είναι παρά ένα αθώο φύσημα. Σε παιδιά με σοβαρές καρδιοπάθειες η υπερπροστασία λαμβάνει μερικές φορές τέτοια έκταση, που οι γονείς. στην προσπάθειά τους να προστατεύσουν το παιδί αρνούνται την ιατρική φροντίδα, παραμελούν τα συμπτώματα και αγνοούν τη σοβαρή του κατάσταση. Αυτό οδηγεί - ευτυχώς σπάνια - σε τραγικά αποτελέσματα καθώς δεν αντιμετωπίζεται έγκαιρα η πάθησή του και το παιδί φθάνει στην εφηβεία με ανεγχείρητη καρδιοπάθεια Π.χ. από πνευμονική υπέρταση ή άλλες επιπλοκές.
Η εισαγωγή στο Νοσοκομείο, ο καθετηριασμός και η εγχείρηση είναι επίσης μία λεπτή διαδικασία που προκαλεί πολλά ερωτηματικά και άγχος στους γονείς, όταν γίνεται χωρίς την κατάλληλη ψυχολογική υποστήριξη από την υγειονομική ομάδα. Στο θέμα αυτό υπάρχει η δυνατότητα αλλά και η υποχρέωση να βοηθήσουμε όσο μπορούμε τους γονείς και το παιδί, συχνά όμως και εμείς οι ίδιοι παραμελούμε ή παραβλέπουμε την υποχρέωσή μας αυτή.
Η επικοινωνία με το παιδί και η σωστή πληροφόρησή του έχει επίσης κεφαλαιώδη σημασία. Ερωτήσεις όπως: ποιος θα μιλήσει στο παιδί για την πάθησή του και πότε; πόσο πρέπει να πληροφορηθεί για την κατάστασή του και πώς; προβληματίζουν όλους τους γονείς και γιατρούς σε περιπτώσεις χρόνιων ή σοβαρών παθήσεων.
Τέλος, δεν θα πρέπει να αγνοηθούν τα αδέλφια του παιδιού και ο κοινωνικός περίγυρός του οι σχέσεις του με αυτό και η επίδρασή του κάθε παράγοντα ξεχωριστά.
Τα ψυχολογικά και τα κοινωνικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η οικογένεια του παιδιού σαν σύνολο, και οι γονείς σαν άτομα είναι πολυάριθμα και συχνά βασανιστικά. Μόνο με ένα συνειδητό πρόγραμμα υποστήριξης, σωστής πληροφόρησης, καθώς και ιατρικής φροντίδας από το περιβάλλον και το ιατρικό προσωπικό μπορούν να βοηθήσουν ουσιαστικά το πάσχον παιδί και την οικογένειά του.
Η τεράστια πρόοδος στην ιατρική αντανακλάται και στην παιδιατρική καρδιολογία με αποτέλεσμα τη θεαματική αλλαγή στην πρόγνωση των συγγενών και επίκτητων καρδιοπαθειών, αφού στις μας, είναι δυνατό μετά από κατάλληλη αντιμετώπιση σε ειδικά κέντρα να θεραπευθούν χειρουργικά πάνω από το 90% των περιπτώσεων. Είναι απόλυτα λανθασμένη η τόσο διαδεδομένη αντίληψη στο ευρύ κοινό ότι το παιδί με καρδιοπάθεια είναι καταδικασμένο ή αν επιζήσει μετά από μία εγχείρηση θα είναι ανάπηρο. Το 80-90% των χειρουργημένων παιδιών έχουν καλό χειρουργικό αποτέλεσμα και μπορούν να κάνουν οικογένεια και φυσιολογική ζωή. Αυτό πρέπει να τονισθεί στους γονείς με έμφαση και έχει μεγάλη σημασία, επειδή τους δίνει κουράγιο, τους ενθαρρύνει και τους βοηθά να ξεπεράσουν όλη την οδύσσεια της αντιμετώπισης ενός παιδιού με καρδιοπάθεια.
http://www.incardiology.gr/pathiseis_alles/kardia_paidi.htm

ΦΥΛΑΞΗ ΟΜΦΑΛΙΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ

Ομφάλιο αίμα, το πολύτιμο
Σήμερα η φύλαξη του αίματος που προέρχεται απ’ τον ομφάλιο λώρο ο οποίος κόβεται και πετιέται μόλις γεννηθεί το μωρό είναι μία από τις σημαντικότερες εξελίξεις στην ιατρική. Ο βασικότερος λόγος της διάδοσης της φύλαξης του ομφάλιου αίματος είναι η πρόσφατη αναγνώριση της σημασίας στη μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων. Γιατί είναι τόσο σημαντική η μεταμόσχευση αυτή; Επειδή αποτελεί αποτελεσματική θεραπεία για ένα μεγάλο φάσμα αιματολογικών ή κληρονομικών νοσημάτων. Όταν υπάρξει, λοιπόν, ένα νόσημα αυτής της κατηγορίας γίνεται μεταμόσχευση στην οποία χορηγούνται στον ασθενή αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα. Αυτά είναι ειδικά αδιαφοροποίητα κύτταρα που μπορούν να δημιουργήσουν εκ νέου όλα τα είδη των κυττάρων του αίματος, δηλαδή σα να λέμε ένα μητρικό κύτταρο που μπορεί να «μεγαλώσει» σ’ όποιο είδος κυττάρου του ζητήσει ο οργανισμός! Τα κύτταρα αυτά συλλέγονται από το μυελό των οστών όπου φυσιολογικά κατοικούν, αλλά σήμερα υπάρχει η δυνατότητα να κινητοποιηθούν μετά από τη χορήγηση αυξητικών παραγόντων και να συλλεχθούν και από το αίμα.
 
Μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων
Όταν παρουσιαστεί μία νόσος και χρειαστεί να γίνει μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων, υπάρχουν δύο τύποι μεταμόσχευσης ανάλογα με την προέλευση των κυττάρων, η αυτόλογη και η αλλογενής. Στην αυτόλογη μεταμόσχευση συλλέγονται αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα από τον ίδιο τον ασθενή πριν από τη θεραπεία και επαναχορηγούνται μετά από υψηλή δόση χημειοθεραπείας ή ακτινοβολίας. Τα αυτόλογα αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα δεν έχουν ειδική θεραπευτική δράση. Αυτό που κάνουν όμως είναι να συντελούν στην αναγέννηση του μυελού των οστών μετά από τη μυελοαφανιστική θεραπεία που προηγείται της μεταμόσχευσης, δηλαδή τη θεραπεία που αναγκαστικά καταστρέφει το μυελό.
Αντίθετα, στην αλλογενή μεταμόσχευση χορηγούνται αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα από υγιή δότη. Το αλλογενές μόσχευμα βοηθά ακόμη περισσότερο αφού παρουσιάζει επιπρόσθετα ισχυρή ανοσολογική δράση έναντι της κακοήθειας η οποία  συμβάλλει σημαντικά στην ίαση του νοσήματος. Η αυτόλογη μεταμόσχευση έχει ένδειξη κυρίως στο πολλαπλό μυέλωμα, στα λεμφώματα και σε ορισμένους συμπαγείς όγκους. Στις λευχαιμίες, σε μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα και σε κληρονομικά μη κακοήθη νοσήματα η προτιμόμενη θεραπεία είναι η αλλογενής μεταμόσχευση. Με αυτή λοιπόν τη μικρή εισαγωγή, καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικό είναι να έχουμε πρόσβαση – τόσο ατομικά όσο και συλλογικά ως κοινωνία – σε μία τράπεζα ομφάλιου αίματος.
Συμβατοί δότες, ένα συνηθισμένο εμπόδιο
Απαραίτητη προϋπόθεση για την αλλογενή μεταμόσχευση είναι η ύπαρξη συμβατού δότη. Ο πιο άμεσα διαθέσιμος δότης είναι ένας αδελφός που παρουσιάζει απόλυτη συμβατότητα με τον ασθενή ως προς τα αντιγόνα ιστοσυμβατότητας του συστήματος HLA (Human Leukocyte Antigens). Όμως μόνο το 30 % των ασθενών που έχουν ανάγκη αλλογενούς μεταμόσχευσης διαθέτει συμβατό αδελφό δότη. Για τους ασθενείς που δεν έχουν δότη στην οικογένεια, γίνεται αναζήτηση μη συγγενή δότη στην Παγκόσμια Δεξαμενή Δοτών Μυελού Οστών που περιλαμβάνει σήμερα πάνω από 13 εκατομμύρια εθελοντές δότες. Η ανεύρεση συμβατού εθελοντή δότη είναι επιτυχής στο 50 – 70 % των περιπτώσεων, απαιτεί όμως συχνά ικανό χρονικό διάστημα που υπερβαίνει τους 3 μήνες. Επιπλέον, για αρκετούς ασθενείς που ανήκουν σε εθνικές ή φυλετικές μειονότητες ή έχουν πολύ σπάνιους συνδυασμούς αντιγόνων ιστοσυμβατότητας, η ανεύρεση συμβατού δότη δεν είναι τελικά δυνατή.
Το αίμα της ζωής
Το ομφάλιο αίμα, που αποτελούσε μέχρι πρόσφατα βιολογικό απόβλητο, την τελευταία δεκαετία έχει αποδειχθεί ότι πολύτιμη εναλλακτική πηγή αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων για τους ασθενείς που δε διαθέτουν συμβατό δότη και για τους ασθενείς που χρειάζονται επείγουσα μεταμόσχευση. Το αίμα του ομφάλιου λώρου και του πλακούντα είναι πλούσιο σε αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα που έχουν τη δυνατότητα να αναδημιουργούν το αιμοποιητικό σύστημα του δότη όταν μεταμοσχεύονται σε έναν ασθενή.
Δύο είναι τα μεγάλα πλεονεκτήματα του ομφάλιου αίματος. Το πρώτο είναι η άμεση διαθεσιμότητα των αποθηκευμένων μονάδων, που έχουν από πριν ελεγχθεί για τα αντιγόνα ιστοσυμβατότητας. Έτσι, μία μονάδα μπορεί να εντοπισθεί και να αποσταλεί σύντομα στο μεταμοσχευτικό κέντρο εάν βρεθεί συμβατή με κάποιον ασθενή. Το δεύτερο σημαντικό πλεονέκτημα του ομφάλιου αίματος είναι οι μικρότερες απαιτήσεις συμβατότητας με το λήπτη. Επειδή τα ανοσιακά κύτταρα του ομφάλιου αίματος είναι ανώριμα, η μεταμόσχευση είναι εφικτή ακόμη και με διαφορές ενός ή δύο από τα έξι βασικά αντιγόνα ιστοσυμβατότητας χωρίς να προκαλούνται βαριές ανοσολογικές επιπλοκές στο λήπτη. Έτσι, η χρήση του ομφάλιου αίματος προσφέρει σήμερα τη δυνατότητα ανεύρεσης δότη σε όλους σχεδόν τους ασθενείς που  χρειάζονται αλλογενή μεταμόσχευση.
Το μη συγγενικό ομφάλιο αίμα που χρησιμοποιείται για μεταμόσχευση προέρχεται από το δίκτυο των δημόσιων τραπεζών ανά τον κόσμο, που διαθέτουν συνολικά περίπου 400.000 αποθηκευμένες μονάδες. Χάρη στη συμβολή των δημόσιων τραπεζών, έχουν πραγματοποιηθεί διεθνώς πάνω από 15.000 αλλογενείς μεταμοσχεύσεις ομφάλιου αίματος σε ενήλικες ή παιδιά με σοβαρά νοσήματα όπως αιματολογικές κακοήθειες (κυρίως λευχαιμίες), σύνδρομα μυελικής ανεπάρκειας, αιμοσφαιρινοπάθειες, συγγενείς ανοσοανεπάρκειες και κληρονομικές διαταραχές του μεταβολισμού.
Τι μπορείτε να κάνετε
Οι μέλλοντες γονείς που επιθυμούν να μην πεταχτεί το ομφάλιο αίμα του παιδιού τους βρίσκονται σήμερα απέναντι σε δύο διαφορετικές επιλογές. Μπορούν να δωρίσουν το ομφάλιο αίμα στη δημόσια τράπεζα ώστε να είναι διαθέσιμο για κάθε ασθενή που είναι συμβατός και χρειάζεται αλλογενή μεταμόσχευση. Η συλλογή και η κρυοκατάψυξη του ομφάλιου αίματος καλύπτεται δωρεάν από τη δημόσια τράπεζα.  Από την άλλη μεριά, προσφέρεται η δυνατότητα αποθήκευσης του ομφάλιου αίματος στις ιδιωτικές τράπεζες με οικονομική επιβάρυνση των γονέων. Στη περίπτωση αυτή το ομφάλιο αίμα είναι διαθέσιμο μόνο για το ίδιο το παιδί αν χρειασθεί μελλοντικά αυτόλογη μεταμόσχευση. Υποθετικά είναι διαθέσιμο και για άλλα μέλη της οικογένειας, αλλά για να χρησιμοποιηθεί πρέπει να αποδειχθεί ότι υπάρχει συμβατότητα. Η οικογενειακή φύλαξη του ομφάλιου αίματος έχει ένδειξη μόνον όταν ένα μέλος της οικογένειας είναι γνωστό ότι πάσχει από νόσημα που μπορεί να θεραπευθεί με μεταμόσχευση. Σε πολλές χώρες, όπως και στην Ελλάδα, η υπηρεσία αυτή παρέχεται δωρεάν από τις δημόσιες τράπεζες σε συνεργασία με τα μεταμοσχευτικά κέντρα και δεν είναι αναγκαίο να καταφεύγουν οι γονείς σε ιδιωτικές τράπεζες.
 
«Πόσο πιθανό είναι να χρειαστεί το παιδί μου αίμα;»
Ας δούμε κατά πόσον έχει νόημα η φύλαξη του ομφάλιου αίματος για την πιθανότητα αυτόλογης μεταμόσχευσης στο ίδιο το παιδί. Η αυτόλογη μεταμόσχευση δεν έχει καταρχήν θέση σε κληρονομικά νοσήματα γιατί τα κύτταρα του ομφάλιου αίματος φέρουν τη γενετική διαταραχή. Όσον αφορά στα κακοήθη νοσήματα της παιδικής ηλικίας, το συχνότερο από αυτά είναι η οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία που σήμερα θεραπεύεται στο 80 % των παιδιών με τη συμβατική  χημειοθεραπεία χωρίς να υπάρχει ανάγκη μεταμόσχευσης. Όταν απαιτείται να γίνει μεταμόσχευση, η αυτόλογη μεταμόσχευση δεν ενδείκνυται επειδή έχει διαπιστωθεί ότι κύτταρα με τους γενετικούς χαρακτήρες της λευχαιμίας είναι δυνατό να προϋπάρχουν στο ομφάλιο αίμα. Αντίθετα, η αλλογενής μεταμόσχευση είναι η θεραπεία εκλογής για όλες τις μορφές λευχαιμίας γιατί προσφέρει τη δυνατότητα ίασης με τη χορήγηση αιμοποιητικών κυττάρων από υγιή δότη και την ανοσολογική δράση του μοσχεύματος έναντι της λευχαιμίας.
Εξάλλου, η πιθανότητα να χρειασθεί ένα άτομο αυτόλογη μεταμόσχευση στα πρώτα 20 έτη της ζωής είναι εξαιρετικά χαμηλή, μικρότερη από 1 στις 15.000. Οι περισσότερες αυτόλογες μεταμοσχεύσεις γίνονται για νοσήματα που εμφανίζονται μετά την 4η δεκαετία της ζωής. Στις περιπτώσεις αυτές το ομφάλιο αίμα δεν πλεονεκτεί συγκριτικά με το μυελό των οστών ή το περιφερικό αίμα, που είναι πλουσιότερες πηγές αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων. Δεν έχει διαπιστωθεί εξάλλου εάν τα κύτταρα του ομφάλιου αίματος παραμένουν βιώσιμα για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα μετά την κρυοκατάψυξη. Είναι απίθανο επομένως, ότι μετά από 40 – 50 χρόνια θα είναι επιστημονικά αποδεκτή η χρήση του ομφάλιου αίματος που καταψύχεται σήμερα για αυτόλογη μεταμόσχευση. Σε αντίθεση λοιπόν με τη μεγάλη εμπειρία και τα θετικά αποτελέσματα από τις αλλογενείς μεταμοσχεύσεις, η χρησιμότητα της αυτόλογης μεταμόσχευσης του ομφάλιου αίματος δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά. Για το λόγο αυτό, η ιδιωτική φύλαξη του ομφάλιου αίματος δε συστήνεται από καμία επιστημονική εταιρία και κανένα διεθνή οργανισμό. Απεναντίας, οι αρμόδιες επιστημονικές εταιρίες (Αμερικάνικη Εταιρία Μεταμοσχεύσεων Αίματος & Μυελού Οστών, Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής, Αμερικάνικο Κολλέγιο Μαιευτήρων & Γυναικολόγων) και οργανισμοί (Παγκόσμια Ένωση Δοτών Μυελού Οστών, Επιτροπή Ηθικής για την Επιστήμη και τις Νέες Τεχνολογίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης) υποστηρίζουν τη δωρεά του ομφάλιου αίματος σε δημόσιες τράπεζες για αλλογενή μεταμόσχευση.
 
ΑΠΟΦΑΣΗ ΠΟΥ ΣΩΖΕΙ ΖΩΕΣ
Η απόφαση για τον τρόπο διάθεσης του ομφάλιου αίματος βασίζεται στην ελεύθερη επιλογή των γονέων. Προϋπόθεση για τη σωστή συγκατάθεση των γονέων είναι η αντικειμενική ενημέρωση, που πρέπει να ελέγχεται από τους υπεύθυνους φορείς της πολιτείας. Είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι γονείς ότι το ομφάλιο αίμα που δωρίζεται στη δημόσια τράπεζα. Μπορεί να σώσει τη ζωή ενός άλλου ανθρώπου και ότι με την προσφορά αυτή διασφαλίζουν πραγματικά το μέλλον όλων των παιδιών και του δικού τους.
Πηγή: Kid and the city – Ιούνιος 2010 – Τεύχος 1
Του Ιωάννη Μπαλταδάκη, Αιματολόγου – Επιμελητή Α’ Αιματολογικής Κλινικής – Μονάδος Μεταμόσχευσης Μυελού Οστών Νοσοκομείου «Ο Ευαγγελισμός»

Φυσιολογικός ίκτερος των νεογνών

Φυσιολογικός ίκτερος των νεογνών

Το νεογέννητο έχει ίκτερο όταν η χολερυθρίνη στο αίμα αυξηθεί πάνω από ένα όριο. Ίκτερο μπορεί να παρουσιάσουν και τα παιδιά και οι ενήλικες, ο οποίος όμως οφείλεται σε διαφορετικές αιτίες.
 
Τι είναι η χολερυθρίνη;
Η χολερυθρίνη είναι μια ουσία που παράγεται από την καταστροφή της αιμοσφαιρίνης στο αίμα. Υπάρχει λοιπόν πάντα στον οργανισμό μας, γιατί φυσιολογικά τα ερυθρά αιμοσφαίρια καταστρέφονται μετά από κάποιο χρονικό διάστημα και η αιμοσφαιρίνη που περιέχεται σε αυτά δημιουργεί την χολερυθρίνη. Ο οργανισμός αποβάλλει όμως την χολερυθρίνη μέσα από το συκώτι. Το συκώτι έχει την ικανότητα να συλλαμβάνει την χολερυθρίνη που παράγεται στο αίμα και να την αποβάλλει στο έντερο και να φεύγει από τον οργανισμό μαζί με τα κόπρανα. Όταν όμως συμβαίνει ένα ή περισσότερα από τα πιο κάτω τότε η χολερυθρίνη στο αίμα αυξάνεται και προκαλείται ίκτερος.
1. Αυξημένη παραγωγή χολερυθρίνης λόγω αυξημένης καταστροφής των ερυθρών κυττάρων.
2. Αδυναμία από το συκώτι να συλλάβει ή να αποβάλει τη χολερυθρίνη.
3. Αυξημένη επαναρρόφηση της χολερυθρίνης από το έντερο.

Φυσιολογικός ίκτερος των νεογνών
Ο ίκτερος στα νεογέννητα είναι ένα πολύ συνηθισμένο φαινόμενο. Το 20-40% των νεογέννητων παρουσιάζει ίκτερο. Ο φυσιολογικός ίκτερος των νεογνών παρουσιάζεται την τρίτη με τέταρτη μέρα ζωής του νεογνού και δεν ξεπερνά τα 12-15 mg%. Ο φυσιολογικός ίκτερος οφείλεται ουσιαστικά στους ακόλουθους παράγοντες:
1. Η αιμοσφαιρίνη των νεογνών είναι συνήθως ψηλή (18 gr%). Αυτή η αιμοσφαιρίνη καταστρέφεται γρήγορα και δίνει μεγάλες ποσότητες χολερυθρίνης .
2. Το συκώτι των νεογνών δεν είναι αρκετά ώριμο ώστε να μπορεί να συλλαμβάνει και να αποβάλλει μεγάλες ποσότητες χολερυθρίνης.
3. Το έντερο των νεογνών επαναρροφά χολερυθρίνη που υπάρχει σε αυτό.
Ο φυσιολογικός ίκτερος των νεογνών φεύγει την 7η με 14η μέρα της ζωής του νεογνού. Συνιστάται όπως οι μητέρες θηλάζουν το παιδί τους όσο πιο συχνά γίνεται (ανά δίωρο) και να το έχουν σε ηλιόλουστο δωμάτιο.
Ίκτερος από μητρικό θηλασμό.
Σε μερικές περιπτώσεις τα παιδιά που θηλάζουν μπορεί να παρουσιάσουν ίκτερο, που να οφείλεται στο μητρικό γάλα. Συμβαίνει σε ποσοστό περίπου 1% των παιδιών που θηλάζουν. Υπάρχει μια ουσία στο μητρικό γάλα που μπορεί να παρέμβει στη λειτουργία πρόσληψης της χολερυθρίνης από το συκώτι με αποτέλεσμα η χολερυθρίνη να παραμένει και να κυκλοφορεί στο αίμα. Ο ίκτερος τούτος εμφανίζεται συνήθως την 4η-7η μέρα της ζωής και μπορεί να διαρκέσει μέχρι και 3 μήνες. Συνιστάται διακοπή του θηλασμού για 1-2 μέρες. Αν ο ίκτερος πέσει, τότε ησυχάζουμε και μπορείτε να συνεχίσετε το θηλασμό. Αν όμως δεν πέσει τότε ο γιατρός πρέπει να ψάξει άλλες αιτίες για τον ίκτερο.

Άλλες αιτίες ικτέρου

Ασυμβατότητα Rhesus.
Το Rhesus είναι ένα σύστημα ταξινόμησης ομάδων αίματος. Αν το ερυθρό αιμοσφαίριο έχει το συγκεκριμένο αντιγόνο, τότε λέγεται Rhesus θετικό. Σε περίπτωση που η μητέρα είναι Rhesus αρνητική και το μωρό είναι Rhesus θετικό, τότε λέμε ότι υπάρχει ασυμβατότητα Rhesus και μπορεί να προκληθεί ίκτερος. Ο ίκτερος στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι το αποτέλεσμα της αιμόλυσης (καταστροφή των ερυθρών αιμοσφαιρίων). Έστω και λίγα ερυθρά αιμοσφαίρια του μωρού που είναι Rh+ να περάσουν στην κυκλοφορία της μητέρας, τότε ο οργανισμός της μητέρας θα παράξει αντισώματα εναντίον τους. Αυτά τα αντισώματα όταν περάσουν στο παιδί θα καταστρέψουν τα ερυθρά αιμοσφαίρια του παιδιού. Για να προληφθεί το φαινόμενο αυτό, για τις επόμενες εγκυμοσύνες, γίνεται με τη γέννηση του παιδιού ένεση έτοιμων αντισωμάτων στη μητέρα. Με αυτό τον τρόπο καταστρέφονται τα ερυθρά αιμοσφαίρια του παιδιού που μπήκαν στην κυκλοφορία της μητέρας και δεν ευαισθητοποιούν την μητέρα. Η ένεση πρέπει να γίνει μέσα στις πρώτες 3 μέρες από τη γέννηση του παιδιού.
Ασυμβατότητα ομάδας
Αν η μητέρα έχει ομάδα αίματος Ο και το παιδί έχει ομάδα αίματος Α ή Β, τότε μπορεί να προκληθεί αιμόλυση στο νεογέννητο λόγω ασυμβατότητας ομάδας αίματος. Η αιμόλυση αυτή είναι πιο ήπια σε σχέση με την ασυμβατότητα Rhesus.
Έλλειψη του ενζύμου G-6-PD
Το πιο πάνω ένζυμο βρίσκεται στα ερυθρά αιμοσφαίρια. Η έλλειψη του έχει σαν αποτέλεσμα την αιμόλυση, όταν ο οργανισμός έρθει σε επαφή με συγκεκριμένες ουσίες (κουκιά, ναφθαλίνη) ή φάρμακα (ασπιρίνη). Στα νεογέννητα μπορεί να γίνει αιμόλυση χωρίς το μωρό να έρθει σε επαφή με τις πιο πάνω ουσίες.
Πρέπει λοιπόν να αποφεύγετε τη χρησιμοποίηση της ναφθαλίνης στο σπίτι σας. Ίκτερος στα νεογέννητα, εκτός από τα πιο πάνω, μπορεί να έχει σαν αίτιο ένα από τα εξής:
· Λοιμώξεις
· Ηπατίτιδα
· Σπάνια μεταβολικά νοσήματα
· Πυλωρική στένωση
· Ατρησία χοληφόρων
· Άλλα πιο σπάνια νοσήματα
Πως εκδηλώνεται ο ίκτερος;
Το μωρό με τον ίκτερο αρχίζει να κιτρινίζει από το κεφάλι, στη συνέχεια όσο η τιμή της χολερυθρίνης μεγαλώνει, κιτρινίζει το σώμα του μωρού και τελικά τα πόδια του. Όταν η τιμή της χολερυθρίνης περάσει ένα όριο, τότε κιτρινίζει και το «ασπράδι» του ματιού. Πρέπει να ελέγχετε το μωρό σας πάντα στο φως του ήλιου ή σε λάμπες που εκπέμπουν λευκό φως, για να έχετε μια αντικειμενική άποψη για το χρώμα του μωρού. Ο μοναδικός τρόπος να ελέγξετε τη χολερυθρίνη του παιδιού με ακρίβεια, είναι να πάρει ο γιατρός σας αίμα και να μετρηθεί η τιμή της χολερυθρίνης στο αίμα από το χημικό.

Πότε θα καλέσετε τον γιατρό σας;

· Αν το μωρό παρουσιάσει ίκτερο την πρώτη μέρα της ζωής του.
· Αν μετά την έβδομη μέρα το κιτρίνισμα επιδεινώνεται αντί να βελτιώνεται.
· Αν υπάρχει ίκτερος και μετά τη 15η μέρα της ζωής.
· Αν μαζί με τον ίκτερο έχει και πυρετό.
· Αν το παιδί είναι νωθρό ή δεν έχει όρεξη για φαγητό.
· Αν σας ανησυχεί οτιδήποτε σε σχέση με το μωρό σας.

Πώς αντιμετωπίζεται ο ίκτερος;

Ο ίκτερος αντιμετωπίζεται με φωτοθεραπεία. Υπάρχουν πίνακες που χρησιμοποιεί ο γιατρός και αποφασίζει ανάλογα με την τιμή της χολερυθρίνης, αν χρειάζεται να κάνει το μωρό φωτοθεραπεία. Οι λάμπες της φωτοθεραπείας εκπέμπουν ψυχρό λευκό ή κυανό φως. Το φως αυτό έχει την δυνατότητα να διασπά τη χολερυθρίνη σε άλλες πιο αβλαβείς ουσίες.
Πολλοί γιατροί συστήνουν να θηλάζει το μωρό τακτικά, γιατί με τον τρόπο αυτό μειώνεται η επαναρρόφηση της χολερυθρίνης από το έντερο. Όταν η τιμή της χολερυθρίνης υπερβεί κάποιο όριο (συνήθως 24mg%), τότε συνιστάται να γίνει αφαιμαξομετάγγιση. Αφαιμαξομετάγγιση μπορεί να γίνει και σε πιο χαμηλά επίπεδα χολερυθρίνης αν το μωρό είναι πρόωρο ή αν το μωρό είναι σοβαρά άρρωστο.
Τι είναι η αφαιμαξομετάγγιση;
Όταν η τιμή της χολερυθρίνης ξεπεράσει κάποιο όριο (συνήθως>25mg%), τότε χρειάζεται να γίνει κάποια δραστική αντιμετώπιση του ικτέρου. Η αφαιμαξομετάγγιση με απλά λόγια είναι η αλλαγή του αίματος του μωρού. Ο γιατρός θα περάσει ένα καθετήρα μέσα στην ομφαλική φλέβα, που βρίσκεται στον ομφαλό του παιδιού. Ο καθετήρας αυτός ενώνεται με ένα ειδικό σύστημα στο οποίο υπάρχει συνδεδεμένη μια φιάλη με φρέσκο αίμα. Ο γιατρός σταδιακά αφαιρεί αίμα από το μωρό και δίνει στο μωρό αίμα από τη φιάλη. Με την αφαίρεση του αίματος του παιδιού απομακρύνεται από τον οργανισμό του μωρού και η χολερυθρίνη και έτσι γίνεται γρήγορη και αποτελεσματική αντιμετώπιση του ικτέρου. Μπορεί η αφαιμαξομετάγγιση να σας φαίνεται σαν μια εύκολη «υπόθεση», αλλά υπάρχει ο κίνδυνος για κάποιες επιπλοκές όπως η θρόμβωση, η εμβολή (εμβολή σημαίνει κλείσιμο ενός αγγείου από κάποιο σωματίδιο που κυκλοφορεί στο αίμα), η αιμορραγία, η καρδιακή αρρυθμία ή η μόλυνση.
Η όλη διαδικασία της αφαιμαξομετάγγισης διαρκεί περίπου 2 ώρες. Το παιδί δεν πονάει καθόλου, αλλά είναι τις περισσότερες φορές ανήσυχο, γιατί το κρατάμε για αρκετή ώρα ακίνητο.
Τι είναι ο πυρηνικός ίκτερος;
Η χολερυθρίνη δεν περνά μέσα στον εγκέφαλο εκτός αν τα επίπεδα της στο αίμα είναι πολύ ψηλά (πάνω από 26 mg%). Η είσοδος της χολερυθρίνης στον εγκέφαλο γίνεται πιο εύκολα αν το μωρό είναι πρόωρο, έχει χαμηλά λευκώματα αίματος, έχει ασφυξία, έχει υπογλυκαιμία (χαμηλό σάκχαρο) ή οξέωση (PH αίματος<7.3). Όταν η χολερυθρίνη περάσει στον εγκέφαλο συγκεντρώνεται σε μια περιοχή του εγκεφάλου που λέγεται βασικά γάγγλια. Η συγκέντρωση της στην πιο πάνω περιοχή προκαλεί ανεπανόρθωτη ζημιά στον εγκέφαλο. Το μωρό θα είναι πολύ νωθρό, μπορεί να παρουσιάζει διαταραχές της αναπνοής ή και σπασμούς. Μεγαλώνοντας το μωρό , επειδή η βλάβη στον εγκέφαλο είναι ανεπανόρθωτη, θα παρουσιάσει εγκεφαλική παράλυση αθετωσικής μορφής. Το παιδί με την αθετωσική μορφή εγκεφαλικής παράλυσης δυσκολεύεται να περπατήσει. Επίσης δυσκολεύεται να χρησιμοποιήσει τα χέρια του για να κάνει δουλειές που θέλουν συντονισμό. Πολύ τακτικά συνοδεύεται με πνευματική καθυστέρηση και κώφωση.
Αδάμος Χατζηπαναγής, Παιδίατρος
Πηγή: http://www.paidiatros.com/easyconsole.cfm/id/95

Ανακοίνωση από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) και την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας των Τροφίμων (ΕΑΑΤ), 1 Ιουνίου 2011

Ανακοίνωση από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) και την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας των Τροφίμων (ΕΑΑΤ), 1 Ιουνίου 2011

Σήμερα, οι Ευρωπαίοι καταναλωτές προστατεύονται από ένα από τα πιο δυναμικά Συστήματα Ασφάλειας των τροφίμων στον κόσμο. Συνεχώς διενεργούνται έλεγχοι ώστε να εξασφαλιστεί ότι τα τρόφιμα που αγοράζονται και καταναλώνονται στην ΕΕ είναι ασφαλή. Τα μέτρα αυτά επεκτείνονται από το αγρόκτημα στο τραπέζι (farm-to–table), εξασφαλίζοντας καλές γεωργικές πρακτικές, κτηνοτροφίας, βιομηχανίας και υγιεινής με απώτερο στόχο την προστασία του Ευρωπαίου καταναλωτή. Οι αυστηροί έλεγχοι και τα συστήματα ιχνηλασιμότητας που εφαρμόζονται, είναι σε θέση να στηρίξουν την αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής ευρωπαϊκής αγοράς, επιτρέποντας στους καταναλωτές να έχουν πρόσβαση σε ασφαλή και θρεπτικά τρόφιμα.
Έχω ακούσει για τους όρους STEC/VTEC/EHEC – τι σημαίνουν; Υπάρχει κίνδυνος για την υγεία με την παρουσία τους στα τρόφιμα;
Όλοι οι άνθρωποι και τα ζώα φέρουν το βακτήριο Escherichia coli (E.coli) στο εντερικό τους σύστημα, αφού είναι μέρος της φυσιολογικής χλωρίδας μας και συνήθως είναι αβλαβές. Ωστόσο, υπάρχουν συγκεκριμένα στελέχη του E. coli που είναι ικανά να παράγουν διάφορες τοξίνες. Τα στελέχη αυτά αναφέρονται και ως STEC / VTEC (τοξίνη Shiga ή βεροτοξίνη-που παράγεται από το Ε. coli) ή EHEC (Enterohaemorrhagic Ε. coli) ανάλογα με το είδος και τη δράση των τοξινών που παράγουν. Οι τοξίνες συνήθως έχουν τη δυνατότητα να προκαλέσουν σοβαρή αιμορραγική διάρροια, η οποία μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να οδηγήσει σε οξεία νεφρική ανεπάρκεια που απαιτεί εντατική φροντίδα. Η ταυτοποίηση των διαφόρων στελεχών στην τροφική αλυσίδα επιτρέπει τον εντοπισμό με μεγαλύτερη ακρίβεια της πηγής μιας συγκεκριμένης επιδημίας.
Πώς μπορώ να αρρωστήσω;
Η μετάδοση της λοίμωξης από STEC εμφανίζεται κυρίως μέσω της κατανάλωσης ή χρήσης μολυσμένων τροφίμων, καθώς και με την επαφή με μολυσμένα ζώα. Περαιτέρω μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο είναι δυνατή μόνο μέσω στενής  επαφής (οικογένειες, κέντρα παιδικής φροντίδας, γηροκομεία, κλπ). Στο παρελθόν μια ευρεία ποικιλία τροφίμων έχει εμπλακεί σε επιδημίες ως εστία μόλυνσης, συμπεριλαμβανομένων των: ελλιπώς μαγειρεμένο κρέας (μισοψημένο), μη παστεριωμένο γάλα, φρέσκα προϊόντα (π.χ. αγγούρι, λάχανο, σπανάκι και μαρούλι), μη παστεριωμένος χυμός μήλου και τυρί.
Πώς μπορώ να αποφύγω να νοσήσω;
Στη συγκεκριμένη περίπτωση της πρόσφατης επιδημίας E.coli στη Γερμανία, έχει παρατηρηθεί ότι το σύνολο των ασθενών είτε ζουν είτε έχουν ταξιδέψει στη Βόρεια Γερμανία είτε είχαν επισκέπτες από τη συγκεκριμένη περιοχή. Για το λόγο αυτό η Γερμανική κυβέρνηση έχει ήδη προβεί σε έκδοση προληπτικών συστάσεων, που αφορούν στην αποφυγή της κατανάλωσης φρέσκων λαχανικών, όπως αγγούρια, ντομάτες και μαρούλια στην προσβεβλημένη περιοχή έως ότου προσδιοριστεί η πηγή προέλευσης της επιδημίας. Παρόλο το πλήθος των μέτρων που είναι σε ισχύ, οι καταναλωτές μπορεί να εκτεθούν σε μολυσματικούς παράγοντες μέσω μολυσμένων τροφίμων, ιδίως ακατέργαστων ή ελλιπώς μαγειρεμένων τροφίμων, και δεν αποκλείεται να εμφανιστούν τροφιμογενείς επιδημίες. Ωστόσο, μπορεί να μειωθεί ο κίνδυνος να νοσήσει ένα άτομο εάν λάβει κάποιες απλές προφυλάξεις απέναντι σε μολυσμένα είδη διατροφής, ζώα ή άλλο άρρωστο άτομο. Οι καταναλωτές μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο να αρρωστήσουν αν εφαρμόζουν ορθές πρακτικές υγιεινής και σωστό χειρισμό των τροφίμων στο σπίτι.
Καλή ατομική υγιεινή των χεριών
  • Σωστό πλύσιμο χεριών πριν την προετοιμασία, το σερβίρισμα ή την κατανάλωση τροφίμων
  • Πλύσιμο χεριών μετά την χρήση της τουαλέτας ή την αλλαγή πάνας
  • Πλύσιμο χεριών μετά τον χειρισμό φρέσκων λαχανικών ή ωμού κρέατος
  • Πλύσιμο χεριών μετά την επαφή με κατοικίδια ζώα του αγροκτήματος ή  μετά την επίσκεψη σε αγρόκτημα

Χειρισμός τροφίμων
  • Οποιοσδήποτε εμφανίζει συμπτώματα διάρροιας ή εμετού δεν θα πρέπει να χειρίζεται τρόφιμα
  • Όλα τα τρόφιμα και τα λαχανικά θα πρέπει να πλένονται σωστά, ειδικά αυτά που καταναλώνονται χωρίς να μαγειρευτούν
  • Ξεφλούδισμα όλων των λαχανικών ρίζας και φρούτων
  • Κατά την διάρκεια του μαγειρέματος των λαχανικών και του κρέατος, καταστρέφονται τα βακτήρια και οι ιοί που προκαλούν λοιμώξεις
  • Αποφυγή διασταυρούμενης επιμόλυνσης, δηλαδή βακτήρια που εξαπλώνονται από ωμά τρόφιμα σε έτοιμα προς κατανάλωση ή μαγειρεμένα τρόφιμα. Για παράδειγμα, χρήση διαφορετικής επιφάνειας κοπής για το ωμό κρέας, διαφορετική για το μαγειρεμένο ή για τα φρέσκα λαχανικά. Εναλλακτικά θα πρέπει να πλένεται η επιφάνεια κοπής με σαπούνι μεταξύ των διαφόρων χρήσεων μίας επιφάνειας.
Για περαιτέρω πληροφόρηση :
1. Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO-)“Five keys to safer food”:
http://www.who.int/foodsafety/publications/consumer/5keys/en/
2. Ευρωπαϊκή Επιτροπή
http://ec.europa.eu/food/food/coli_outbreak_germany_en.htm
3. Γερμανικό Ομοσπονδιακό Ίδρυμα για την Αξιολόγηση του Κινδύνου (BfR)
http://www.bfr.bund.de/en/home.html
Πηγή: http://www.efet.gr/portal/page/portal/efetnew/news/view_new?par_newID=394

Το σύνδρομο Down (ή αλλιώς Τρισωμία 21)


Ιστορική ανασκόπηση του συνδρόμου

Το σύνδρομο Down (ή αλλιώς Τρισωμία 21) αποτελεί τη συχνότερη γενετική αιτία της νοητικής υστέρησης. Πιο συγκεκριμένα, το σύνδρομο αυτό περιλαμβάνει ένα σύνολο συμπτωμάτων που παρουσιάζονται, εκ γενετής, σε ένα άτομο και ευθύνονται για ένα βαθμό μαθησιακής δυσκολίας ή νοητικής υστέρησης, καθώς και για σωματικά και εξωτερικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα.
Η πρώτη περιγραφή του συνδρόμου πραγματοποιήθηκε το 1860 από το γιατρό John Langdon Down, o οποίος παρατήρησε, σε μια ομάδα ιδρυματικών ατόμων, που δε σχετίζονταν μεταξύ τους, παρεμφερή φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά. Μάλιστα, ο γιατρός Down χρησιμοποίησε τον ατυχή όρο «Μογγολοειδής ιδιώτης», προκειμένου να περιγράψει τόσο την όψη, όσο και το νοητικό επίπεδο των παιδιών αυτών (η λέξη ιδιώτης χρησιμοποιήθηκε με την αρχαιοελληνική της σημασία και μεταφράζεται ως «ανόητος»).
Ο όρος αυτός, υιοθετήθηκε, κυρίως, λόγω της ομοιότητας του προσώπου και του σχήματος των ματιών των παιδιών με σύνδρομο Down με αυτά της μογγολικής φυλής. Με τα δεδομένα εκείνης της εποχής, η ορολογία αυτή είχε και ένα επιπρόσθετο νόημα, καθώς, υποστηρίζονταν η άποψη ότι, όσο πιο μακριά ήταν η καταγωγή κάποιου από την Ευρώπη, τόσο μικρότερη ήταν η νοημοσύνη του. Ασφαλώς, στις μέρες μας, ο όρος αυτός θεωρείται όχι μόνο, από επιστημονικής άποψης, ανυπόστατος, αλλά και ηθικά ανεπίτρεπτος.
Αιτιολογία
Η αιτιολογία των σωματικών χαρακτηριστικών και των μαθησιακών δυσκολιών του συνδρόμου Down ανακαλύφθηκε, περίπου 100 χρόνια αργότερα, το 1959, από τον Γάλλο γιατρό και νηπιαγωγό Jerome Lejeune. Σύμφωνα με τον Lejeune, το σύνδρομο Down οφείλεται στο γεγονός ότι, αντί τα άτομα να έχουν 46 χρωμοσώματα (23 προερχόμενα από το σπερματοζωάριο και 23 προερχόμενα από το ωάριο), έχουν ένα παραπάνω, δηλαδή 47. Αιτία είναι το 21ο χρωμόσωμα, που ανευρίσκεται 3 φορές, αντί για 2, όπως είναι το φυσιολογικό, εξ ου και η ταξινόμηση του συνδρόμου ως Τρισωμία 21.
Στις σύγχρονες κοινωνίες, υπάρχει, συχνά, η τάση να θυματοποιούμε το παιδί με σύνδρομο Down. Η πραγματικότητα, ωστόσο, είναι πολύ διαφορετική. Τα παιδιά αυτά δεν υποφέρουν από το σύνδρομο, μιας και δεν είναι πάθηση, ούτε ασθένεια, παρά μια γενετική κατάσταση που εμφανίζεται ανεξαρτήτως φυλής, καταγωγής ή εθνότητας, με συχνότητα περίπου 1:800 γεννήσεις
Από το 2006 έχει καθιερωθεί η 21η Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα Συνδρόμου Down από τα σωματεία International Down Syndrome Association και European Down Syndrome Association, με πρωτοβουλία του Έλληνα γιατρού Στυλιανού Αντωναράκη, καθηγητή γενετικής στο πανεπιστήμιο της Γενεύης, προκειμένου να ενημερωθεί και ευαισθητοποιηθεί η διεθνής κοινότητα για το σύνδρομο Down. Μάλιστα, η 21η Μαρτίου επιλέχθηκε ως ημερομηνία, από τα αριθμητικά δεδομένα που συνθέτουν το σύνδρομο (3ο χρωμόσωμα στο 21ο ζεύγος).
Αξίζει, παρ’ όλα αυτά, να αναφέρουμε ότι οι άνθρωποι με σύνδρομο Down, παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία ως προς τις αντιληπτικές, κοινωνικές και συμπεριφοριστικές ικανότητες και την ανάπτυξη των δικών τους μοναδικών δεξιοτήτων και ταλέντων.
            Κοινά χαρακτηριστικά του συνδρόμου
Σε μια προσπάθεια να αποφευχθεί μια, σε βάθος, επιστημονική περιγραφή και ανάλυση, παραθέτουμε, κωδικοποιημένα, τα βασικότερα κοινά χαρακτηριστικά που εμφανίζονται στα παιδιά εξαιτίας του συνδρόμου Down:
ü      Τα παιδιά με σύνδρομο Down έχουν αρκετά στρογγυλεμένο πρόσωπο, σχιστά μάτια και μικρή μύτη
ü      Τα μωρά αμέσως μετά τη γέννησή τους, κατά κανόνα δεν κλαίνε
ü      Δε διαθέτουν μυϊκή δύναμη
ü      Έχουν αδύνατα και κοντά δάχτυλα χεριών
ü      Το ανοσοποιητικό τους σύστημα είναι επιρρεπές σε ασθένειες
ü      Παρουσιάζουν μαθησιακές δυσκολίες και μειωμένη νοητική ανάπτυξη
ü      Παρατηρείται μεγάλη όρεξη για φαγητό και παχυσαρκία
ü      Είναι, συνήθως, άτομα που εκδηλώνουν τα συναισθήματά τους
ü      Σπάνια ξεπερνούν τα 50 χρόνια ζωής
Προγεννητικός και μεταγεννητικός έλεγχος
Ωστόσο, τα νέα ζευγάρια δεν είναι ανοχύρωτα, μπροστά στο σύνδρομο Down. Στις μέρες μας, είναι δυνατή η διάγνωση πιθανής ύπαρξης του συνδρόμου στις έγκυες γυναίκες, και μάλιστα από τα πρώτα κιόλας στάδια της κύησης, μέσω του λεγόμενου προγεννητικού ελέγχου.
Παλαιότερα, επικρατούσε η αντίληψη ότι ο προγεννητικός έλεγχος έπρεπε να πραγματοποιείται, κυρίως, σε έγκυες γυναίκες άνω των 35 ετών. Η κλινική εμπειρία των ιατρών, παρ’ όλα αυτά, καθώς και η ερευνητική δραστηριότητα στον τομέα της γυναικολογίας και της παιδιατρικής, κατέδειξε ότι η γέννηση παιδιών με σύνδρομο Down, προέρχεται, σε ποσοστό 70%, από γυναίκες μικρότερης ηλικίας.
Σε περίπτωση διάγνωσης του συνδρόμου και, πάντοτε, με τη σύμφωνη γνώμη των μελλοντικών γονέων, είναι δυνατή ακόμη και η διακοπή της κύησης. Ασφαλώς, η επιλογή ενός ζευγαριού για ενδεχόμενη διακοπή της κύησης σε περίπτωση εμφάνισης ενός συνδρόμου, γεννά σημαντικά ηθικά, επιστημονικά και κοινωνικά διλήμματα, χωρίς, ωστόσο, να υποτιμάται η αναγκαιότητα του προγεννητικού ελέγχου.
Οι πιο γνωστές εφαρμοζόμενες μέθοδοι για την πρόληψη του συνδρόμου είναι αυτές που πραγματοποιούνται κατά το β΄ τρίμηνο της κύησης, οι οποίες και είναι:
-αμνιοκέντηση (κατά τη 17η εβδομάδα)
-παρακέντηση των ομφαλικών αγγείων για λήψη εμβρυικού αίματος (κατά τη 18η εβδομάδα)
-υπερηχογραφία
-βιοχημικό screening test στον ορό της εγκύου (16η - 17η εβδομάδα)
Κατά περίπτωση, και πάντα μετά από προτροπή του γυναικολόγου, οι παραπάνω μέθοδοι προγεννητικής διάγνωσης, μπορούν να εφαρμοστούν και κατά το α΄ τρίμηνο της κύησης.
Πανελλαδική έρευνα που παρουσιάστηκε στις 13 Σεπτεμβρίου στη Θεσσαλονίκη, στα πλαίσια ενημερωτικής ημερίδας από το Σύλλογο Συνδρόμου Down Ελλάδος, κατέδειξε ανησυχητικά αποτελέσματα αναφορικά με τον τομέα της πρόληψης του συνδρόμου. Ανενημέρωτοι για τον προγεννητικό έλεγχο ήταν περίπου το 50% των γονέων που απέκτησαν παιδιά τα οποία πάσχουν από Σύνδρομο Down, γεγονός που υποδεικνύει τις σημαντικές ελλείψεις των υπηρεσιών υγείας και πρόνοιας στον τομέα της πρόληψης.


http://www.vimatizo.gr/sindromo%20down.htm