Μερικοί απαράβατοι κανόνες για να μεγαλώσουμε σωστά τα παιδιά που έχουμε, που θα κάνουμε, που είναι στον δρόμο και έρχονται.

Μερικοί απαράβατοι κανόνες για να μεγαλώσουμε σωστά τα παιδιά που έχουμε, που θα κάνουμε, που είναι στον δρόμο και έρχονται.

Μαμά μου, Θυμήσου

1. Μη με παραχαϊδεύεις. Ξέρω πως δεν πρέπει να μου δίνεις πάντα ότι σου ζητώ. Σε δοκιμάζω κάποτε.

2. Μη δίνεις μεγάλη σημασία στις μικροαδιαθεσίες μου. Καμιά φορά τις δημιουργώ για να κερδίσω την προσοχή σου.

3. Μη με κάνεις να νιώθω μικρότερος από ότι είμαι. Αυτό με κάνει να παριστάνω το «σπουδαίο» χωρίς να είμαι.

4. Μη ξεχνάς πόσο γρήγορα μεγαλώνω. Προσπάθησε να έρθεις κοντά στα βήματα μου.

5. Μη με προστατεύεις από τις συνέπειες των πράξεων μου. Χρειάζεται κάποτε να πάθω για να μάθω.

6. Μη μου κάνεις παρατηρήσεις μπροστά σε άλλους αν μπορείς. Θα προσέξω περισσότερο αυτά που θα μου πεις αν μου μιλήσεις κάποια στιγμή που είμαστε μόνοι.

7. Μη μου κάνεις συνεχώς παρατηρήσεις, γιατί τότε θα χρειαστεί να προστατεύσω τον εαυτό μου κάνοντας «τον κουφό».

8. Μη με αγνοείς όταν σου κάνω ερωτήσεις. Θα ανακαλύψεις πως παίρνω από άλλους τις πληροφορίες και θα λυπηθείς.

9. Μην υποτιμάς την, τιμιότητα μου. Συχνά οι απειλές σου με κάνουν να σου λέω ψέματα.

10. Μην προσπαθείς να με κάνεις, να πιστέψω ότι είσαι αλάθητη. Είναι δυσάρεστη έκπληξη για μένα, όταν ανακαλύψω ότι δεν είσαι.

11. Μην μου δίνεις επιπόλαιες υποσχέσεις. Νιώθω περιφρονημένος όταν δεν τις κρατάς.

12. Μη φοβάσαι να είσαι σταθερή μαζί μου. Το προτιμώ. Με κάνει να νιώθω περισσότερη σιγουριά.

13. Μη διανοηθείς ποτέ πως θα πέσει η υπόληψη σου αν μου ζητήσεις συγγνώμη για κάτι.

14. Μην ξεχνάς πως δε θα μπορέσω να μεγαλώσω χωρίς πολλή κατανόηση και αγάπη. Αυτό, πιστεύω, δεν χρειάζεται να στο πω.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΑΠΤΙΣΗ

Σε πολλούς γονείς από εσάς είναι πολύ χρήσιμο να γνωρίζετε ποιες ενέργειες πρέπει να γίνουν για να βαφτίσετε το παιδάκι σας.

Βήματα πρέπει να ακολουθήσετε:

Όταν γεννήθηκε το μωρό σας, δηλώσατε τη γέννησή του στο Ληξιαρχείο και σας έδωσαν Πιστοποιητικά Γέννησης, ένα εκ των οποίων αναγράφει «Δια την βάπτιση». Αυτό το πιστοποιητικό πρέπει να το έχετε στα χέρια σας, για να μην το ψάχνετε τελευταία στιγμή.

Αφού αποφασίσετε σε ποια εκκλησία θα γίνει η βάπτιση, πρέπει να επιβεβαιώσετε τη διαθεσιμότητα της που επιθυμείτε και να τη σημειώσει ο ιερέας στο ημερολόγιο.

Αν η εκκλησία που θα τελεστεί η βάπτιση είναι η ενορία σας, τότε θα παραδώσετε το Πιστοποιητικό Γέννησης του παιδιού πριν από τη βάπτιση και μετά το μυστήριο θα συμπληρωθούν και τα υπόλοιπα χαρτιά που θα πούμε στη συνέχεια.

Αν η εκκλησία που θα τελεστεί η βάπτιση δεν είναι η ενορία σας, το Πιστοποιητικό Γέννησης θα το δώσετε και πάλι στην ενορία σας και από εκεί θα μεταβιβαστεί στην ενορία που θα γίνει η βάπτιση. Αυτό βέβαια δεν είναι απαραίτητο, καθώς κάποιοι ιερείς είναι πιο επιεικείς με τις διαδικασίες, οπότε μπορείτε να δώσετε το Πιστοποιητικό Γέννησης κατευθείαν στην εκκλησία που θα γίνει η βάπτιση.

Πριν την βάπτιση ο νονός και οι γονείς (ή τουλάχιστον ο ένας εκ των δύο) μαζί με τον ιερέα συμπληρώνουν τα στοιχεία του ονόματος που θα δοθεί στο παιδί, το θρήσκευμά του και τα στοιχεία του νονού και των γονέων. Χρειάζονται οι αστυνομικές ταυτότητες.

Γίνεται η βάπτιση και ο ιερέας εκδίδει Δήλωση Βάπτισης, την οποία θα καταθέσετε στο Δήμο που έχετε ανοίξει οικογενειακή μερίδα, ώστε να δηλωθεί το όνομα του παιδιού σας.

Σημείωση :

Ο νονός του παιδιού δεν μπορεί να είναι αλλόθρησκος και αναφέρεται σε εγκυκλίους της Εκκλησίας ότι δεν μπορεί να είναι Ορθόδοξος που έχει τελέσει μόνο Πολιτικό Γάμο. Επίσης, γονείς που έχουν τελέσει μόνο πολιτικό γάμο, μπορούν να βαφτίσουν το παιδί τους, μόνο αν ο νονός είναι Ορθόδοξος (και δεν έχει τελέσει Πολιτικό Γάμο). Δεν θα σας ζητηθεί κάποια πιστοποιητικό γάμου κλπ, αλλά ο ιερέας σε φάση απλής συζήτησης θα εκμαιεύσει την πληροφορία, ρωτώντας σας για παράδειγμα σε ποια εκκλησία παντρευτήκατε.

ΛΙΣΤΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΓΑΜΟΥ

 ΛΙΣΤΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΓΑΜΟΥ

Είστε αρραβωνιασμένοι και έχετε αρχίσει να προετοιμάζεστε για το γάμο; Αναρωτιέστε για τις ετοιμασίες που θα πρέπει να κάνετε και πότε; Ορίστε ένα χρήσιμο  ημερολόγιο με τις γαμήλιες ετοιμασίες ανά μήνα, το οποίο θα σας οδηγήσει στη σωστή κατεύθυνση.

12 μήνες πριν

Ημερομηνία:_____________________

Ανακοινώστε τους αρραβώνες σας.

Προγραμματίζετε το γάμο σας και υπολογίζετε το budget σας.

Διαλέξτε την ημερομηνία και την ώρα του γάμου σας. Πριν καταλήξετε οριστικά, τσεκάρετε και τους χώρους δεξίωσης.

Ξεκινήστε να οργανώνετε τη λίστα των καλεσμένων.

Αναζητήστε και κλείστε την εκκλησία και το χώρο δεξίωσης.

Υπολογίστε ποιοι συγγενείς και φίλοι θα παρευρεθούν στη δεξίωση.

Εάν κάνατε ανοικτό αρραβώνα, καλό είναι οι καλεσμένοι να προσκληθούν και στο γάμο.

8-10 μήνες πριν

Ημερομηνία: ______________________

Νύφη: Σκεφτείτε τι στυλ νυφικό σας ταιριάζει, κάντε έρευνα αγοράς, και παραγγείλετε το νυφικό σας.

Ασχοληθείτε με το φαγητό της δεξίωσης.

Αποφασίστε τι είδους διασκέδαση επιθυμείτε. Ορχήστρα ή DJ;

Σκεφτείτε το στολισμό της εκκλησίας και της δεξίωσης.

Αναζητήστε και κλείστε τους επαγγελματίες του γάμου: φωτογράφο, κάμεραμαν, ορχήστρα δεξίωσης ή DJ, ανθοπώλη.

Κάντε έρευνα και διασφαλίστε διαμονή για τους καλεσμένους, οι οποίοι κατοικούν εκτός της πόλης σας ή της περιοχής που θα γίνει ο γάμος πχ σε κάποιο νισή.

Μιλήστε με εταιρείες ενοικίασης εξοπλισμού, εάν χρειάζεται να νοικιάσετε κάποια αντικείμενα για τη τελετή και τη δεξίωση, όπως καρέκλες, τραπέζια, και τέντες.

6-8 μήνες πριν

Ημερομηνία: ______________________

Εάν θέλετε χορωδία στη τελετή, αποφασίστε το αυτό το διάστημα.

Αρχίστε να προγραμματίζετε τώρα το ταξίδι του μέλιτος.

 

4-6 μήνες πριν

Ημερομηνία: ______________________

Κάντε έρευνα αγοράς για τις βέρες και τις προσκλήσεις.

Κάντε έλεγχο στα διαβατήρια και τις βίζες.

Ερευνήστε για τη γαμήλια τούρτα.

3 μήνες πριν

Ημερομηνία: ______________________

Παραγγείλετε τις προσκλήσεις σας.

Παραγγείλετε την τούρτα του γάμου σας.

Παραγγείλετε τις βέρες.

Γράψτε τα προσκλητήρια.

Γαμπρός: Αγοράστε το κοστούμι σας.

Αποφασίστε για τα αυτοκίνητα που θα σας μεταφέρουν στην εκκλησία και τη δεξίωση.

2 μήνες πριν

Ημερομηνία: ______________________

Αγοράστε το δώρο για τον κουμπάρο ή την κουμπάρα.

Κλείστε το/η κομμωτή/α και κάντε πρόβες για να καταλήξετε στο νυφικό σας χτένισμα.

Κλείστε τη μακιγιέζ και κάντε πρόβες για το νυφικό makeup.

1 μήνα πριν

Ημερομηνία: ______________________

Ταχυδρομήστε ή μοιράστε τις προσκλήσεις σας.

Νύφη: Προγραμματίστε τις πρόβες του νυφικού σας. Είναι σημαντικό να είναι μαζί σας και η φίλη που θα σας βοηθήσει στο ντύσιμο.

Εάν έχετε μεγάλες παράνυφους, σιγουρευτείτε ότι τα φορέματα τους είναι έτοιμα για το γάμο.

Επικοινωνήστε με τους επαγγελματίες για τις τελευταίες συνεννοήσεις.

Δημιουργήστε το πλάνο των τραπεζιών της δεξίωσης.

2 εβδομάδες πριν

Ημερομηνία: ______________________

Δείτε ξανά τη λίστα των καλεσμένων.

Συζητήστε με το φωτογράφο και το κάμεραμαν, ποιους θέλετε να περιέχουν περισσότερο οι φωτογραφίες και το DVD σας.

Δώστε τη τελική λίστα τραγουδιών στο DJ ή στον αρχηγό της ορχήστρας.

Νύφη: Κάντε τη τελευταία πρόβα στα μαλλιά σας και οποιαδήποτε αλλαγή (χρώμα, κούρεμα).

1 εβδομάδα πριν

Ημερομηνία: ______________________

Δώστε στον υπεύθυνο του catering τη τελική λίστα των καλεσμένων. Μη ξεχάσετε να συμπεριλάβετε και τους επαγγελματίες, όπως το φωτογράφο, το κάμεραμαν, το DJ, τα μέλη της ορχήστρας.

Ζητήστε από τον υπεύθυνο του χώρου της δεξίωσης να συμπεριλάβει στη λίστα και τους επαγγελματίες, όπως ένα τραπέζι για το φωτογράφο ή να διαθέσει τον απαραίτητο χώρο για τον ανθοπώλη.

Κάντε τις τελευταίες αλλαγές στο σχεδιάγραμμα των θέσεων των καλεσμένων, στη δεξίωση.

Τυπώστε κάρτες με τα ονόματα των καλεσμένων σας, ή γράψτε τα καλλιγραφικά, και τοποθετήστε τες στις θέσεις τους.

Επικοινωνήστε με όλους τους επαγγελματίες και επιβεβαιώστε τους διακανονισμούς.

Γαμπρός: Κουρέψτε τα μαλλιά σας.

Διασκεδάστε στο bachelor πάρτι και στο bachelorette πάρτι.

2-3 ημέρες πριν

Ημερομηνία: ______________________

Νύφη: Μεταφέρετε το νυφικό στο σπίτι σας.

Γαμπρός: Κάντε τη τελική σας πρόβα και μεταφέρετε το κοστούμι στο σπίτι σας.

Γαμπρός: Συνεννοηθείτε με το κουμπάρο για τη τελετή και τη δεξίωση.

Καθορίστε τις τελικές θέσεις των καλεσμένων στη δεξίωση και παραγγείλετε το τραγούδι της εισόδου σας στη δεξίωση και του πρώτου χορού.

Επιβεβαιώστε για μία ακόμη φορά, αλλά και τελευταία τις τελικές λεπτομέρειες με όλους τους επαγγελματίες. Συζητήστε, αν υπάρχει κάποια αλλαγή τελευταίας στιγμής.

Καθορίστε την ώρα και το τόπο με τους οδηγούς των αυτοκινήτων, που θα σας μεταφέρουν στη τελετή και στη δεξίωση.

Κανονίστε τη μεταφορά των καλεσμένων εκτός πόλης από το αεροδρόμιο ή το σταθμό τρένων ή λεωφορείων. Ζητήστε τη βοήθεια συγγενών και φίλων.

Στρώσιμο κρεβατιού.

Μία ημέρα πριν

Ημερομηνία: ______________________

Παρέχετε σε όλους τους επαγγελματίες που θα συμβάλλουν στο γάμο σας, ένα τηλεφωνικό νούμερο έκτακτης ανάγκης, μήπως το χρειαστούν την ημέρα του γάμου.

Κανονίστε τις πληρωμές που θα πρέπει να κάνετε αμέσως μετά τη δεξίωση.

Μία νύχτα πριν

Ημερομηνία: ______________________

Γλέντι στο πατρικό. Εάν θέλετε να ακολουθήσετε τα έθιμα και τις παραδόσεις, θα αποχαιρετήσετε την εργένικη ζωή σας με την οικογένειά σας και τους συγγενείς σας.

Η ημέρα του γάμου

Ημερομηνία: ______________________

Δίνετε τις βέρες στο κουμπάρο κατά τη διάρκεια της τελετής.

Ορίζετε ένα μέλος της οικογένειάς σας, να είναι σε επαφή με το φωτογράφο, για να του λέει ποιος είναι ποιος.

Μετά το γάμο

Ημερομηνία: ______________________

Προγραμματίστε, να αναλάβει κάποιος φίλος σας, να επιστρέψει οτιδήποτε είναι νοικιασμένο.

Ευχαριστήστε τους συγγενείς και τους φίλους, που σας βοήθησαν με τις ετοιμασίες του γάμου.

Παιδί και διαζύγιο

• Θέματα ψυχολογίας

Πολλά παιδιά βιώνουν κάθε χρόνο τη δυσάρεστη και τραυματική εμπειρία του διαζυγίου των γονιών τους. Για τα παιδιά αυτά, το διαζύγιο ισοδυναμεί με το τέλος της μορφής της οικογένειάς τους, όπως τουλάχιστον την ήξεραν. Συνεπάγεται μία αίσθηση απώλειας και έχει πάντα συνέπειες, στις περισσότερες περιπτώσεις αρνητικές. Τα παιδιά χάνουν την αίσθηση σταθερότητας και μονιμότητας που είχαν, βιώνουν μία μεγάλη αλλαγή που θα μεταμορφώσει τον κόσμο τους. Πολλά παιδιά θεωρούν τον εαυτό τους υπεύθυνο για την εξέλιξη αυτή, αισθάνονται ενοχές και προσπαθούν να φέρουν ξανά κοντά τους γονείς τους. Άλλα εκφράζουν απογοήτευση και θυμό απέναντι στους γονείς ή στον ίδιο τους τον εαυτό -κάτι που μεταφράζεται σε έλλειψη αυτοπεποίθησης, δυσκολία κοινωνικοποίησης, βίαιες εκδηλώσεις, ανάπτυξη αυτοκαταστροφικών συνηθειών ή εξαρτήσεων, κατάθλιψη κ.τ.λ. Οι γονείς θα πρέπει να ξεπεράσουν τις μεταξύ τους διαφορές, ή έστω να καταβάλουν προσπάθεια να τις επιλύσουν με πολιτισμένο τρόπο, προκειμένου να διευκολύνουν όσο το δυνατόν περισσότερο τη θέση των παιδιών τους και να κάνουν τη μετάβασή τους στη νέα κατάσταση όσο το δυνατόν λιγότερο οδυνηρή.

Αντίδραση παιδιών

Η αντίδραση των παιδιών στο διαζύγιο των γονιών τους εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η ηλικία, ο χαρακτήρας και οι σχέσεις και το επίπεδο επικοινωνίας στο εσωτερικό της οικογένειας. Ειδικότερα:

• τα νήπια και παιδιά μικρότερα των 3 ετών βιώνουν έντονα τα αισθήματα θλίψης και δυστυχίας των γονιών τους και εμφανίζουν άμεσες σωματικές αντιδράσεις σε αυτά, όπως αυξημένο κλάμα, γαστρεντερικά προβλήματα ή ευερεθιστότητα
• τα παιδιά 4-5 ετών τείνουν να κατηγορούν τον εαυτό τους για το χωρισμό των γονιών τους και βιώνουν άγχος εξαιτίας των ενοχών τους, το οποίο εκφράζεται με ένταση, κακό ύπνο και εφιάλτες, φόβο εγκατάλειψης κ.τ.λ.
• τα παιδιά σχολικής ηλικίας εμφανίζουν μειωμένη σχολική απόδοση, καθώς και βίαιη ή υπερβολική συμπεριφορά, ενώ ενδέχεται επίσης να αντιμετωπίσουν δυσκολίες κατά τον αυτο-προσδιορισμό τους
• οι έφηβοι, που βρίσκονται ούτως ή άλλως σε μια βεβαρημένη και δύσκολη περίοδο της ζωής τους, ενδέχεται να εμφανίσουν μειωμένη αυτοπεποίθηση, βίαιες εξάρσεις, να δημιουργούν προβληματικές σχέσεις, να προβαίνουν σε καταχρήσεις ή ακόμα και να παρουσιάζουν κατάθλιψη.

Σε κάθε περίπτωση πάντως, τα παιδιά παρουσιάζουν ψυχοσωματικά συμπτώματα, μέσα από τα οποία εκφράζουν τη θλίψη ή και τις ενοχές τους για το χωρισμό των γονιών τους, ενώ πασχίζουν να επανακτήσουν τον έλεγχο της ζωής τους τον οποίο θεωρούν ότι ξαφνικά χάνουν.

Αντιδράσεις γονέων

Ούτε οι γονείς βγαίνουν αλώβητοι από μία διαδικασία διαζυγίου. Αμφότεροι ενδέχεται να εκδηλώσουν προβληματική συμπεριφορά, να στραφούν σε καταχρήσεις, να παρουσιάσουν μελαγχολία ή και κατάθλιψη ή να αισθανθούν αδυναμία να φέρουν σε πέρας τις υποχρεώσεις τους απέναντι στη ζωή, τα παιδιά τους ή και τον ίδιο τους τον εαυτό.

Κίνδυνοι

Η διαδικασία του χωρισμού είναι μια επώδυνη περίοδος και κανείς δεν βγαίνει από αυτήν χωρίς να έχει υποστεί τραυματισμούς. Εν τούτοις, σε ορισμένες περιπτώσεις ελλοχεύουν σοβαροί κίνδυνοι για το παιδί που θα βρεθεί στη μέση μίας τέτοιας κατάστασης. Εκτός από τα προβλήματα που μπορεί να δημιουργήσει στο παιδί η αδιαφορία των γονιών του γι’ αυτό, καθώς εκείνοι θα βυθίζονται ολοένα περισσότερο στη μεταξύ τους διαμάχη, ενδέχεται να υπάρξουν και προβλήματα της ακριβώς αντίθετης φύσης -στην περίπτωση που οι γονείς στραφούν στο παιδί τους για παρηγοριά, παραμελώντας τις ανάγκες του και προσπαθώντας να καλύψουν μόνο το δικό τους κενό. Ακόμα, όμως, κι αν δεν συμβεί κάτι τέτοιο, απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή προκειμένου να αποφευχθεί η διόγκωση του αισθήματος υπαιτιότητας που βιώνει το παιδί σε σχέση με το χωρισμό των δικών του («αν ήμουν καλύτερος/η, ο μπαμπάς/η μαμά δεν θα έφευγε») και το οποίο ενδέχεται να οδηγήσει σε εκμηδένιση της αυτοπεποίθησής του και μεγάλη μελλοντική δυσκολία στις κοινωνικές του συναναστροφές. Οι γονείς θα πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη σημασία σε εκδηλώσεις βίαιης συμπεριφοράς, θλίψης ή στη μειωμένη απόδοση του παιδιού τους στο σχολείο, θα πρέπει να το περιβάλλουν με αγάπη, να το διαβεβαιώνουν διαρκώς ότι δεν ευθύνεται αυτό για το διαζύγιο και ότι οι ίδιοι δεν θα πάψουν ποτέ να είναι γονείς του, να το αγαπούν και να το φροντίζουν.

Συμβουλές προς τους γονείς

• Μην κρατάτε το θέμα του χωρισμού μυστικό. Μιλήστε στο παιδί σας με ειλικρίνεια.
• Μιλήστε μαζί στο παιδί και όχι ο καθένας χωριστά, εκπροσωπώντας και υπερασπιζόμενος μόνο τη δική του πλευρά.
• Μιλήστε στο παιδί με απλά λόγια, εξηγήστε του την κατάσταση με τρόπο που θα την αντιληφθεί -μη διστάζετε να του εξηγήσετε κάποια πράγματα, επειδή θεωρείτε ότι δεν θα τα καταλάβει.
• Εξηγήστε του ότι σε καμία περίπτωση δεν φταίει εκείνο για το χωρισμό. Κάνετε σαφές ότι δεν θα μπορούσε να τον έχει αποτρέψει με οποιονδήποτε τρόπο με τη συμπεριφορά του.
• Διαβεβαιώστε το ότι το αγαπάτε και ότι θα συνεχίσετε να το φροντίζετε.
• Παραδεχτείτε ότι η κατάσταση είναι δύσκολη για όλους, δώστε του να καταλάβει ότι ούτε εσείς έχετε τις λύσεις για τα πάντα, αλλά μην του δίνετε ψεύτικες υποσχέσεις και διαβεβαιώσεις.
• Μην αλληλοκατηγορήστε μπροστά στο παιδί και μην κατηγορείτε ο ένας τον άλλο όταν είστε μόνοι με το παιδί.
• Συζητήστε με το παιδί τις ανησυχίες του και λάβετε τις αποφάσεις για τη νέα σας ζωή λαμβάνοντας υπόψη τη γνώμη και τις επιθυμίες του.
• Είτε είστε ο γονιός που θα πάρει την κηδεμονία είτε όχι, καταρτίστε ένα πρόγραμμα επισκέψεων που θα εξυπηρετεί το παιδί και τηρήστε το. Λάβετε υπόψη το πρόγραμμα και τις δραστηριότητές του, αλλά και την ανάγκη του για σταθερότητα και σεβασμό των ωρών.
• Συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας: μπορεί να εντοπίσει προειδοποιητικά σημάδια στο παιδί ή λανθασμένους τρόπους που τυχόν χρησιμοποιείτε στην επικοινωνία σας μαζί του. Επίσης, μπορεί να παραπέμψει εσάς ή το παιδί σας σε ειδικούς, εάν κρίνει σκόπιμη τη συμβολή τους.

Ο ρόλος του παιδιάτρου

Ο παιδίατρος είναι ένας ειδικός, στον οποίο μπορείτε να απευθυνθείτε για συμβουλές που αφορούν στην αντιμετώπιση της τόσο επώδυνης αυτής κατάστασης. Ο ρόλος του μπορεί να είναι ουσιαστικός, καθώς είναι σε θέση να εντοπίσει τομείς και παράγοντες που δυσχεραίνουν την κατάσταση και να προτείνει λύσεις, ελαττώνοντας όσο το δυνατόν περισσότερο τυχόν παθολογικές καταστάσεις που σχετίζονται με το διαζύγιο. Μπορεί να αξιολογήσει τη συμπεριφορά των γονιών, να επισημάνει τυχόν λάθη και να τους υποδείξει τρόπους για να ανταποκριθούν στις ανάγκες των παιδιών τους. Μπορεί ακόμα να αποτελέσει μία πηγή εκτόνωσης για το ίδιο το παιδί, καθώς είναι σε θέση να το προσεγγίσει και να του δώσει τη δυνατότητα να μιλήσει για όσα το προβληματίζουν, το πληγώνουν ή δυσχεραίνουν την καθημερινότητά του.

Ο ρόλος του σχολείου

Πολλοί γονείς διστάζουν να ανακοινώσουν προσωπικά τους ζητήματα σε τρίτους. Στην περίπτωση, όμως, του σχολικού περιβάλλοντος των παιδιών τους, καλό θα είναι να κάνουν μία εξαίρεση και να ενημερώσουν τους καθηγητές ή τους σχολικούς συμβούλους. Καταρχάς, καθηγητές και σύμβουλοι θα πρέπει να είναι ενήμεροι σχετικά με το θέμα της κηδεμονίας του παιδιού. Επίσης, θα πρέπει να είναι ενήμεροι για μία τόσο μεγάλη αλλαγή στη ζωή του παιδιού, ώστε να επιστήσουν την προσοχή τους σε τυχόν αλλαγές στη συμπεριφορά του και να πληροφορήσουν τους γονείς. Άλλωστε, ακόμα και σε πρακτικό επίπεδο, είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι καθηγητές ότι οφείλουν πλέον να ενημερώνουν δύο γονείς, να παραδίδουν το σχολικό έλεγχο εις διπλούν κ.τ.λ. Το σχολικό περιβάλλον μπορεί –όταν εφόσον λειτουργεί σωστά– να αποτελέσει χώρο υγιούς εκτόνωσης για το παιδί, γι’ αυτό και ο ρόλος του δεν θα πρέπει να παραγνωρίζεται.
 

http://www.e-child.gr/

Παιδική κακοποίηση

• Θέματα ψυχολογίας

Το φαινόμενο της παιδικής κακοποίησης έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις κατά τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται για ένα ζήτημα, οι συνέπειες του οποίου έχουν διάρκεια και επηρεάζουν και τη μετέπειτα ζωή του παιδιού, μετατρέποντάς το σε έναν προβληματικό ενήλικο. Δημιουργεί άτομα με έντονα προβλήματα στις προσωπικές τους σχέσεις, τα οποία δυσκολεύονται να αγαπήσουν και να εμπιστευτούν, έχουν τάση προς καταχρήσεις, εμφανίζουν αγχώδεις διαταραχές, προβλήματα προσαρμοστικότητας και κατάθλιψη. Επίσης, οι άνθρωποι που υπέστησαν κακοποίηση όταν ήταν παιδιά ενδέχεται να προβούν οι ίδιοι σε κακοποίηση παιδιών όταν ενηλικιωθούν.

Είδη παιδικής κακοποίησης

Παραμέληση:

η παραμέληση συνίσταται στη σωματική (έλλειψη τροφής, ένδυσης, στέγης, καθαριότητας και υγιεινής, καθώς και επιτήρησης), εκπαιδευτική (όταν ο γονιός/ κηδεμόνας δεν γράφει το παιδί στο σχολείο, στερώντας το από την απαραίτητη εκπαίδευση), συναισθηματική (όταν το παιδί γίνεται μάρτυρας οικογενειακής βίας ή όταν οι γονείς / κηδεμόνες του το αγνοούν, αλλά και όταν το υποτιμούν, το απορρίπτουν, δεν του δείχνουν στοργή, το απομονώνουν, το τρομοκρατούν ή το εξωθούν σε εγκληματικές ή ταπεινωτικές συμπεριφορές) και στην ιατρική (όταν οι γονείς / κηδεμόνες δεν παρέχουν στο παιδί την απαραίτητη ιατρική βοήθεια, με κίνδυνο αυτό να ασθενήσει, να παρουσιάσει σοβαρά προβλήματα υγείας ή ακόμα και να πεθάνει. Ένα παιδί που παραμελείται από τους γονείς / κηδεμόνες του διακρίνεται από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: είναι λιποβαρές και κουρασμένο, συνήθως μόνο του ακόμα και νυχτερινές ώρες, η εξωτερική του εμφάνιση είναι ατημέλητη και η σωματική του υγιεινή κακή, ενδεχομένως πάσχει από χρόνια προβλήματα υγείας, τα οποία όμως δεν αντιμετωπίζονται, και επιδεικνύει προβλήματα συμπεριφοράς, αντικοινωνικές τάσεις, καθώς και δυσκολίες παρακολούθησης στο σχολείο. Παραμέληση παρατηρείται συνήθως σε μονογονεϊκές οικογένειες, οικογένειες με πολύ νέους γονείς ή με πολλά παιδιά στην εφηβεία, με γονείς άνεργους ή χαμηλού μορφωτικού επιπέδου, χρήστες ουσιών, με προβλήματα ψυχικής υγείας ή συναισθηματικά προβλήματα (χαμηλή αυτοεκτίμηση, γονείς που είχαν οι ίδιοι κακή σχέση με τους δικούς τους γονείς, κ.τ.λ.). Για την αντιμετώπιση της παραμέλησης απαιτείται εκπαίδευση των γονέων ως προς τη σωστή διαχείριση του ρόλου τους, αλλά και υποστήριξη από την πολιτεία που θα βασίζεται στην κοινωνική πολιτική.

Συναισθηματική κακοποίηση:

η μορφή αυτή κακοποίησης εμφανίζεται όταν οι γονείς / κηδεμόνες αγνοούν το παιδί τους, το μειώνουν, το τρομοκρατούν ή το θέτουν σε κίνδυνο. Μπορεί να έχουν υπερβολικές απαιτήσεις από αυτό και να το κατηγορούν όταν δεν ανταποκρίνεται σε αυτές ή να το κάνουν να αισθάνεται ότι δεν αξίζει την αγάπη τους. Τέτοιες συμπεριφορές παρατηρούνται, βάσει ερευνών, σε οικογένειες που παρουσιάζουν προβλήματα ψυχικής υγείας. Οι επιπτώσεις της συναισθηματικής κακοποίησης είναι εξίσου σοβαρές με εκείνες της σωματικής –τα μωρά που δεν δέχονται αγάπη και συναισθηματική κάλυψη εμφανίζουν αναπτυξιακά προβλήματα. Τα παιδιά που υπόκεινται σε τέτοιου είδους κακοποίηση εμφανίζουν ορισμένες φορές νευρωτική συμπεριφορά, στοιχεία παλινδρόμησης (όπως είναι το ρούφηγμα του αντίχειρα), βίαιη συμπεριφορά (π.χ. βασανίζουν ζώα), ανασφάλεια, χαμηλή αυτοεκτίμηση και τάση για καταχρήσεις. Ωστόσο, η συναισθηματική κακοποίηση δεν εμφανίζει πολύ εμφανή συμπτώματα, γι’ αυτό και είναι δυσκολότερο να ανιχνευτεί.

Σωματική κακοποίηση:

η σωματική κακοποίηση συνίσταται σε κάθε είδους σωματική επίθεση και κακομεταχείριση (ξύλο, δυνατό τράνταγμα, εγκαύματα που προκαλούνται επίτηδες κ.τ.λ.). Μεγάλο ποσοστό παιδιών υφίστανται τέτοιου είδους κακοποίηση, καθώς οι γονείς / κηδεμόνες τους δεν είναι πολύ συχνά σε θέση να ξεχωρίσουν τα όρια του θεμιτού και επιτρεπτού όταν τιμωρούν τα παιδιά ή δεν είναι σε θέση να ελέγξουν τις σωματικές τους αντιδράσεις. Γονείς μικρής ηλικίας, με άγνοια των γονικών τους καθηκόντων, με κακές εμπειρίες από τη δική τους σχέση με τους γονείς τους ή οι οποίοι κάνουν χρήση ουσιών ενδέχεται να προβούν σε τέτοιου είδους συμπεριφορά. Τα παιδιά που υφίστανται σωματική κακοποίηση φέρουν κακώσεις και μελανιές στο σώμα τους, παραπονιούνται συχνά για πόνους, εμφανίζουν τάσεις φυγής ή αυτοκαταστροφικές τάσεις, μειωμένη κοινωνικότητα και φόβο απέναντι στην προοπτική της επικοινωνίας του γιατρού ή του σχολικού συμβούλου με τους γονείς / κηδεμόνες τους. Σύμφωνα με έρευνες, οι πιθανότητες που έχουν τα άτομα που έχουν υποστεί σωματική κακοποίηση να κακοποιήσουν τα δικά τους παιδιά ανέρχονται σε ποσοστό 30%, ενώ έχει αποδειχτεί ότι η ψυχοθεραπευτική παρέμβαση μπορεί να αποτρέψει τη συνέχιση της θλιβερής αυτής συμπεριφοράς.

Σεξουαλική κακοποίηση:

αυτό το είδος κακοποίησης συμβαίνει συχνότερα από όσο θεωρούν οι περισσότεροι, καθώς πολλές περιπτώσεις δεν αναφέρονται στις αρχές. Η σεξουαλική κακοποίηση περιλαμβάνει κάθε είδους ερωτικής φύσης θωπείες και εξαναγκαστική σωματική επαφή του παιδιού με κάποιον άλλο ή ακόμα και επίδειξη στα παιδιά πορνογραφικού υλικού, καθώς και χρησιμοποίηση των παιδιών στην παραγωγή αυτού. Στις περισσότερες περιπτώσεις, θύτης μιας τέτοιας συμπεριφοράς είναι κάποιος γνωστός του παιδιού, ένα πρόσωπο ισχύος που το παιδί γνωρίζει και εμπιστεύεται. Η σεξουαλική κακοποίηση έχει καταστροφικές συνέπειες για το παιδί που παγιδεύεται ανάμεσα στην επιθυμία του να σταματήσει η κακοποίησή του και στο αίσθημα αφοσίωσης προς το άτομο που του την επιβάλλει.

Αν το παιδί σας κακοποιεί ή κακοποιείται από τρίτους

• Αν αντιληφθείτε ότι το παιδί σας έχει πέσει θύμα κακοποίησης οποιασδήποτε μορφής, αντιδράστε αμέσως. Μιλήστε του, ακούστε το και κινητοποιηθείτε άμεσα. Μόνο έτσι θα σταματήσει η κακοποίηση και το παιδί σας θα έχει πιθανότητες να συνέλθει από τις τραυματικές αυτές εμπειρίες.
• Αν το παιδί σας έχει πέσει θύμα βίας ή εκφοβισμού στο σχολείο, συζητήστε μαζί του και προσπαθήστε να του δείξετε με ποιον τρόπο θα υψώσει το ανάστημά του και θα δείξει στους διώκτες του ότι δεν ανέχεται τέτοια συμπεριφορά. Εάν το πρόβλημα παραμένει, ενημερώστε κάποιον δάσκαλο. Σε καμία περίπτωση μην αγνοήσετε το πρόβλημα, θεωρώντας ότι θα λυθεί από μόνο του.
• Αν αντιληφθείτε ότι το παιδί σας έχει πέσει θύμα ρατσισμού ή άλλων διακρίσεων, μιλήστε του κι εξηγήστε του ότι το πρόβλημα δεν το έχει το ίδιο αλλά αυτοί που το κατηγορούν. Αν το πρόβλημα συνεχιστεί, απευθυνθείτε σε κάποιον δάσκαλο. Αν αντιθέτως, διαπιστώσετε ότι το παιδί σας είναι εκείνο που ασκεί τέτοιες συμπεριφορές, εξηγήστε του για ποιους λόγους οι απόψεις και η συμπεριφορά του είναι απαράδεκτες. Αποτελέστε παράδειγμα προς μίμηση με τη δική σας συμπεριφορά.

Συμβουλές προς τους γονείς

Μην κατακρίνετε το παιδί σας, αλλά τη συμπεριφορά του, όταν κάνει κάτι κακό. Τιμωρήστε το στερώντας του κάποιο προνόμιο (π.χ. να δει τηλεόραση το βράδυ) και όχι με σωματική βία. Μην του αποδίδετε προσβλητικούς χαρακτηρισμούς («είσαι ηλίθιος / άχρηστος / δεν κάνεις τίποτα σωστά») που υπονομεύουν την αυτοπεποίθησή του.

Ζητήστε του συγνώμη όταν νιώθετε ότι το αδικήσατε ή ότι ξεπεράσατε τα όρια. Επιβραβεύστε το όταν δείχνει καλή συμπεριφορά.

Μην αφήνετε τον εαυτό σας να χάσει τον έλεγχο. Όταν νιώσετε ότι φτάνετε στα όριά σας, απομακρυνθείτε, μετρήστε μέχρι το 10 ή αναθέστε τη φύλαξη του παιδιού για λίγο στο σύντροφό σας και βγείτε για μια βόλτα, κάντε γυμναστική ή οτιδήποτε σας ηρεμεί.

Εάν διαπιστώσετε ότι δεν μπορείτε να ελέγξετε τη συμπεριφορά σας, ζητήστε βοήθεια από κάποιον ειδικό.

Συμβουλές προς τρίτους

Σε περίπτωση που αντιληφθείτε ότι κάποιο παιδί στο περιβάλλον σας υφίσταται κακοποίηση:

• Ακούστε το. Ενθαρρύνετέ το να μιλήσει ανοιχτά, αλλά χωρίς να το πιέζετε να αποκαλύψει λεπτομέρειες. Μην είστε αρνητικοί και δύσπιστοι. Μην υποτιμάτε και μη μειώνετε τα συναισθήματα και τους φόβους του. Βεβαιώστε το ότι δεν φταίει αυτό για ό,τι του συμβαίνει. Πείτε του ότι έκανε καλά που σας μίλησε. Μην αντιδράσετε υπερβολικά, γιατί ενδέχεται να το τρομάξετε και να το αποτρέψετε από το να σας μιλήσει ξανά στο μέλλον. Μην κατηγορείτε τον δράστη –το παιδί μπορεί, παρά την κακοποίηση που υφίσταται, να τρέφει αισθήματα αγάπης γι’ αυτόν. Μην του δείχνετε οίκτο –αντιμετωπίστε το σαν όλα τα άλλα παιδιά. Προσπαθήστε να αποκαταστήσετε την καλή του εικόνα για τον εαυτό του, επιβραβεύστε και επαινέστε το –χτίζοντας την αυτοπεποίθησή του, αυξάνετε τις αντοχές του.
• Ενεργήστε άμεσα. Απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό που βρίσκεται κοντά στο περιβάλλον του παιδιού, όπως ένα δάσκαλο ή το σχολικό σύμβουλο. Μη διστάσετε να καταγγείλετε την κακοποίηση στις αρχές, ακόμα και διατηρώντας την ανωνυμία σας.

Συμβουλές προς τα παιδιά

Αν έχεις πέσει θύμα κακοποίησης:

• Μίλησε σε κάποιο άτομο εμπιστοσύνης σου, στο γονιό σου, κάποιο συγγενή που εμπιστεύεσαι, το δάσκαλό σου, το σχολικό σύμβουλο ή όποιον άλλο νιώθεις κοντά σου. Αν δεν σε πιστέψει, συνέχισε να μιλάς μέχρι να βρεθεί κάποιος που θα σε πιστέψει.
• Τηλεφώνησε σε κάποια γραμμή βοηθείας. Οι άνθρωποι που θα απαντήσουν θα σε καθοδηγήσουν υπεύθυνα και θα σου πουν τι πρέπει να κάνεις στη συνέχεια.
• Μη φοβηθείς γι’ αυτά που θα συμβούν στους δικούς σου, εξαιτίας της καταγγελίας σου. Οι υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας προσπαθούν όσο το δυνατόν περισσότερο να κρατήσουν την οικογένεια ενωμένη και να εξαλείψουν τους λόγους που οδηγούν στην κακοποίηση. Από την άλλη πλευρά, αν η παραμονή σου στο σπίτι είναι επικίνδυνη για την υγεία ή τη ζωή σου, θα σε βοηθήσουν να απομακρυνθείς από αυτό. Θα μπορέσεις, ωστόσο, να επιστρέψεις όταν εξασφαλισθούν οι προϋποθέσεις που εγγυώνται την ασφάλειά σου

http://www.e-child.gr

Γονείς & παιδιά με ειδικές ικανότητες

• Θέματα ψυχολογίας

Η γέννηση ενός παιδιού, εκτός από μεγάλη χαρά, προκαλεί και αναστάτωση στην οικογένεια, καθώς ανατρέπει τις υπάρχουσες ισορροπίες. Όταν το παιδί που γεννιέται έχει κάποια ιδιαιτερότητα, πολλές φορές οι γονείς βιώνουν διάφορα συναισθήματα (λύπη, απογοήτευση, θυμός, ενοχές) μέχρι να μπορέσουν να δουν την κατάσταση πιο θετικά.
Ακόμη, ωστόσο, κι όταν ξεπεράσουν αυτές τις συναισθηματικές αντιδράσεις, οι γονείς δεν γνωρίζουν πολλές φορές τι μπορούν να κάνουν προκειμένου να βοηθήσουν το παιδί τους να αναπτύξει όσο το δυνατόν περισσότερο τις ικανότητές του.

Γονείς υποχωρητικοί, γονείς απαιτητικοί

Οι γονείς δυσκολεύονται να καταλάβουν πόσα μπορούν να απαιτήσουν από το παιδί τους. Έτσι, αρκετές φορές βλέπουμε να γίνονται αποδεκτές συμπεριφορές οι οποίες σε κάποιο άλλο παιδί θα περιορίζονταν ως μη αποδεκτές και οι γονείς να υποχωρούν προκειμένου να μην έλθουν σε αντιπαράθεση με το παιδί. Ωστόσο, η υιοθέτηση της τακτικής αυτής οδηγεί στο να μην μάθει το παιδί να ακολουθεί κανόνες, να υποφέρει η υπόλοιπη οικογένεια και το κυριότερο να μην εξελίσσεται σωστά το παιδί.
Από την άλλη, υπάρχουν γονείς που έχουν υπερβολικές απαιτήσεις από το παιδί, πιέζοντάς το και δημιουργώντας μια πηγή έντασης που μπορεί να καταλήξει σε επιθετικότητα, νευρικότητα ή υπερκινητικότητα.
Οι γονείς δεν χρειάζεται να δέχονται κάθε ανεπιθύμητη συμπεριφορά του παιδιού. Μπορούν να βελτιώσουν την κατάσταση στο σπίτι, με την καθοδήγηση φυσικά των ειδικών, που μπορούν να τους μάθουν τρόπους ώστε να λύνουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν κάθε μέρα. Έτσι, σιγά-σιγά, ο γονιός μαθαίνει τον τρόπο να λύνει μελλοντικά προβλήματα, αποκτά αυτοπεποίθηση και νιώθει ότι, εκτός από την αγάπη που προσφέρει στο παιδί του, μπορεί και να το βοηθήσει να πιστέψει στον εαυτό του και να αξιοποιήσει στο έπακρο τις ικανότητές του.

Επικοινωνία και κατανόηση

Τα προβλήματα συμπεριφοράς του παιδιού σε πολλές περιπτώσεις οφείλονται στη δυσκολία επικοινωνίας του με το περιβάλλον. Είναι πολύ σημαντικό το παιδί να αποκτήσει κάποιο τρόπο να εκφράζει τις ανάγκες και τις επιθυμίες του, καθώς πολλές φορές η αιτία μιας ανεπιθύμητης συμπεριφοράς είναι ότι το παιδί δεν μπορεί να εκφραστεί.
Οι γονείς ενός παιδιού με ιδιαιτερότητα δυσκολεύονται πολλές φορές να κατανοήσουν τις ανάγκες του παιδιού τους και πολλές φορές έρχονται σε δύσκολη θέση, γιατί το παιδί αντιδρά έντονα. Σε περίπτωση, δε, που το περιβάλλον (παππούδες, γιαγιάδες, αλλά και φίλοι και γείτονες) δεν δείχνει κατανόηση και δεν υπάρχει ένα κοινωνικό στήριγμα, η ισορροπία στην οικογένεια είναι δύσκολο να αποκατασταθεί.
Οι γονείς χρειάζονται πολλή υποστήριξη, αλλά και συστηματική και πρακτική εκπαίδευση, όσον αφορά στα καθημερινά προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Χρειάζονται άτομα που θα τους στηρίζουν στην προσπάθειά τους, θα συζητούν μαζί τους και θα βοηθούν προτείνοντάς τους ιδέες που δεν είχαν σκεφτεί. Πολλές φορές οι γονείς εγκλωβίζονται στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και έχουν ανάγκη να μάθουν τρόπους που θα τους οδηγήσουν σε βελτίωση. Το ενθαρρυντικό είναι ότι υπάρχουν τρόποι για να επιφέρουν αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού τους και να του προσφέρουν τη δυνατότητα για καλύτερη εξέλιξη.
Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν το παιδί τους, μαθαίνοντάς του για παράδειγμα να φοράει το μπουφάν του, να τρώει μόνο του, ή να παίζει με διάφορα παιχνίδια. Καθώς απασχολούνται πολλές ώρες με το παιδί τους, μπορούν να εκμεταλλευθούν αυτόν το χρόνο όσο το δυνατόν πιο εποικοδομητικά για το παιδί, το οποίο είναι βέβαιο ότι θα αισθάνεται υπερήφανο για την πρόοδό του.
Τις περισσότερες φορές, όταν οι γονείς καταφέρουν να αλλάξουν κάτι στη συμπεριφορά του παιδιού τους, έστω κι αν είναι κάτι μικρό, ενθαρρύνονται και αντιλαμβάνονται ότι έχουν τη δυνατότητα να το επηρεάζουν.

Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά

Τα παιδιά με ειδικές ανάγκες μπορεί να έχουν κάποιες ιδιαιτερότητες, αλλά ούτως ή άλλως όλα τα παιδιά διαφέρουν μεταξύ τους. Αυτό που πρέπει να έχουμε πάντα υπόψη μας είναι ότι είναι και αυτά παιδιά όπως όλα τα άλλα και εκτός από την ιδιαίτερη βοήθεια που χρειάζονται, έχουν επίσης κοινές ανάγκες με τα υπόλοιπα παιδιά. Χρειάζονται αγάπη, προστασία, ασφάλεια, τους αρέσει να έχουν φίλους, να παίζουν και να μαθαίνουν καινούργια πράγματα. Θα πρέπει, λοιπόν, να τους συμπεριφερόμαστε όπως στα υπόλοιπα παιδιά και απλά όταν χρειάζονται επιπλέον βοήθεια να τα βοηθάμε όπως θα βοηθούσαμε κάποιο φίλο μας που έχει ανάγκη.
Να θυμάστε ότι:

• Η αποδοχή του παιδιού από τα μέλη της οικογένειάς του και ιδιαίτερα από τους γονείς του επηρεάζει και συχνά καθορίζει τη μετέπειτα πορεία του και την ενσωμάτωσή του στο κοινωνικό σύνολο.
• Είναι πολύ σημαντικό να καλλιεργούνται οι δυνατότητες του παιδιού, ανεξάρτητα από τη φυσική, σωματική και ψυχική του κατάσταση.
• Όσα περισσότερα γνωρίζει και αντιλαμβάνεται ο γονέας για την κατάσταση, τις ανάγκες και τις δυνατότητες του παιδιού του τόσο περισσότερα μπορεί να του προσφέρει και τόσο καλύτερα μπορεί να επιλέξει τις δραστηριότητες που θα βοηθήσουν το παιδί να αναπτύξει ουσιαστικές δεξιότητες.
• Η συμμετοχή του παιδιού σε καθημερινές δραστηριότητες του προσφέρει τη δυνατότητα να αποκτήσει εμπειρίες, αυτοπεποίθηση και ανεξαρτησία.
• Οι γονείς θα πρέπει να έχουν υπομονή, να ενθαρρύνουν το παιδί και να συμμετέχουν μαζί του σε διάφορες δραστηριότητες, βοηθώντας το και υποστηρίζοντάς το όπου χρειάζεται, ώστε να μην απογοητευτεί και τα παρατήσει.
• Το παιχνίδι είναι ιδιαίτερα σημαντικό για όλα τα παιδιά. Οι γονείς θα πρέπει να προσέξουν ποια είναι τα παιχνίδια που αρέσουν στο παιδί και το κάνουν να περνάει καλά, καθώς μέσα από το παιχνίδι και τη συνύπαρξη με άλλους, το παιδί γνωρίζει το περιβάλλον του, αποκτά εμπειρίες, μαθαίνει να συνεργάζεται και κοινωνικοποιείται.

Η πρώτη παιδική ηλικία, η πιο κρίσιμη περίοδος στην εξέλιξη κάθε παιδιού, καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την εξέλιξη των παιδιών με ειδικές ανάγκες, που εξαρτάται από την ποιότητα, την ποσότητα και το εύρος των ερεθισμάτων που δέχονται τα παιδιά κατά την περίοδο αυτή. Έτσι, η πρώιμη υποστηρικτική παρέμβαση στα παιδιά με ειδικές ανάγκες μπορεί να οδηγήσει σε εκπληκτικά αποτελέσματα.

Συμβουλές για τους γονείς

Οι γονείς χρειάζονται υποστήριξη ώστε να μάθουν να σκέφτονται θετικά, ενθαρρύνοντας το παιδί τους. Θα πρέπει να μάθουν να εκτιμούν τις αλλαγές και την πρόοδο του παιδιού, όσο μικρές κι αν είναι, να κατανοούν τις προθέσεις του και να ρυθμίζουν τις απαιτήσεις τους ανάλογα με τις δυνατότητές του. Τα αποτελέσματα θα τους δικαιώσουν.

• Προσέξτε τη συμπεριφορά του παιδιού σας σε διάφορες καταστάσεις. Έτσι, θα μπορέσετε να κατανοήσετε καλύτερα τα συναισθήματα, τις ικανότητες και τις αδυναμίες του.
• Αναζητήστε την αιτία σε κάθε πρόβλημα που αντιμετωπίζετε με τη συμπεριφορά του παιδιού. Να θυμάστε ότι δεν προσπαθεί να σας εκνευρίσει, αλλά να εκφράσει κάποια ανάγκη του.
• Ενισχύετε σε κάθε ευκαιρία τη θετική συμπεριφορά και την πρόοδο του παιδιού, επιβραβεύοντάς το. 
• Προσπαθήστε να εντάξετε το παιδί σε ομαδικές δραστηριότητες, ανάλογα με τα ενδιαφέροντα και τις δυνατότητές του.
• Αντιμετωπίζετε το παιδί με ηρεμία και υπομονή. Η έλλειψη προγράμματος και η ένταση στο σπίτι οδηγούν συχνά σε προβληματική συμπεριφορά του παιδιού.
• Δώστε έμφαση σε αυτά που μπορεί να μάθει το παιδί και όχι σε αυτά που δεν μπορεί. Ο θετικός τρόπος σκέψης καλλιεργεί την αυτοπεποίθηση.
• Εφόσον εντοπίσετε τις συνθήκες στις οποίες δημιουργείται μία ανεπιθύμητη συμπεριφορά και τις συνέπειές της, είναι πιο εύκολο να την αλλάξετε είτε μεταβάλλοντας τις συνθήκες ώστε να αποφύγετε να την προκαλέσετε είτε επιβραβεύοντας την αποδεκτή συμπεριφορά και αποδοκιμάζοντας την ανεπιθύμητη.
• Συζητήστε με το παιδί για τις δυσκολίες που συναντά, δίνοντάς του να καταλάβει ότι δεν χρειάζεται να αγχώνεται.
• Εάν υπάρχουν και άλλα υγιή παιδιά στην οικογένεια, μην τα παραμελείτε. Αφιερώνετε τους χρόνο, μην τα φορτώνετε με υπευθυνότητες που υπερβαίνουν την ηλικία τους, συζητάτε σχετικά με τα συναισθήματά τους και προσπαθήστε να τα βοηθήσετε, δώστε τους πληροφορίες για την κατάσταση και απαντήστε στις ερωτήσεις τους με απλό και κατανοητό τρόπο.
• Καταγράψτε τυχόν απορίες και ερωτήσεις που έχετε, καθώς και παραδείγματα συμπεριφοράς του παιδιού  και συζητήστε τα με το γιατρό κατά τη διάρκεια της επίσκεψης

http://www.e-child.gr

Άγχος: Εντοπίστε το και αντιμετωπίστε το

• Θέματα ψυχολογίας

Το άγχος είναι μια ψυχολογική κατάσταση που επηρεάζει όλους σχεδόν τους ανθρώπους στην εποχή μας. Οφείλεται κυρίως στις αυξημένες απαιτήσεις που έχουμε όλοι από τον εαυτό μας και τη ζωή μας -είτε επειδή θέλουμε να ζούμε με κάποιο συγκεκριμένο τρόπο είτε επειδή έτσι πιστεύουμε ότι πρέπει να συμβαίνει- και από την αδυναμία μας να ανταποκριθούμε σε αυτές. Ουσιαστικά, πρόκειται για την αντίδραση του σώματός μας όταν ετοιμάζεται να αντιμετωπίσει μία δυσάρεστη ή τρομακτική κατάσταση και αποτελεί φυσιολογική και θετική λειτουργία, καθώς μας δίνει την αναγκαία ώθηση για να τα βγάλουμε πέρα με την ιδιαίτερη κάθε φορά περίσταση. Πρόβλημα αρχίζει να υφίσταται από τη στιγμή που το άγχος αποτελεί μόνιμη κατάσταση, διότι οδηγεί σε εξασθένηση των αποθεμάτων ενέργειας και του ανοσοποιητικού συστήματος, καθιστώντας το άτομο περισσότερο ευάλωτο σε εξωτερικές επιθέσεις στην υγεία του.
Παράγοντες που προξενούν άγχος είναι το ενδεχόμενο της βίας, τα προβλήματα σχέσεων (ένας χωρισμός ή η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου), προβλήματα του ατόμου να αντεπεξέλθει στις καθημερινές του υποχρεώσεις (π.χ. για το μαθητή αυτό σημαίνει αδυναμία να αντεπεξέλθει στις σχολικές του υποχρεώσεις, ιδίως όταν εμφανίζει μαθησιακές δυσκολίες) ή υπερβολικά πολυάσχολη ζωή που δεν δίνει στο άτομο τη δυνατότητα να χαλαρώσει ούτε στιγμή. Το υπερβολικό άγχος εκδηλώνεται στους περισσότερους ανθρώπους με αίσθημα συνεχούς πίεσης, κακή διάθεση, προβλήματα ύπνου, σωματικές εκδηλώσεις (όπως στομαχόπονο ή πονοκέφαλο), κρίσεις πανικού, αλλεργικές αντιδράσεις (όπως έκζεμα), καταχρήσεις (αλκοόλ, κάπνισμα, υπερβολικό φαγητό ή ναρκωτικά) ή μελαγχολία και κατάθλιψη. Ακόμα, μπορεί να οδηγήσει σε κακή συμπεριφορά προς τρίτους ή σε συχνή επανεμφάνιση των συμπτωμάτων σε άτομα που πάσχουν από χρόνιες νόσους.

Και τα παιδιά αγχώνονται...

Άγχος δεν νιώθουν μόνο οι ενήλικοι, αλλά και τα παιδιά. Μάλιστα, τα παιδιά, ενδέχεται να «υιοθετούν» και να συμμερίζονται το άγχος των γονιών τους. Στις πολύ μικρές ηλικίες, αιτία άγχους μπορεί πολύ απλά να είναι η ελλιπής παρουσία του γονέα στη ζωή του παιδιού -καθώς ο ρόλος των γονιών σε αυτές τις ηλικίες είναι πολύ σημαντικός για την αίσθηση ασφάλειας και σταθερότητας των παιδιών. Έτσι, η απομάκρυνσή τους από τους γονείς τους αποτελεί πηγή άγχους. Σε μεγαλύτερες ηλικίες, όπως στα παιδιά σχολικής ηλικίας και τους εφήβους, το άγχος μπορεί να προκαλείται από τις επιδόσεις τους στο σχολείο, αλλά και από την πίεση του κοινωνικού τους περίγυρου (ενσωμάτωση σε παρέες, δημοτικότητα κ.λπ.). Το άγχος οφείλεται συχνά στην αρνητική εικόνα που έχουν τα παιδιά για τον εαυτό τους και στην έλλειψη αυτοεκτίμησης -συγκρίνουν τον εαυτό τους με τους συνομηλίκους τους και θεωρούν τους ίδιους πάντα λιγότερο καλούς και «επιτυχημένους» από τους υπόλοιπους. Άγχος, όμως, μπορεί να προκαλέσουν και οι γονείς στα παιδιά τους, ακόμα και άθελά τους, εξαιτίας των υψηλών απαιτήσεων που έχουν από αυτά -κυρίως γονείς που έχουν οι ίδιοι επιτύχει πολλά στη ζωή τους. Τέλος, κάποιες καταστάσεις που δημιουργούν ούτως ή άλλως αισθήματα άγχους σε άτομα κάθε ηλικίας, όπως είναι μία ασθένεια, ένα διαζύγιο ή ένας θάνατος, επηρεάζουν πολύ και τα παιδιά, καθώς λειτουργούν ως αιτίες απώλειας της σταθερότητας και της αίσθησης ασφάλειας στη ζωή τους.

Πώς θα αντιληφθούμε ότι ένα παιδί έχει άγχος;

Το άγχος εκδηλώνεται στα παιδιά με απότομες αλλαγές στη διάθεση, έντονες εναλλαγές στην κινητικότητά τους (τη μία στιγμή υπερκινητικά και την άλλη νωθρά), δυσκολία στον ύπνο ή αλλαγή στις ώρες που κοιμούνται, επιθετικότητα ή ακόμα και «προβληματικές» αντιδράσεις όπως η νυχτερινή ενούρηση. Σε αρκετά παιδιά παρουσιάζονται και σωματικές ενοχλήσεις, όπως πονοκέφαλοι και στομαχόπονοι. Οι δυσκολίες προσαρμογής στο σχολείο, συγκέντρωσης και ολοκλήρωσης των εργασιών τους, το ρούφηγμα του αντίχειρα και το στριφογύρισμα των μαλλιών (κυρίως σε μικρές ηλικίες), η απομόνωση ή η ατίθαση κι εριστική συμπεριφορά που περιλαμβάνει εναντίωση σε κάθε μορφή εξουσίας και ψέματα, αποτελούν όλα ενδείξεις ότι ένα παιδί μπορεί να έχει άγχος.

Τρόποι αντιμετώπισης του άγχους στα παιδιά

• Το άγχος επιβαρύνει τον οργανισμό, γι’ αυτό και θα πρέπει να φροντίσετε ώστε τα παιδιά σας να τρέφονται σωστά και να αθλούνται. Ακόμα, είναι σημαντικό τα παιδιά να ξεκουράζονται επαρκώς και να κοιμούνται τις αναγκαίες γι’ αυτά ώρες.
• Είναι σημαντικό το παιδί να αφιερώνει χρόνο σε μεθόδους που το χαλαρώνουν και το βοηθούν να εκτονώνεται, είτε πρόκειται για κάποιο χόμπι είτε για κάποια μορφή άσκησης. Προτείνετέ του τέτοιου είδους δραστηριότητες και προτρέψτε το να ασχοληθεί με αυτές.
• Τονώστε την αυτοεκτίμηση των παιδιών σας. Επαινέστε τα για καθετί καλό που κάνουν και μην τα «μειώνετε», αλλά και μην τα συγκρίνετε με άλλους (π.χ. με τα αδέλφια του ή άλλα παιδιά). Επίσης, μην τους προσφέρετε απλώς κούφια λόγια παρηγοριάς («όλα θα πάνε καλά»), αλλά δείξτε τους ότι έχετε εμπιστοσύνη στην ικανότητά τους να τα καταφέρουν.
• Είναι σημαντικό τα παιδιά να αισθάνονται ότι οι γονείς τους είναι δίπλα τους. Αφιερώστε χρόνο σε καθημερινές δραστηριότητες με τα παιδιά σας (συζήτηση, παιχνίδι, ζωγραφική κ.λπ.) ή δώστε τους έστω τη δυνατότητα να είναι δίπλα σας όταν το έχουν ανάγκη, ακόμα κι αν εσείς κάνετε κάτι άλλο.
• Εξασφαλίστε τους τάξη και πρόγραμμα. Ορίστε συγκεκριμένες ώρες για τις σχολικές τους εργασίες, τα γεύματα, τις δουλειές του σπιτιού, την τηλεόραση και τον ύπνο. Μια τέτοια ρουτίνα δημιουργεί αίσθημα ασφάλειας στα παιδιά.
• Βοηθήστε το παιδί σας να αναπτύξει και να διατηρήσει φιλίες. Καλέστε τους φίλους του στο σπίτι και προγραμματίστε συναντήσεις για παιχνίδι μαζί τους. Ακόμα επικροτήστε και υποστηρίξτε στενές σχέσεις με άλλα άτομα (συγγενείς, φίλους κ.ά.), ώστε το παιδί να έχει κάποιον τρίτο για να συζητήσει μαζί του τα θέματα που το απασχολούν.
• Μιλήστε με ειλικρίνεια και δώστε σαφείς εξηγήσεις στα παιδιά σας σχετικά με τυχόν προβλήματα που αντιμετωπίζετε, π.χ. σχετικά με ένα ενδεχόμενο διαζύγιο. Έτσι, θα αποφύγετε τη διόγκωση της κατάστασης στη φαντασία τους, η οποία ενδέχεται να αυξήσει το άγχος τους.
• Συμπεριλάβετε το παιδί σας, στο βαθμό του δυνατού, στη λήψη των αποφάσεων που αφορούν καταστάσεις που προκαλούν άγχος. Με τον τρόπο αυτό, το παιδί θα μάθει να παίρνει την κατάσταση στα χέρια του και θα προετοιμαστεί έτσι για αντίστοιχες καταστάσεις στο μέλλον -άλλωστε, το άγχος δεν πρόκειται να εξαφανιστεί από τη ζωή του όσο θα μεγαλώνει.
• Οι κανόνες θα πρέπει να τίθενται με σαφήνεια και να τηρούνται. Τα παιδιά χρειάζονται ξεκάθαρα όρια για να αισθανθούν προστατευμένα. Φροντίστε να είστε συνεπείς στην ανατροφή που προσφέρετε στα παιδιά σας και μην αποκλίνετε από τους κανόνες που έχετε θέσει. Καλό είναι να αποφεύγετε ακραίες συμπεριφορές που προσεγγίζουν την αυταρχικότητα ή την υπερβολική ανεκτικότητα.
• Μεγάλη σημασία έχει η σωματική επαφή. Αγκαλιάζετε και αγγίζετε τα παιδιά σας συχνά, προκειμένου να τα καθησυχάσετε και να τα ηρεμήσετε.
• Συζητήστε με το παιδί σας σχετικά με τους λόγους που του προκαλούν άγχος. Προετοιμάστε το έδαφος για καταστάσεις που ενδέχεται να του δημιουργήσουν άγχος στο μέλλον, όπως, για παράδειγμα, μια επίσκεψη στο γιατρό ή η έναρξη του σχολείου. Δεν είναι πάντα αναγκαία η συμβουλή από την πλευρά σας -μερικές φορές τα παιδιά έχουν απλώς ανάγκη να τα ακούσει κάποιος.
• Καλό είναι τα παιδιά να γνωρίζουν ότι δεν είναι μόνα τους σε αυτή την κατάσταση και ότι όλοι όσοι ενδεχομένως θα βρίσκονταν στη θέση τους θα είχαν τις ίδιες αντιδράσεις. Αναφέρετε στα παιδιά ότι κι εσείς κάνατε λάθη ή αντιμετωπίσατε αντίστοιχες δυσκολίες στην ηλικία τους και εξηγήστε τους με ποιον τρόπο τα αντιμετωπίσατε, αλλά και ότι τα ξεπεράσατε. Διαλέξτε βιβλία που θα διαβάσετε μαζί με τα παιδιά σας, τα οποία θα περιγράφουν αντίστοιχες καταστάσεις και μεθόδους αντιμετώπισής τους, ώστε τα παιδιά σας να αντιληφθούν ότι δεν είναι τα μόνα που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα.
• Διδάξτε στα παιδιά σας τεχνικές χαλάρωσης (όπως π.χ. μεθόδους αναπνοών) που θα τα βοηθήσουν να αντιμετωπίσουν το άγχος τους. Τις τεχνικές αυτές μπορείτε να τις χρησιμοποιήσετε κι εσείς οι ίδιοι -αποτελεί κι αυτό μια μορφή βοήθειας προς τα παιδιά σας, τα οποία σας μιμούνται και σας έχουν ως πρότυπο. Ακόμα, παίξτε μαζί τους κουκλοθέατρο κι άλλα παρόμοια παιχνίδια που θα τα βοηθήσουν να εκφράσουν έμμεσα τα συναισθήματά τους.
• Τέλος, έχει μεγάλη σημασία να αναγνωρίσετε την αδυναμία σας να βοηθήσετε το παιδί σας, εάν αυτό επιδεικνύει ιδιαίτερα έντονα συμπτώματα άγχους και να αποταθείτε σε κάποιον ειδικό.

http://www.e-child.gr