Για τα γλυκά και τα αλμυρά

Ερευνητικό και Εκπαιδευτικό Ινστιτούτο Υγεία του Παιδιού

                                

Νέα από την Ευρωπαϊκή μελέτη IDEFICS στην οποία συμμετέχει και η Κύπρος

                      

Για τα γλυκά και τα αλμυρά 

Οι περισσότεροι άνθρωποι αγαπούν τα γλυκά και ιδιαίτερα τα παιδιά που φαίνεται  να τα απολαμβάνουν. Πολύ δημοφιλή σε πολλά παιδιά, είναι επίσης τα πρόχειρα αλμυρά φαγητά ή σνακ που περιέχουν πολλά λιπαρά.  Σε αυτό το ενημερωτικό δελτίο θα μιλήσουμε για τις γευστικές προτιμήσεις των παιδιών και θα δώσουμε συμβουλές για μια σωστή στάση απέναντι στα γλυκά στην καθημερινή ζωή. 

Η Ομάδα IDEFICS

Τα γλυκά και τα λιπαρά τρόφιμα είναι δημοφιλή μεταξύ των υπέρβαρων παιδιών 
Σοκολάτες, αναψυκτικά, πατατάκια: τα γλυκά και τα σνακ που είναι πλούσια σε λιπαρά, είναι ανάμεσα στις κύριες αιτίες που  φαίνεται να συμβάλλουν στην παχυσαρκία. 

Τα παιδιά στην Κύπρο καταναλώνουν τις περισσότερες σοκολάτες και τα περισσότερα

πατατάκια σε σύγκριση με τις άλλες επτά ευρωπαϊκές χώρες που λαμβάνουν μέρος στη

μελέτη IDEFICS. Επίσης τα παιδιά στην Κύπρο έχουν τη δεύτερη θέση μετά τα παιδιά

στην Ιταλία σε ποσοστά υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών. 
Συνολικά το λίπος στη διατροφή των Κυπριόπουλων είναι το 36-38% των ημερήσιων 
θερμίδων ενώ έπρεπε να είναι λιγότερο από το 30%. Αυτό σημαίνει ότι τα παιδιά 
μας καταναλώνουν ημερησίως 20-25% περισσότερο λίπος από ότι πρέπει.

Τα υπέρβαρα παιδιά προτιμούν όντως τα γλυκά και λιπαρά φαγητά; Οι ερευνητές της IDEFICS εξέτασαν τις γευστικές προτιμήσεις περισσότερων από 1.600 παιδιών σε δημοτικά σχολεία σε οκτώ χώρες, ηλικίας μεταξύ έξι και εννέα ετών. 

Τα αποτελέσματα ήταν πράγματι εκπληκτικά: οι προτιμήσεις για τη ζάχαρη και το λίπος διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Στην Ουγγαρία, για παράδειγμα, τα περισσότερα παιδιά  φαίνεται να προτιμούν ένα ζαχαρούχο χυμό μήλου παρά ένα φυσικό χυμό. Στο Βέλγιο και τη Γερμανία, ωστόσο, τα παιδιά φαίνεται να προτιμούν το χυμό χωρίς ζάχαρη.  Στη Γερμανία τα παιδιά είναι πρωτοπόρα όσον αφορά την προτίμησή τους στο λίπος.  Περισσότερα από τα δύο τρίτα  των παιδιών προτίμησαν κράκερ υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά αντί για κράκερ με μειωμένα λιπαρά. 

Η ηλικία φαίνεται να παίζει εξίσου σημαντικό ρόλο στις γευστικές προτιμήσεις.  Ανάλογα με την ηλικία η προτίμηση στα ζαχαρούχα ποτά αυξάνεται. 

Τα αποτελέσματα έδειξαν  ότι και στις οκτώ χώρες, ιδίως τα κορίτσια που προτιμούσαν γλυκά ή πλούσια σε λιπαρά τρόφιμα, έχουν αυξημένο κίνδυνο να γίνουν υπέρβαρα άτομα. Κατά μέσο όρο, ο κίνδυνος της παχυσαρκίας είναι τέσσερις φορές υψηλότερος σε κορίτσια που προτιμούν τα γλυκά και παχυντικά τρόφιμα σε σύγκριση με τα κορίτσια που δεν δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση για κάποιο από αυτά τα τρόφιμα. Σε αγόρια αυτός ο συνδυασμός είναι λιγότερο εμφανής.

Σταυρού 56, Στρόβολος, Κύπρος

Τηλέφωνο: + 357 99685358, Fax number: +357 22 441618

E-mail: tor.michael@cytanet.com.cy

 Η ομάδα IDEFICS  εξέτασε όχι μόνο τις προτιμήσεις των παιδιών στη ζάχαρη και το λίπος, αλλά  επίσης και στο αλάτι, στα ενισχυτικά γεύσης και στα αρώματα των χημικών ουσιών και πρόσθετων.  Δεν βρέθηκε καμία συσχέτιση μεταξύ των ουσιών αυτών και της παχυσαρκία. 

Πηγή: Lanfer, Anne, et al. 2011. Taste preferences in association with dietary habits and weight status in European children – results from the IDEFICS study.  Διατροφικές προτιμήσεις σε σχέση με τις διαιτητικές συνήθειες και το βάρος των παιδιών στην Ευρώπη- αποτελέσματα από την μελέτη IDEFICS (Int. J. Obes., στο τυπογραφείο).

Λαχτάρα για γλυκά !

Συμβουλές για μια πιο χαλαρή στάση απέναντι στα γλυκά στην καθημερινή ζωή.
Πόσα γλυκά θα πρέπει να επιτρέπονται;  Εάν τα παιδιά τρώνε πάρα πολλά γλυκά, τότε οι  υγιεινές τροφές, όπως τα προϊόντα  ολικής αλέσεως ή τα λαχανικά συχνά καταναλώνονται λιγότερο. Έτσι, το Ερευνητικό Ινστιτούτο Διατροφής του  Παιδιού (FKE) συμβουλεύει:
η κατανάλωση ζάχαρης στα παιδιά δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις 150 έως 200 θερμίδες ανά ημέρα. Αυτό αντιστοιχεί σε πέντε κομμάτια σοκολάτας ή έξι κομμάτια  ζαχαρωτών, ή 40 γραμμάρια ζελεδάκια ή πέντε μπισκότα.

Μην ανταμείβετε και μην καθησυχάζετε τα παιδιά με γλυκά, αφού αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε συμπεριφορές που συμβάλλουν στην παχυσαρκία αργότερα στη ζωή.

Η προτίμηση στα γλυκά είναι κληρονομική. Ακόμη και το αμνιακό υγρό και το μητρικό γάλα έχουν μια γλυκιά γεύση. Εάν ένα τρόφιμο είναι "γλυκό" νοείται ότι δεν είναι επικίνδυνο, ενώ εάν ένα τρόφιμο είναι πικρό είναι συχνά δηλητηριώδες.

Οι "Γλυκές" τελετουργίες και παραδόσεις αποτελούν ένα σημαντικό μέρος του πολιτισμού και της κουλτούρας μας. Τα χριστουγεννιάτικα μπισκότα, τα  πασχαλινά αυγά και λαγουδάκια καθώς και οι τούρτες γενεθλίων δεν θα πρέπει να καταπολεμούνται. Είναι πιο σημαντικό να τρώτε σε λογικό βαθμό γλυκά τις άλλες περίπου 350 ημέρες του χρόνου.

Οι απαγορεύσεις επηρεάζουν τις προτιμήσεις: Αν ένα παιδί δεν θέλει να τελειώσει το πιάτο του, τότε το επιδόρπιο δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για να το δελεάσετε. Διαφορετικά, το επιδόρπιο θα είναι πάντα πιο επιθυμητό από το κυρίως πιάτο.
Αντ' αυτού, δοκιμάστε μια πιο χαλαρή προσέγγιση με το θέμα:

§ Το κάθε παιδί να παίρνει επιδόρπιο χωρίς οποιεσδήποτε συνθήκες.

§ Να αποφεύγετε τις απαγορεύσεις, αντ’αυτού να προσφέρετε μικροποσότητες γλυκών κατά τη διάρκεια της ημέρας.

§ Να θέσετε κανόνες μαζί με το παιδί σας. Αυτό βοηθά στην αποφυγή του αισθήματος ενοχών για τυχόν τσιμπολογήματα από το παιδί σας.

 § Μην χρησιμοποιείτε επιχειρήματα  που να σχετίζονται με την υγεία,  όπως " η σοκολάτα θα σε κάνει χοντρό". Τα παιδιά δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν τη σύνδεση μεταξύ του φαγητού και της υγείας πριν από την ηλικία των 12 ετών.

§Αναρωτηθείτε για τη δική σας στάση απέναντι στα γλυκά.  Τα  μικρά παιδιά μαθαίνουν κυρίως μέσω της μίμησης και αυτό ισχύει και για την καταναλωτική συμπεριφορά.

Προσθέτουμε ακόμη ότι μεταξύ των παιδιών των οκτώ χωρών της μελέτης IDEFICS τα παιδιά στην Κύπρο έχουν την τρίτη θέση σε ποσοστά λιποβαρών παιδιών μετά τα παιδιά στην Ουγγαρία και το Βέλγιο.

Γι΄αυτό πάντοτε «παν μέτρον άριστον».  

Υπεύθυνοι της μελέτης IDEFICS στην Κύπρο είναι οι:

Δρ Μιχάλης Τορναρίτης, Δρ Χαράλαμπος Χατζηγεωργίου, Δρ Γιάννης Κουρίδης

Σταυρού 56, Στρόβολος, Κύπρος Τηλέφωνο: + 357 99685358, Fax number: +357 22 441618 E-mail: tor.michael@cytanet.com.cy